พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เชียงใหม่

การจัดตั้งพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เชียงใหม่ เริ่มขึ้นในปีพุทธศักราช 2512 มีการปรับปรุงพื้นที่ประมาณ 23 ไร่ อาคารพิพิธภัณฑสถานเป็นอาคารทรงไทยประยุกต์สองชั้น ก่ออิฐถือปูน ประดับยอดจั่วด้วยกาแลแบบศิลปะพื้นถิ่นภาคเหนือ

วัตถุประสงค์หลักของการจัดตั้งพิพิธภัณฑสถานแห่งชาตินี้ คือ การตั้งแสดงโบราณวัตถุ ศิลปวัตถุที่รวบรวมได้จากบริเวณภาคเหนือตอนบน อันประกอบด้วย พื้นที่ 8 จังหวัด ได้แก่ เชียงใหม่ เชียงราย แม่ฮ่องสอน แพร่ พะเยา น่าน ลำพูน และลำปาง และสาเหตุที่พิจารณา จังหวัดเชียงใหม่ เป็นสถานที่ตั้งของพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เนื่องจากมีความสำคัญในประวัติศาสตร์ชาติไทย เคยเป็นที่ตั้งของราชธานีหรือเมืองหลวง ศูนย์กลางของอาณาจักรล้านนาหรือไทยฝ่ายเหนือมาก่อน อีกทั้งยังคงสถานะเป็นศูนย์กลางความเจริญของภาคเหนือสืบต่อมาจนทุกวันนี้

เมื่ออาคารพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เชียงใหม่ แล้วเสร็จ ได้มีพิธีเปิดอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 6 กุมภาพันธ์ 2516 โดยพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร พร้อมด้วย สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เสด็จพระราชดำเนินมาเป็นประธานประกอบพิธีเปิด

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เชียงใหม่ประกาศจัดตั้งเป็นพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ในราชกิจจานุเบกษาเมื่อวันที่ 27 มีนาคม 2516 และสามารถเปิดให้สาธารณชนเข้าชมและใช้บริการต่าง ๆ ของพิพิธภัณฑสถานได้นับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา

โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ ที่จัดแสดงและเก็บรักษาในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เชียงใหม่ ส่วนใหญ่ได้จากการสำรวจและดำเนินการทางโบราณคดีในเขตภาคเหนือตอนบน รวมทั้งได้รับมอบจากประชาชน และหน่วยงานในจังหวัดเชียงใหม่ อาทิ พุทธสถานเชียงใหม่ วัดพระสิงห์วรมหาวิหาร เป็นต้น

การจัดแสดงในปัจจุบัน

1.) ภายในอาคารจัดแสดง แบ่งเป็น 2 ชั้น คือ ส่วนจัดแสดงชั้นบน จำนวน 8 ห้อง ประกอบด้วย

- ยุคก่อนประวัติศาสตร์ในภาคเหนือ

- สมัยประวัติศาสตร์ในภาคเหนือ

- อาณาจักรล้านนา

- ล้านนาภายใต้การปกครองของพม่า

- ล้านนาสมัยรัตนโกสินทร์

- ความสัมพันธ์ระหว่างเชียงใหม่และราชสำนักสยาม

- พระพุทธศาสนาอาณาจักรล้านนา

- คติความเชื่อทางพระพุทธศาสนา

ส่วนจัดแสดงชั้นล่าง จำนวน 8 ห้อง ประกอบด้วย

- พัฒนาการพระพุทธรูปศิลปะล้านนา

- พระแสนแซว่

- พระพิมพ์ล้านนา

- เครื่องพุทธบูชา และเครื่องสักการะในพระพุทธศาสนา

- โบราณวัตถุพบที่อำเภอฮอด จังหวัดเชียงใหม่

- เครื่องถ้วยล้านนา

- จิตรกรรมล้านนา

- ศิลปะในประเทศไทย

2.) การจัดแสดงกลางแจ้ง พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เชียงใหม่ ได้เคลื่อนย้ายเตาเผาเครื่องถ้วยแหล่งเตาวังเหนือ อำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปางเตาเผาเครื่องถ้วยแหล่งเตาพาน (โป่งแดง) อำเภอพาน จังหวัดเชียงรายมาจัดแสดงเพื่อการศึกษารูปแบบ ลักษณะ เตาเผาภาชนะดินเผา ที่มีความสำคัญต่อวิถีชีวิต ความเป็นอยู่ สังคมและเศรษฐกิจในอาณาจักรล้านนา

รีวิวของพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เชียงใหม่

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เชียงใหม่ โดดเด่นด้วยอาคารจัดแสดงแบบล้านนาประยุกต์ได้ปรับปรุงการจัดแสดงให้มีเนื้อหาลักษณะพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติประจำเมือง โดยนำเสนอเรื่องราวและหลักฐานตั้งแต่ภูมิหลังแผ่นดินล้านนา แสดงถึงการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์ก่อนประวัติศาสตร์ เรื่องราวของเผ่าลัวะ และหริภุญไชย รัฐแรกของภาคเหนือ จนกระทั่งเกิดการสถาปนานครเชียงใหม่ อันแสดงให้เห็นความรุ่งเรืองและความเสื่อมของราชอาณาจักรล้านนา จนกระทั่งเข้าสู่เรื่องราวของของนครเชียงใหม่ใต้ร่มอาณาจักรสยาม การค้า และเศรษฐกิจ การดำรงชีวิตและพัฒนาการทางสังคม ตลอดจนแสดงถึงวิวัฒนาการของศิลปกรรมล้านนาในประเทศ

ข้อมูลจาก : สำนักพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ.“เที่ยว ท่อง ย่ำ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ” : สำนักพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม.กรุงเทพฯ,มปป. หน้า 54-55