พิพิธภัณฑสถานเครื่องถ้วยเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มหาวิทยาลัยกรุงเทพ

พิพิธภัณฑสถานเครื่องถ้วยเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2543 เนื่องในโอกาสครบรอบ 40 ปีของมหาวิทยาลัยกรุงเทพ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้เป็นสถานที่เก็บรวบรวมเครื่องปั้นดินเผาสมัยโบราณที่อาจารย์สุรัตน์ โอสถานุเคราะห์ ผู้ก่อตั้งมหาวิทยาลัยมอบให้ สำหรับเป็นแหล่งการเรียนรู้ของนักเรียน นักศึกษา ตลอดจนบุคคลทั่วไป ในระยะแรกใช้ชื่อว่า “พิพิธภัณฑสถานมหาวิทยาลัยกรุงเทพ”

ใน พ.ศ. 2545 มหาวิทยาลัยกรุงเทพได้ก่อสร้างอาคารจัดแสดง ซึ่งเป็นอาคารใต้ดินชั้นเดียว เชื่อมต่อกับหอสมุดสุรัตน์ โอสถานุเคราะห์ ภายใต้แนวคิดของการออกแบบว่า อาคารจัดแสดงเปรียบเหมือนกับเตาเผาที่อยู่ใต้เนินดิน เครื่องปั้นดินเผาที่จัดแสดงภายในอาคารจึงเปรียบเหมือนกับเครื่องปั้นดินเผาที่ถูกนำเข้าเผาในเตา และความรู้ที่ผู้เข้าชมได้รับจึงเปรียบเหมือนกับผลิตภัณฑ์อันงดงามที่ได้จากการเผา อาคารหลังนี้ได้รับรางวัลเหรียญทองสถาปัตยกรรมดีเด่นประเภทอาคารสถาบันหรืออาคารทางศาสนาประจำปี 2551 และปีต่อมายังได้รับรางวัล 1 ใน 9 ของสถาปัตยกรรมสีเขียวดีเด่นของประเทศไทย

ใน พ.ศ. 2547 มหาวิทยาลัยกรุงเทพเริ่มก่อสร้างอาคารส่วนขยาย ซึ่งเป็นอาคาร 3 ชั้น เชื่อมต่อกับอาคารจัดแสดง เพื่อให้สามารถรองรับการขยายงานด้านต่าง ๆ ในอนาคต และสามารถดำเนินงานตามหลักพิพิธภัณฑสถานวิทยาได้อย่างมีประสิทธิภาพ พิพิธภัณฑสถานเครื่องถ้วยเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เปิดให้สาธารณชนเข้าชมเมื่อวันที่ 11 พฤษภาคม พ.ศ. 2548 ต่อมาสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินทรงเปิดพิพิธภัณฑสถานเครื่องถ้วยเอเชียตะวันออกเฉียงใต้อย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 20 พฤศจิกายน พ.ศ. 2552

ใน พ.ศ. 2560 พิพิธภัณฑสถานเครื่องถ้วยเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ได้รับรางวัล “พิพิธภัณฑ์ที่ได้รับความนิยม” จากมิวเซียมไทยแลนด์ : เครือข่ายพิพิธภัณฑ์ในประเทศไทย โดยสถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ

แหล่งเรียนรู้เครื่องถ้วยใน ม.กรุงเทพ

          พิพิธภัณฑสถานเครื่องถ้วยเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จัดตั้งขึ้นโดยคุณสุรัตน์ โอสถานุเคราะห์ ผู้ก่อตั้งมหาวิทยาลัยกรุงเทพ เจ้าของคอลเลคชั่นจำนวนกว่า 2,000 รายการทั้งหมดที่อยู่ในพิพิธภัณฑสถานฯ แห่งนี้ และได้มอบหมายให้มหาวิทยาลัยกรุงเทพเป็นศูนย์ศึกษาวิจัยเกี่ยวกับเครื่องถ้วยในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

          แรกเริ่มพิพิธภัณฑสถานฯ แห่งนี้ ใช้ชื่อว่า “พิพิธภัณฑสถานมหาวิทยาลัยกรุงเทพ” ใน พ.ศ. 2543 ต่อมาเพื่อให้เกิดความชัดเจนได้เปลี่ยนชื่อเป็น “พิพิธภัณฑสถานเครื่องถ้วยเอเชียตะวันออกเฉียงใต้  ใน พ.ศ. 2546 แนวคิดการสร้างอาคารถูกออกแบบเป็นรูปโค้งอยู่ใต้ดิน เนื่องจากดินมีลักษณะเป็นฉนวนความร้อน และมีเตาเผาจำลองด้านนอก ภายในอาคารจัดแสดงแบ่งออกเป็น 3 ส่วน  ห้องนิทรรศการถาวร จัดแสดงเรื่อง พัฒนาการของเครื่องถ้วยในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ใช้หลักฐานเครื่องถ้วยที่ค้นพบจากแหล่งเรืออับปางและแหล่งเตาในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ห้องนิทรรศการพิเศษ สำหรับจัดแสดงนิทรรศการหมุนเวียน และส่วนคลังพิพิธภัณฑสถานเพื่อการศึกษา สำนักงานและส่วนบริการต่างๆ

          เครื่องถ้วยที่จัดแสดงในพิพิธภัณฑสถานฯ มีทั้งกลุ่มเครื่องถ้วยเผาเสร็จแล้วที่มีคุณภาพดี มักส่งขายเป็นสินค้าออก กับอีกกลุ่มคือเครื่องถ้วยชนิดแบบเผาเสีย เรียกว่า ขยะเตา มักจะถูกทิ้งอยู่ข้างเตาที่เป็นแหล่งผลิต ปัจจุบันมีประโยชน์มากในการศึกษา เพราะสามารถนำมาศึกษาเปรียบเทียบว่าพัฒนามาจากแหล่งไหน เปรียบเทียบลักษณะของเนื้อดิน ลักษณะของรูปทรง และลักษณะของการผลิตได้

รีวิวของพิพิธภัณฑสถานเครื่องถ้วยเอเชียตะวันออกเฉียงใต้