พิพิธภัณฑ์วัดโคกหม้อเกิดขึ้นจากแนวคิดของ พระครูศีลสังวรวิสุทธิ์ เจ้าอาวาสวัดโคกหม้อองค์ปัจจุบัน ท่านได้เก็บรวมรวมของเก่า โบราณวัตุถุอันมีคุณค่าไว้จำนวนหนึ่ง จึงคิดที่จะจัดทำเป็นพิพิธภัณฑ์ขึ้น นำสิ่งของมาจัดแสดงเป็นหมวดหมู่ ท่านพระครูศีลสังวรวิสุทธิ์ ได้นำเยาวชนและคุณครูจากโรงเรียนวัดโคกหม้อ เข้ามามีส่วนร่วมโดยการอบรมให้เป็นมัคคุเทศก์น้อย ห้องจัดแสดงมี 3 ห้องหลัก ตั้งอยู่บริเวณเดียวกับกุฏิพระสงฆ์ เพื่อง่ายแก่การดูแลรักษา ห้องจัดแสดงที่ 1 จัดแสดงงหินแร่ต่างๆ ลูกปัดโบราณ กำไลเปลือกหอยยุคก่อนประวัติศาสตร์จากแหล่งโบราณคดีต่างๆ ใน จ.ลพบุรี เครื่องกระเบื้อง ฯลฯ ห้องจัดแสดงที่ 2 จัดแสดงเงินตราไทย ห้องจัดแสดงที่ 3 เป็นเรื่องของเครื่องใช้ทำจากกระเบื้องที่สวยงาม และพระพุทธรูป เครื่องรางของขลัง ตำราสมุดข่อย ส่วนภายนอกอาคารบริเวณชายคาจัดแสดงสิ่งของที่มีขนาดใหญ่ อาทิ หินแร่ต่างๆ ส่วนประกอบของหลังคาโบสถ์ โม่หิน โอ่งมังกร เข้าชมกรุณาติดต่อล่วงหน้าทางพิพิธภัณฑ์จะมีมัคคุเทศก์น้อยนำชม
โดย:
วันที่: 10 กุมภาพันธ์ 2555
โดย:
วันที่: 10 กุมภาพันธ์ 2555
โดย:
วันที่: 10 กุมภาพันธ์ 2555
แนะนำพิพิธภัณฑ์โดยทีมงานและสมาชิก
รีวิวของพิพิธภัณฑ์วัดโคกหม้อ
ห้องจัดแสดงทั้งหมดของพิพิธภัณฑ์วัดโคกหม้อมี 3 ห้องหลัก ตั้งอยู่บริเวณเดียวกับกุฏิพระสงฆ์ เพื่อง่ายแก่การดูแลรักษา เมื่อเดินเข้าไปภายในจุดแรกที่พบคือรูปปั้นพระพิฆเณศ ตั้งเป็นซุ้มสำหรับบูชา ถัดไปเป็นบริเวณห้องจัดแสดงมีเด็กๆ มัคคุเทศก์น้อยคอยแนะนำอยู่เกือบทุกจุด ห้องจัดแสดงที่ 1 เด็กๆ อธิบายเรื่องหินแร่ต่างๆ ว่าชื่ออะไรบ้าง เช่นเหล็กไหล หินแร่จากกาะล้าน หินพระธาตุจากเขาสามร้อยยอด ลูกปัดโบราณที่ทำจากหินคานิลเลียน และลูกปัดแก้วที่สวยงาม ตรงกันข้ามเป็นตู้จัดแสดงกำไลเปลือกหอยยุคก่อนประวัติศาสตร์จากแหล่งโบราณคดีต่างๆ ใน จ.ลพบุรีรวมทั้งกำไลสำริด เครื่องประดับสำริดอีกหลากหลาย และที่น่าสนใจในจุดนี้คือหอยสังข์สำริดจากปราสาทเมืองต่ำ
