สวนสัตว์แมลงสยาม (SIZ) ไม่ใช่ฟาร์มผีเสื้อธรรมดาทั่วไป แต่เป็นสวนแมลง แหล่งเพาะเลี้ยงด้วงปีกแข็ง ตั๊กแตนกิ่งไม้ และแมลงต่างๆ มีสวนผีเสื้อขนาดใหญ่ และพิพิธภัณฑ์แมลงสะสมจากทั่วโลก ซึ่งใช้เวลารวบรวมมานานกว่า 30 ปี นอกจากการจัดแสดง การเผยแพร่ความรู้แก่นักท่องเที่ยวทั้งไทยและชาวต่างประเทศแล้ว สถานที่แห่งนี้ยังเป็นสถานที่ศึกษาวิจัยเกี่ยวกับแมลง เพื่อรวบรวมและคัดเลือกผลงานที่น่าสนใจเผยแพร่ผ่านทางเว็บไซต์ www.malaeng.com และ จัดพิมพ์เป็นหนังสือวิชาการ หนังสือสารคดีเกี่ยวกับแมลงสำหรับเด็กและบุคคลทั่วไป เพื่อจำหน่ายทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษ เช่น ผีเสื้อ ด้วงปีกแข็ง แมลงปอ โรคและแมลงของพืชเศรษฐกิจที่สำคัญ เป็นต้น
 

นอกจากนี้ยังให้ความร่วมมือแก่บุคคล สถานศึกษาและหน่วยงานของรัฐทั้งในและต่างประเทศในการทำงานวิจัยเกี่ยวกับแมลง ที่มีการเพาะเลี้ยงและศึกษาในสวนสัตว์แมลงสยาม มีการจัดนิทรรศการเพื่อให้นักเรียนนักศึกษาจากสถานศึกษาต่างๆ เข้าชม สถานที่และเว็บไซต์ดังกล่าวนี้จึง เป็นเสมือนศูนย์ศึกษาเปิดสำหรับประชาชน มีส่วนช่วยรองรับการดำเนินของหน่วยงานของทางราชการและสถานศึกษาที่เกี่ยวข้องกับแมลง 
 

สวนสัตว์แมลงสยามและพิพิธภัณฑ์ ดำเนินงานโดยครอบครัวเอกอำนวย ริเริ่มโดย อ.พิสุทธิ์ เอกอำนวย ซึ่งได้เรียนมาทางกีฏวิทยา และมีแมลงที่สะสมมานานกว่า 30 ปี ได้เปิดดำเนินงานตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2549 โดยมี คุณสุทธา เอกอำนวย (บิน) ลูกชายคนโตเป็นเจ้าของและผู้อำนวยการ รายได้หลักได้มาค่าเข้าชมจากนักท่องเที่ยวซึ่งเรียกเก็บในราคาค่อนข้างต่ำ เพื่อเป็นค่าใช้จ่ายสำหรับพนักงานหลายคน และค่าใช้จ่ายอื่นๆ ซึ่งโดยความเป็นจริงแล้วในระยะ 2 ปีแรกนี้มีคนรู้จักและมาเที่ยวกันน้อยมาก ในขณะที่ต้องลงทุนในการดำเนินงานและขยายงานขึ้นอย่างกว้างขวาง การขาดทุนรายสัปดาห์ รายเดือนเป็นเรื่องธรรมดาที่ทางสวนสัตว์แมลงสยามยังพอรับได้ ยังไม่ย่อท้อในการดำเนินงานและต้องการพัฒนาให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวทางเลือกใหม่ ที่พึ่งของประชาชนและคนที่รักแมลงโดยแท้จริง

