พระราชวังเดิม ปัจจุบันอยู่ภายในพื้นที่ทำการของกองทัพเรือ ถือเป็นพระราชวังแห่งเดียวที่สร้างขึ้นในสมัยสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช เมื่อปี พ.ศ. 2311 โดยตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยาใกล้ป้อมวิไชยประสิทธิ์ อาคารสำคัญที่เก่าแก่ที่สุดคือ ท้องพระโรงอายุ่กว่า 250 ปี เป็นที่ซึ่งพระเจ้าตากสินมหาราชทรงออกว่าราชการ แต่ก่อนอาคารนี้เป็นไม้ทั้งหมด แต่ปัจจุบันบูรณะซ่อมแซมด้วยการก่ออิฐถือปูน อาคารเก๋งจีนคู่หลังเล็ก ภายในจัดแสดงอาวุธจากสมัยกรุงธนบุรี อาทิ ปืนคาบศิลา ดาบญี่ปุ่น นอกจากนี้ยังมีหมู่อาคารอื่นๆ ได้แก่ ที่ประทับของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว ศาลศีรษะปลาวาฬ เรือนเขียว และป้อมวิไชยประสิทธิ์ ที่เคยใช้เป็นด่านเก็บภาษีปากเรือในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช
โดย:
วันที่: 10 กุมภาพันธ์ 2555
โดย:
วันที่: 10 กุมภาพันธ์ 2555
โดย:
วันที่: 10 กุมภาพันธ์ 2555
โดย:
วันที่: 10 กุมภาพันธ์ 2555
ชื่อผู้แต่ง: | ปีที่พิมพ์: 7/2/2539
ที่มา: ผู้จัดการรายวัน
แหล่งค้นคว้า: ศมส.
โดย: ศมส.
วันที่: 13 มีนาคม 2555
ชื่อผู้แต่ง: มูลนิธิอนุรักษ์โบราณสถานในพระราชวังเดิม | ปีที่พิมพ์: 2543
ที่มา: กรุงเทพฯ: มูลนิธิอนุรักษ์โบราณสถานในพระราชวังเดิม
แหล่งค้นคว้า: ศมส.
โดย: ศมส.
วันที่: 13 มีนาคม 2555
ชื่อผู้แต่ง: ศิริรัตน์ สาโพธิ์สิงห์ | ปีที่พิมพ์: 12/23/2547
ที่มา: เดลินิวส์
แหล่งค้นคว้า: ศมส.
โดย: ศมส.
วันที่: 13 มีนาคม 2555
ชื่อผู้แต่ง: สายสุนีย์ สิงหทัศน์ | ปีที่พิมพ์: Oct-48
ที่มา: อสท.
แหล่งค้นคว้า: ศมส.
โดย: ศมส.
วันที่: 13 มีนาคม 2555
ชื่อผู้แต่ง: มูลนิธิอนุรักษ์โบราณสถานในพระราชวังเดิม กองทัพเรือ | ปีที่พิมพ์: 2545
ที่มา:
แหล่งค้นคว้า: ศมส.
โดย: ศมส.
วันที่: 13 มีนาคม 2555
ชื่อผู้แต่ง: มูลนิธิอนุรักษ์โบราณในพระราชวังเดิม | ปีที่พิมพ์: 2543
ที่มา:
แหล่งค้นคว้า: ศมส.
โดย: ศมส.
วันที่: 13 มีนาคม 2555
ชื่อผู้แต่ง: มูลนิธิอนุรักษ์โบราณสถานในพระราชวังเดิม กองทัพเรือ | ปีที่พิมพ์: 2541
ที่มา:
แหล่งค้นคว้า: ศมส.
โดย: ศมส.