ถัดมาเป็นรูปปั้นฤาษีหน้าต่างๆ ปั้นขึ้นมาจากเนื้อดินผสมผงว่าน ฤๅษีมีหลากหลายหน้าตา เช่น ฤๅษีหน้ากวาง ฤๅษีหน้าวัว ฤๅษีหน้ายักษ์ ฤๅษีหน้าครุฑ และฤๅษีหน้านาคราช ในเรื่องอภินิหาริย์ความเป็นมาที่ฤๅษีมีหลากหลายหน้าตา เด็กๆ เล่าว่าเป็นเพราะฤๅษีชอบแสดงฤทธิ์กันเลยกลับสู่ร่างเดิมไม่ได้ ต้องเอาน้ำมนต์มาราดตัว แต่เพื่อนของฤๅษีก็เอา น้ำมนต์ไปเททิ้งเลยไม่สามารถกลับร่างเดิมได้
ห้องจัดแสดงที่ 2 แยกเป็นอีกอาคารอยู่ตรงข้ามกับห้องจัดแสดงแรก มีป้ายเขียนชื่อห้องว่า พิพิธภัณฑ์เงินตราไทย ด้านในมัคคุเทศก์น้อยรอเล่าเรื่องให้ฟังอย่างตั้งใจและเป็นห้องที่จัดลำดับเงินตามยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ตลอดจนมีป้ายอธิบายละเอียดที่สุดเมื่อเทียบจากทุกส่วนจัดแสดง เริ่มจากตู้เงินโบราณ ซึ่งมีทั้งเงินจีนแบบต่างๆ เช่นเงินไซซี เงินมีดสำริดที่มีลักษณะเหมือนใบมีด ต่อมาเป็นเงินไทยโบราณจากภาคต่างๆ จากภาคอีสานเช่นเงินลาดเงินฮ้อย เงินรูปดอกไม้และผักชีจากภาคเหนือ และเงินทรงวงแหวนที่หาดูได้ยากมาก ถัดมามีแผ่นภาพแสดงลำดับของเหรียญเงินยุคต่างๆ ให้ผู้สนใจศึกษาหาความรู้ได้มีพื้นฐานความรู้เกี่ยวกับการผลิตเงินตราในประเทศไทย เหรียญไหนที่ทางพิพิธภัณฑ์แห่งนี้ไม่มีจัดแสดง ก็สามารถมาดูได้ที่รูปภาพเหล่านี้ ด้านในมีห้องเล็กสองห้อง ห้องหนึ่งแบ่งเป็นเรื่องเหรียญเงิน และอีกด้านเป็นเรื่องของธนบัตร
ห้องเหรียญเงินเริ่มตั้งแต่สมัยรัชกายที่ 4 ที่นำเหรียญเมกซิโกเข้ามาใช้ก่อน และเริ่มสร้างโรงกษาปณ์ ผลิตเหรียญตรามงกุฏของรัชกาลที่ 4 จากนั้นจึงเริ่มมีพัฒนาการเรื่องการผลิตเหรียญในประเทศไทยเรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน ตู้จัดแสดงที่น่าสนใจคือ ตู้เหรียญสตพรรษมาลาซึ่งรัชกาลที่ 5 ทรงพระราชทานให้แก่พระบรมวงษานุวงศ์ที่มีความจงรักภักดี เป็นรูปต่างๆ ห้องธนบัตรได้รวบรวมธนบัตรในวาระพิเศษต่างๆ ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชฯ ไว้มากมาย และมีธนบัตรยุคต่างๆ ของไทย ตั้งแต่ธนบัตรใบละบาท ธนบัตรไทยถีบที่เกิดในยุคสงครามโลกต้องนำธนบัตรเก่ามาตีพิมพ์มูลค่าใหม่ทับลงไป ซึ่งมีป้ายอธิบายเรื่องธนบัตรยุคต่างๆ ไว้อย่างละเอียดชัดเจน