การมาเยี่ยมชมที่นี่ นอกจากจะได้ชมผลงานความก้าวหน้าในการเพาะเลี้ยงด้วงปีกแข็ง แมลงกิ่งไม้ แมลงใบไม้ ผีเสื้อและแมลงอื่นๆ ยังได้ให้กำลังใจให้แก่ผู้ปฏิบัติงานเพื่อพัฒนาพิพิธภัณฑ์ให้เจริญก้าวหน้าต่อไป สวนผีเสื้อได้มีการขยายเพิ่มเติมให้มีพื้นที่สวนที่เดินชมกว้างขวางขึ้นกว่า เดิม รวมทั้งมีกรงแมลงปอเพิ่มเติมขึ้นด้วย ผู้ที่มาเที่ยวชมส่วนใหญ่มาจากสถานศึกษาต่างๆ ทั้งในจังหวัดเชียงใหม่และจังหวัดใกล้เคียงที่จัดกิจกรรมพิเศษนำนักเรียน นักศึกษามาดูงาน บริษัททัวร์และเจ้าของธุรกิจต่างๆ ได้แนะนำสถานที่เที่ยวแห่งนี้ให้เป็นที่รู้จักแพร่หลายของคนทั่วไป
 

สวนสัตว์แมลงสยามได้เตรียมความพร้อมในการเพาะเลี้ยงแมลงหลายกลุ่ม ที่น่าสนใจมากได้แก่ ด้วงคีม หรือด้วงเขี้ยวกาง ด้วงกว่างหลายชนิด เช่นกว่างชน กว่างสามเขา กว่างซางเหนืองซึ่งเป็นด้วงหรือกว่างห้าเขา ตลอดจนกว่างห้าเขาอื่น ๆ กว่างดาว ด้วงแรด ด้วงหนวดยาวหลายชนิด ด้วงใบไม้ขาโต แมลงจำพวกตั๊กแตน เช่น ตั๊กแตนกิ่งไม้ป่า ตั๊กแตนกิ่งไม้ยักษ์ และตั๊กแตนใบไม้หลายชนิด ตั๊กแตนหนวดยาว และตั๊กแตนตำข้าว เป็นต้น นอกจากนี้ก็มีมวนบางชนิดซึ่งมีมากบางช่วง สัตว์ที่มีขาเป็นข้อปล้องใกล้เคียงกับแมลง เช่น กิ้งกือ แมงป่อง แมงมุมยักษ์ และตะขาบ เป็นต้น ผีเสื้อกลางคืน โดยเฉพาะผีเสื้อไหมป่า ผีเสื้อยักษ์ ผีเสื้อแสงจันทร์ และผีเสื้อกลางวันมากกว่า 30 ชนิด ที่ สามารถหมุนเวียนไปตามความเหมาะสมกับฤดูกาล รวมทั้งผีเสื้อถุงทองซึ่งเป็นผีเสื้ออนุรักษ์แต่สามารถเพาะเลี้ยงได้ดี ทั้งผีเสื้อถุงทองธรรมาดาและผีเสื้อถุงทองป่าสูง 
 

นอกจากการเพาะเลี้ยงแมลงเหล่านี้เพื่อแสดงแล้ว ยังมีการเก็บข้อมูลเพื่อการศึกษาวิจัย อีกด้วย และเนื่องจากแมลงจำนวนมากมีความสวยงาม มีรูปร่างที่แปลกเป็นที่สนใจของนักสะสมแมลงและตลาดการค้าแมลง จึงอาจเป็นที่เพ่งเล็งของผู้ที่ทำงานด้านอนุรักษ์แมลง ดังนั้นทางสวนสัตว์แมลงจึงมีจุดยืนที่จะไม่ค้าขายแมลง จะพยายามหาหนทางในการเพาะขยายพันธุ์แมลงหายาก ช่วยในการเผยแพร่ผลงานให้ความรู้แก่ประชาชนทั่วไปให้ตระหนักถึงคุณค่าของแมลง เพื่อเป็นแนวทางในการอนุรักษ์แมลงร่วมกันที่จริงจังยั่งยืนต่อไปในอนาคต
 

ข้อมูลจาก: http://www.malaeng.com/ [accessed 20081125]