วันที่: 13 มีนาคม 2555
แนะนำพิพิธภัณฑ์โดยทีมงานและสมาชิก
รีวิวของพระราชวังเดิม (พระราชวังกรุงธนบุรี)
พระราชวังเดิมหรือพระราชวังกรุงธนบุรีเป็นพระราชวังแห่งเดียวที่สร้างขึ้นในสมัยสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช เมื่อปี พ.ศ. 2311 โดยตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยาใกล้ป้อมวิไชยประสิทธิ์ พระราชวังแห่งนี้เคยเป็นสถานที่ที่พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวและพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงมีพระราชสมภพพิพิธภัณฑ์พระราชวังเดิม ก่อตั้งขึ้นโดยมูลนิธิอนุรักษ์โบราณสถานพระราชวังเดิม ที่จดทะเบียนเป็นมูลนิธิในวันที่ 13 สิงหาคม พ.ศ. 2539โดยพลเรือเอกปัจเจก ศิริเดช ประธานกรรมการ โดยมีคุณหญิง พญ. นงนุช ศิริเดช เป็นรองประธาน และมีประธานที่ปรึกษากิตติมศักดิ์คือ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารีฯ ซึ่งตัวมูลนิธิเองไม่ได้ขึ้นตรงกับกองบัญชาการกองทัพเรือ เพียงแต่ตัวโบราณสถานที่มูลนิธิฯ เข้ามาทำการบูรณะซ่อมแซมอยู่ภายในเขตกองทัพเรือ
วัตถุประสงค์ของการก่อตั้งพิพิธภัณฑ์พระราชวังเดิม จากแรกเริ่มจนปัจจุบันยังคงยึดมั่นที่จะเปิดให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์โบราณสถาน พื้นที่ของวังเดิมสามารถย้อนเรื่องราวได้ถึงสมัยอยุธยา เนื่องจากเป็นที่ตั้งของป้อมวิไชยประสิทธิ์ เดิมเรียกว่า "ป้อมวิไชเยนทร์" สร้างขึ้นในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราชเพื่อใช้เป็นป้อมปราการของเมืองบางกอก ซึ่งเป็นเมืองหน้าด่านสำคัญ ต่อมาสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชได้ทรงปรับปรุงป้อมแห่งนี้ และพระราชทานนามใหม่ว่า "ป้อมวิไชยประสิทธิ์" ปัจจุบันใช้ยิงสลุตในพระราชพิธีสำคัญ และติดตั้งเสาธงเพื่อชักธงราชนาวีและธงผู้บัญชาการทหารเรือ
ภายในบริเวณของพระราชวังเดิมยังประกอบด้วย กลุ่มอาคารหลายหลังด้วยกัน อาคารหลังแรกคือ อาคารท้องพระโรง เป็นอาคารที่สร้างขึ้นตั้งแต่สมัยกรุงธนบุรีเป็นราชธานี เป็นอาคารที่เชื่อมต่อกันสองหลังคือ พระที่นั่งองค์ทิศเหนือ เรียกว่า ท้องพระโรง หรือ วินิจฉัย ใช้เป็นที่เสด็จออกขุนนาง กับพระที่นั่งองค์ทิศใต้เรียกกันว่าพระที่นั่งขวาง เป็นที่ประทับส่วนพระองค์ของพระมหากษัตริย์ ปัจจุบันกองทัพเรือใช้อาคารส่วนนี้เป็นอาคารจัดงานหรือประกอบพิธีสำคัญต่างๆ
ด้านหลังของอาคารท้องพระโรงคือ พระตำหนักของสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นพระตำหนักที่สร้างขึ้นในรูปแบบสถาปัตยกรรมตะวันตก เคยเป็นที่ประทับของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวสมัยที่ยังดำรงพระอิสริยยศเป็นสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ กรมขุนอิศเรศรังสรรค์ ชั้นบนจัดแสดงเล่าเรื่องสมเด็จพระปิ่นเกล้า และเป็นที่ตั้งมูลนิธิฯ พร้อมมีห้องสมุดไว้ให้ศึกษาหาความรู้ ส่วนชั้นล่างเป็นการจัดแสดงเครื่องถ้วยโบราณ และเงินตราโบราณ
