หอแห่งแรงบันดาลใจ ดอยตุง

คุณค่าและความดีของครอบครัวๆ หนึ่ง ส่งผลเป็นแรงบันดาลใจถึงคนทั้งแผ่นดิน

ราชสกุล “มหิดล” อันประกอบด้วย สมเด็จพระมหิตลาธิเบศรอดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี พระบามทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช และสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ต่างทรงเป็นแบบอย่างที่ดีของกันและกัน ในการทรงงานเพื่อความร่มเย็นเป็นสุขของแผ่นดินไทย และบันดาลใจให้คนในชาติทำความดีเพื่อประโยชน์ของส่วนรวม

ความเป็นมา

จุดกำเนิดหอแห่งแรงบันดาลใจ สืบเนื่องมาจากการจัดงานนิทรรศการ “แสงหนึ่งคือรุ้งงาม” เนื่องในวันคล้ายวันพระราชสมภพครบ 84 พรรษา ของสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ระหว่างวันที่ 4 – 15 พฤษภาคม 2550 หลังจากเสร็จสิ้นการจัดงาน คณะกรรมการจัดงานมีความประสงค์จะนำชุดนิทรรศการแสดงเรื่องราวพระราชประวัติและพระราชกรณียกิจของสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ จากงานดังกล่าว ไปตั้งแสดงเป็นการถาวร ณ หอพระราชประวัติ สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ของมูลนิธิแม่ฟ้าหลวง ในพระบรมราชูปถัมภ์ ในพื้นที่โครงการพัฒนาดอยตุงฯ อำเภอแม่ฟ้าหลวง จังหวัดเชียงราย

จากหอพระราชประวัติฯ สู่หอแห่งแรงบันดาลใจ

หอพระราชประวัติสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนีจึงได้รับการปรับปรุงให้เป็น “หอแห่งแรงบันดาลใจ” เพื่อให้ประชาชนชาวไทย โดยเฉพาะเยาวชนรุ่นใหม่ รวมถึงชาวต่างชาติที่มาท่องเที่ยวดอยตุงได้รู้จักและเข้าใจถึงแนวพระราชดำริของสมาชิกทั้งห้าพระองค์ในราชสกุลมหิดล โดยเฉพาะอย่างยิ่ง พระราชจริยวัตรในการทำหน้าที่ของแต่ละพระองค์ หลักการทรงงานที่เรียบง่ายพระวิริยะอุสาหะที่มุ่งพัฒนาความเป็นอยู่ที่ดีของคนไทย โดยหวังให้ผู้เข้าชมได้เกิดแรงบันดาลใจ ในการคิดดี ยึดมั่นในความดี ประพฤติดี ปฏิบัติดี เท่าที่ตนเองจะสามารถทำได้ เพื่อพลังแห่งความดีนี้ จะได้ผลิดอกออกผลบานสะพรั่งไปทั่วทุกหนทุกแห่ง ดังเช่นราชสกุลมหิดที่เปรียบเสมือนหยดน้ำ หยดเล็กๆ ที่ค่อยๆ หลั่งริน สร้างแรงกระเพื่อม ดับร้อน และบันดาลความชุ่มชื่น ผาสุกไปทั่วแผ่นดินไทย

องค์ประกอบ “หอแห่งแรงบันดาลใจ”

ร้อยเอกจิทัศ ศรสงคราม พระนัดดาในสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ผู้มีความเชี่ยวชาญงานสถาปัตยกรรม ได้รับมอบหมายให้ทำหน้าที่หัวหน้าคณะทำงาน ในการรังสรรค์หอแห่งแรงบันดาลใจ

โดยภายในหอแห่งแรงบันดาลใจ มีการจัดแบ่งเป็น 7 ห้อง

ห้องที่ 1 ราชสกุลมหิดล

กล่าวถึงราชสกุลมหิดล ในฐานะครอบครัวเล็กๆ ครอบครัวหนึ่งที่อบอุ่น เปี่ยมด้วยความรัก และเป็นดุจดั่งหยดน้ำที่รวมตัวกันหลั่งลงมาบำบัดทุกข์ บำรุงสุขแก่ปวงพสกนิกร

ห้องที่ 2 เรื่องราวของราชสกุล ผ่านพระราชประวัติ สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี

สิ่งที่ยิ่งใหญ่ทั้งหลาย ย่อมเกิดจากจุดเล็กๆ รอบตัว โดยเฉพาะภายในครอบครัว ห้องนี้จึงนำเสนอเรื่องราวของราชสกุลมหิดลผ่านพระราชประวัติสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ตั้งแต่ทรงเป็น “เด็กหญิงสังวาลย์” ที่ใฝ่ดี และแสวงหาโอกาส จนเป็น “คู่ชีวิตเจ้าฟ้า” ที่ได้ซึบซับพระราชปณิธานอันแรงกล้าในการทรงงานเพื่อแผ่นดินไทยของพระสวามี มาเป็น “แม่ของลูก” ที่มีหลักในการอบรมเลี้ยงดูพระโอรสพระธิดา “ให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์” และในที่สุดกลายเป็น “แม่ฟ้าหลวง” ของปวงชนชาวไทยที่ทรงอุทิศพระองค์เพื่อสร้างโอกาสให้ผู้คนที่แร้นแค้นมากมายได้มีชีวิตที่ดีขึ้น

ห้องที่ 3 การกลับคืนสู่มาตุภูมิของราชสกุลมหิดล

ด้วยความรับผิดชอบที่ทรงมีต่อประเทศชาติ สมาชิกของราชสกุลมหิดล ทรงต้องละวางชีวิตที่เรียบง่าย อิสระ และมีความสุข เพื่อเสด็จนิวัติกลับคืนสู่มาตุภูมิ มาทรงรับพระราชภารกิจอันยิ่งใหญ่ในฐานะพระมหากษัตริย์ของประชาชน ในยุคที่บ้านเมืองสับสนวุ่นวาย

ห้องที่ 4 ความทุกข์ยากของประชาชน

การขึ้นครองราชย์ หาใช่ความสุขสบายไม่ หากแต่เป็นจุดเริ่มต้นของการทรงงานที่หนักหน่วง ตลอดพระชนม์ชีพ เพราะ “ปัญหาไม่มีวันหยุด” และมีอยู่ทุกหัวระแหง

ห้องที่ 5 แบบแผนการแก้ปัญหาความทุกข์ยากของประชาชนอย่างยั่งยืน

ด้วยอุปกรณ์ธรรมดาๆ ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวใช้ทรงงานจนคุ้นตา ได้แก่ แผนที่ วิทยุสื่อสาร ดินสอ และกล้องถ่ายรูป สะท้อนถึงหลักการและวิธีการทรงงานที่ทรงมุ่งทำความ “เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา” เพื่อแก้ปัญหาของคนไทย ตั้งแต่คนบนภูเขา บนที่ราบสูง ในที่ราบลุ่มจนจรดชายฝั่งทะเล ผู้ชมจะได้เพลิดเพลินกับเทคนิค Shadow animation ที่ใช้อธิบายเรื่องซับซ้อนในการแก้ปัญหาต่างๆ ให้เป็นเรื่องง่ายต่อการเข้าใจ

ห้องที่ 6 แบบแผนการแก้ปัญหาความทุกข์ยากของประชาชนบนดอยตุง

เมื่อสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนีมีพระชนมายุ 87 พรรษา ทรงมีพระราชดำริริเริ่มโครงการพัฒนาดอยตุงฯ เพื่อแก้ไขปัญหาของดินแดนที่เป็นส่วนหนึ่งของสามเหลี่ยมทองคำอย่างครบวงจรด้วยการ “ปลูกป่า…ปลูกคน” ควบคู่กันไป โดยทรงศึกษาจากโครงการในพระราชดำริพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และนำกิจกรรมการพัฒนาต่างๆ มาปรับใช้ที่ดอยตุง หรือเรียกง่ายๆ ว่า เป็นโครงการ พัฒนาที่ “แม่เรียนรู้จากลูก” ทุกวันนี้ ทั้งคนและผืนป่าของดอยตุง ได้รับการพลิกฟื้นคืนสู่ชีวิตที่พอเพียงและมีศักดิ์ศรี

ห้องที่ 7 ห้องแห่งแรงบันดาลใจ

แรงบันดาลใจที่สมาชิกราชสกุลมหิดลทั้งห้าพระองค์ทรงมีต่อกันและกัน ได้นำไปสู่ทางออกของปัญหาแล้วปัญหาเล่า และก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในทางที่ดีแก่ประเทศชาติบ้านเมืองมากมาย

ข้อมูลจาก: http://www.maefahluang.org/ (เข้าถึง 3 พฤษภาคม 2564)