รีวิวของโฮงนิทัศน์ครูบาเจ้าศรีวิชัย

โฮงนิทัศน์ครูบาศรีวิชัย ได้รับการปรับเปลี่ยนจากกุฏิสงฆ์ให้กลายเป็นพิพิธภัณฑ์สำหรับจัดแสดงเรื่องราวเกี่ยวกับครูบาศรีวิชัน ลักษณะเป็นอาคารไม้ชั้นเดียวมีใต้ถุน อยู่บริเวณด้านข้างใกล้กับอุโบสถวัดจามเทวี เดิมกุฏิหลังนี้สร้างโดยครูบาไชยะวงศา ท่านเป็นลูกศิษย์ของครูบาศรีวิชัยที่ตามครูบามาช่วยบูรณะวัดจามเทวีและสร้างสิ่งสาธารณะประโยชน์ในจังหวัดลำพูน

นอกจากครูบาไชยะวงศาจะใช้สำหรับเป็นกุฏิของท่านแล้ว เนื่องจากเป็นอาคารหลังยาวแบ่งเป็นห้องได้หลายห้อง ส่วนหนึ่งใช้สำหรับเป็นที่พักของพระเณรในวัดด้วย  ต่อมาก่อนจะดัดแปลงเป็นพิพิธภัณฑ์ก็ยังใช้สำหรับให้พระเณรจากต่างอำเภอที่มาเรียนหนังสือในลำพูนได้พักด้วย  แล้วก็เป็นที่ให้พระเณรที่มาเรียนในลำพูนให้มาพักที่นี่ด้วย ช่างที่ก่อสร้างเป็นช่างกะเหรี่ยงที่มาจากอำเภอลี้ การกั้นห้องจะไม่ได้กั้นทึบทั้งหมด เว้นในส่วนระหว่างฝ้าเพดานไว้ สามารถเรียกหากันได้ทั้งหมด

ห้องแต่ละห้องถูกแบ่งการจัดแสดงอย่างชัดเจน เช่น ห้องที่ว่าด้วยวัตถุจากเหตุการณ์สำคัญในการพระราชทานเพลิงศพครูบาศรีวิชัย  ห้องรูปเคารพครูบาที่วัดต่างๆ สร้างขึ้น  ห้องสื่อสิ่งพิมพ์ต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับครูบาศรีวิชัยไม่ว่าจะเป็นหนังสือ เหรียญ ภาพโพลิแกรม โปสเตอร์หาเสียง ผ้ายันต์ แบงค์ขวัญถุง งานครั้งในการฉลองครูบาศรีวิชัย ตั้งแต่ 2552 เป็นต้น ห้องภาพสำเนาของครูบาศรีวิชัยในอิริยาบถต่างๆ และห้องจำลองสภาพของครูบาศรีวิชัยในระหว่างอาพาธ และเครื่องใช้ เครื่องบริขาร

พิพิธภัณฑ์แห่งนี้จัดทำโดยคุณนเรนทร์ ปัญญาภู และกลุ่มหริภุญชัยคลับที่เคยทำพิพิธภัณฑ์ชุมชนเมืองลำพูน แต่เดิมที่วัดจามเทวีจะจัดงานไหว้ครูบาศรีวิชัยในวันคล้ายวันเกิดท่านเป็นประจำทุกปีในเดือนมิถุนายน  และเจ้าอาวาสประสงค์จะทำเรื่องราวเพื่อบอกเล่าเกี่ยวกับครูบาศรีวิชัย และได้เห็นผลงานของกลุ่มหริภุญชัยที่เก็บรวบรวมหนังสือและข้อมูลเกี่ยวกับผลงานของครูบาศรีวิชัย จึงได้อนุญาตให้ใช้พื้นที่กุฏิหลังเดิมของครูบาไชยะวงศามาจัดทำ 

อย่างไรกีไม่ได้ใช้คำว่าพิพิธภัณฑ์เนื่องจากท่านเจ้าอาวาสกล่าวเป็น “โฮง” เช่น โฮงเติมบุญ เป็นสถานที่สำหรับถวายปัจจัย งั้นเป็นโฮงครูบาเจ้าศรีวิชัยได้ไหม จึงใช้ชื่อตามนี้ นอกจากนี้บริเวณนี้ยังใช้เป็นพื้นที่ผ่อนคลายและพักผ่อนของคนไข้และญาติที่มารักษาที่โรงพยาบาลลำพูน โดยเฉพาะคนปกากะญอจากอำเภอลี้

ปณิตา สระวาสี เขียน
สำรวจภาคสนามวันที่ 21 ธันวาคม 2559