พื้นที่อำเภอขุนยวม ครั้งหนึ่งเคยเป็นเส้นทางเดินทัพของกองทัพญี่ปุ่นสมัยสงครามโลกครั้งที่สอง พิพิธภัณฑ์ก่อตั้งโดยพันตำรวจโทเชิดชาย ชมธวัช เมื่อเข้ามารับแต่งตั้งหัวหน้าสถานีตำรวจภูธรอำเภอขุนยวม จังหวัดแม่ฮ่องสอนในปี พ.ศ. 2538 พบว่ามีเครื่องใช้ไม้สอยของทหารญี่ปุ่นสมัยสงครามโลกครั้งที่สอง กระจัดกระจายอยู่ตามบ้านคนและได้รวบรวมสะสมไว้ และได้ศึกษาค้นคว้าข้อมูลเพิ่มเติมจากผู้เฒ่าผู้แก่ในหมู่บ้าน และจากเอกสารต่าง ๆ ต่อมาในปี พ.ศ. 2539 นายอำเภอขุนยวมร่วมกับพันตำรวจโทเชิดชายก่อตั้งศูนย์วัฒนธรรมขึ้นเพื่อบอกเล่าเกี่ยวกับสงครามโลกครั้งที่สอง แสดงสิ่งของเครื่องใช้ของทหารญี่ปุ่นที่ตนเองเก็บสะสมไว้ จากนั้นเริ่มมีคนบริจาคเพิ่มเติมทั้งจากชาวไทยและทหารผ่านศึกชาวญี่ปุ่น ของสำคัญชิ้นหนึ่งคือ ป้ายผ้าไหมญี่ปุ่น เขียนข้อความเป็นภาษาญี่ปุ่นกล่าวถึงเหตุผลที่ญี่ปุ่นต้องเข้าร่วมสงคราม ซึ่งเป็นลายพระหัตถ์ของสมเด็จพระจักรพรรดิฮิโรฮิโต้ ที่ทรงพระราชทานแก่กองทัพญี่ปุ่น กล่าวกันว่ามีเพียง 5 ผืนเท่านั้น ต่อมาปี พ.ศ. 2549 ได้มีการเปลี่ยนแปลงการจัดแสดงใหม่ ได้รับงบประมาณสนับสนุนจากเทศบาล มีนิทรรศการ ที่แบ่งส่วนออกเป็นเรื่องราวในแง่มุมต่าง ๆ ของทหารญี่ปุ่น โดยจะมีข้าวของและภาพถ่ายเก่าที่หาชมได้ยากประกอบ เศษซากรถยนต์ หีบใส่ของ ที่สื่อถึงการคมนาคมและการลำเลียงสิ่งของของทหารญี่ปุ่น ชีวิตความเป็นอยู่ของทหารที่จัดแสดงผ่านบ้านพักของทหารญี่ปุ่นที่มีเสื้อผ้าและสิ่งของเครื่องใช้ส่วนตัว การตำข้าวและการหุงหาอาหาร อาวุธและเครื่องมือต่าง ๆ อาทิ ดาบปลายปืน เครื่องมือดับเพลิง หีบบรรจุสิ่งของ หม้อสนาม
ชื่อผู้แต่ง: | ปีที่พิมพ์: 06-05-2540
ที่มา: ผู้จัดการรายวัน
แหล่งค้นคว้า: ศมส.
โดย: ศมส.
วันที่: 13 มีนาคม 2555
ชื่อผู้แต่ง: ปณิตา สระวาสี | ปีที่พิมพ์: 2552
ที่มา: กรุงเทพฯ:ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร
แหล่งค้นคว้า: ศมส.
โดย: ศมส.
วันที่: 13 มีนาคม 2555
แนะนำพิพิธภัณฑ์โดยทีมงานและสมาชิก
รีวิวของพิพิธภัณฑ์สงครามโลกครั้งที่ 2
หลังจากนั้นจึงได้มีการเชิญชวนให้ผู้คนในขุนยวมหรือผู้ที่เก็บสิ่งของเครื่องใช้ของญี่ปุ่นไว้ เข้าร่วมบริจาคสิ่งของเพิ่มเติมเพื่อจัดแสดงในพิพิธภัณฑ์ ซึ่งก็มีอุปสรรคเนื่องจากในขณะนั้น สิ่งของเหล่านี้กำลังเป็นที่ต้องการของนักสะสมของเก่าทั้งชาวไทย และชาวญี่ปุ่นเป็นอย่างมาก มีพ่อค้ามากว้านซื้อไปจำนวนไม่น้อย อย่างไรก็ดีเมื่อข่าวสารการก่อตั้งพิพิธภัณฑ์เผยแพร่ไปถึงญี่ปุ่น ทหารผ่านศึกญี่ปุ่นหลายกลุ่มที่เคยใช้ชีวิตอยู่ในขุนยวม ได้เดินทางกลับมาเยี่ยม และมอบสิ่งของให้หลายชิ้น ของสำคัญชิ้นหนึ่งคือ ป้ายผ้าไหมญี่ปุ่น ขนาดกว้าง 50 เซ็นติเมตร ยาว 2 เมตร เขียนข้อความเป็นภาษาญี่ปุ่นกล่าวถึงเหตุผลที่ญี่ปุ่นต้องเข้าร่วมสงคราม ซึ่งเป็นลายพระหัตถ์ของสมเด็จพระจักรพรรดิฮิโรฮิโต้ ที่ทรงพระราชทานแก่กองทัพญี่ปุ่น กล่าวกันว่ามีเพียง 5 ผืนเท่านั้น
แนะนำพิพิธภัณฑ์โดยสื่อออนไลน์
แนะนำพิพิธภัณฑ์โดยบล็อก
แนะนำพิพิธภัณฑ์โดยสารานุกรมไทย
การทหารและสงคราม สงคราม สงครามโลกครั้งที่ 2 ทหารญี่ปุ่น
พิพิธภัณฑ์บ้านไร่
จ. แม่ฮ่องสอน
ศูนย์วัฒนธรรมอำเภอและพิพิธภัณฑ์โรงเรียนแม่สะเรียงบริพัตรศึกษา
จ. แม่ฮ่องสอน
พิพิธภัณฑ์อำเภอแม่ลาน้อย
จ. แม่ฮ่องสอน