ห้องจัดแสดงที่ 3 เป็นเรื่องของเครื่องใช้ทำจากกระเบื้องที่สวยงาม แต่ก็มีพระพุทธรูปหรือเครื่องรางค์ของขลังจัดแสดงร่วมอยู่ด้วย เช่นหินพระธาตุศักดิ์สิทธิ์จากเขาสามร้อยยอดที่นำมาแกะสลักเป็นพระพุทธรูปต่างๆ พระฤกษ์พระชัยที่คนสมัยอยุธยาจะนำมาประกอบพิธีก่อนออกรบกัน พระสังกัจจาย และตำราสมุดข่อยนอกจากนี้ยังมีพวกมีดหมอ ไม้งิ้วดำ กะลาตาเดียวและกะลาไม่มีตาหรือที่เรียกว่ามหาอุตย์ และอาวุธโบราณทั้งมีด ดาบ และปืน
ส่วนภายนอกอาคารบริเวณชายคาต่างๆ ก็ยังได้จัดแสดงหินแร่ต่างๆ ไว้อีกหลายชนิดเช่นหินที่มีลักษณะเหมือนกระดองเต่ายักษ์เขียนป้ายอธิบายไว้ว่าเต่ากลายเป็นหิน ด้านหลังสุดในส่วนกลางแจ้ง จัดแสดงช่อฟ้าใบระกาของโบสถ์เก่า แต่ไม่ทราบว่าการเก็บไว้กลางแจ้งจะเป็นวิธีที่ถูกต้องหรือไม่ อาจต้องการคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญเรื่องการจัดเก็บสิ่งของ นอกจากนี้ยังมีโม่หินโบราณและโอ่งมังกรเคลือบจัดแสดงอยู่ด้านนอกอาคารอีกด้วย
ทางพิพิธภัณฑ์ยังมีโบชัวร์ ที่เล่าเรื่องต่างๆ ภายในชุมชนว่ามีของดีอะไรอีกบ้าง เช่นวัดช้างเผือก ที่อยู่ใกล้เคียงมีซากโบราณสถานสมัยพระนารายณ์ อยุธยา ศาลตาแขวงบ้านโพธิ์ผีให้ ที่ชาวบ้านเคารพนับถือ กลุ่มปั้นโอ่งอ่าง กลุ่มสตรีโพธิ์เก้าต้นทำขนมบ้าบิ่นระดับโอทอป 4 ดาว และกลุ่มแม่บ้านทำดอกไม้จันทร์ ในโบชัวร์ยังมีแผนที่แสดงจุดเรียนรู้ต่างๆ ในชุมชน ให้นักท่องเที่ยวสามารถไปเที่ยวชมด้วยตัวเองได้
ในแง่การจัดแสดงของพิพิธภัณฑ์โคกหม้อนั้นแม้จะยังไม่มีการจัดลำดับหมวดหมู่ที่ถูกต้องนัก แต่เมื่อได้มาเดินชมพร้อมกับมัคคุเทศก์น้อยที่น่ารักและกระตือรือร้นในการเล่าเรื่องสิ่งของต่างๆ ให้ฟัง ก็ทำให้พิพิธภัณฑ์แห่งนี้มีความน่าสนใจขึ้น เพราะเป็นการดึงชุมชนให้เข้ามามีส่วนร่วมและปลูกฝังให้เยาวชนเป็นคนกล้าแสดงออก ซึมซับความรักและหวงแหนของมีค่าต่างๆ ในชุมชนได้อีกด้วย
มัณฑนา ชอุ่มผล ผู้เขียน/ถ่ายภาพ
แนะนำพิพิธภัณฑ์โดยสื่อออนไลน์
แนะนำพิพิธภัณฑ์โดยบล็อก
แนะนำพิพิธภัณฑ์โดยสารานุกรมไทย
วัดโคกหม้อ
พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ สมเด็จพระนารายณ์
จ. ลพบุรี
ศูนย์ศิลปาชีพประชาสุขสันต์ และพิพิธภัณฑ์ชีวิตพระสุเมธาธิบดี
จ. ลพบุรี
พิพิธภัณฑ์โรงพยาบาลอานันทมหิดล
จ. ลพบุรี