ด้านหน้าของอาคารท้องพระโรง คือ พระตำหนักเก๋งคู่หลังเล็กและพระตำหนักเก๋งคู่หลังใหญ่ ทั้งสองกลุ่มอาคารนี้ก่อสร้างด้วยรูปแบบสถาปัตยกรรมจีน ปัจจุบันอาคารหลังนี้ใช้เป็นที่จัดแสดงเกี่ยวกับพระราชกรณียกิจทางด้านการรบของสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ส่วนพระตำหนักเก๋งคู่หลังใหญ่จัดแสดงภาพนิทรรศการเกี่ยวกับพระราชกรณียกิจในด้านการ ทำนุบำรุงบ้านเมืองในสมัยสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช
ถัดจากพระตำหนักเก๋งคู่หลังเล็ก คือ ศาลศีรษะปลาวาฬ ในช่วงที่มีการบูรณะพระราชวังเดิมครั้งใหญ่ได้ขุดพบฐานเดิมของอาคารที่คาดว่าน่าจะเป็นศาลศีรษะปลาวาฬเดิม ทางมูลนิธิฯจึงได้บูรณะขึ้นมาใหม่ เมื่อเข้าไปชมใกล้ๆ บริเวณฐานของอาคารศาลหลังใหม่ยังสามารถเห็นรากฐานอาคารเดิมอยู่ ในอาคารจัดแสดงกระดูกศีรษะปลาวาฬที่ขุดพบอยู่ใต้ถุนศาลสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชในคราวสำรวจพื้นที่ทางโบราณคดี ในช่วงการบูรณะครั้งล่าสุด รูปแบบของอาคารหลังปัจจุบันได้ ประยุกต์ให้เข้ากับอาคารโบราณสถานโดยรอบ โดยยังคงรูปแบบเก๋งจีน และติดกันนั้นเป็น ศาลสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ภายในประดิษฐานพระบรมรูปสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชในท่าประทับยืนและถือพระแสงดาบในมือ
เรือนเขียว เดิมเป็นโรงพยาบาลเก่า เป็นอาคารไม้ชั้นเดียว ยกพื้นสูงจำนวน 2 หลัง ตั้งอยู่บริเวณ "เขาดิน" ซึ่งเป็นเนินดินตรงมุมทิศตะวันออกเฉียงใต้ ภายในเขตกำแพงชั้นในของพระราชวังเดิม อาคารเรือนเขียวสร้างขึ้นในช่วงเวลาที่มีการปรับปรุงพระราชวังเดิม ให้เป็นโรงเรียนนายเรือและได้ใช้เป็นสถานพยาบาลของโรงเรียนนายเรือ ปัจจุบันใช้เป็นห้องฉายมัลติมีเดีย เพื่ออธิบายภาพรวมของพระราชวังเดิมก่อนที่จะเดินชมในส่วนอื่นๆ
เนื่องจากพื้นที่พิพิธภัณฑ์อยู่ภายในบริเวณกองทัพเรือ การเข้ามาภายในบริเวณกองบัญชาการกองทัพเรือต้องปฏิบัติตามระเบียบ เนื่องจากไม่สามารถเปิดให้ผ่านเข้าออกได้ตลอดเวลา การเข้าชมพิพิธภัณฑ์จึงต้องขอให้มีการนัดหมายล่วงหน้า
เรื่อง/ภาพ เสาวลักษณ์ วรายุ
แนะนำพิพิธภัณฑ์โดยสื่อออนไลน์
แนะนำพิพิธภัณฑ์โดยบล็อก
แนะนำพิพิธภัณฑ์โดยสารานุกรมไทย
ประวัติศาสตร์และโบราณคดี วัง บ้านประวัติศาสตร์ ป้อมปราการ สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ของเก่า สมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว ศาลเจ้า เก๋งจีน
หอเกียรติภูมินายกรัฐมนตรี
จ. กรุงเทพมหานคร
พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ วัดเบญจมบพิตร
จ. กรุงเทพมหานคร
บ้านจิม ทอมป์สัน
จ. กรุงเทพมหานคร