รีวิวของพิพิธภัณฑสถานธรรมชาติวิทยา 50 พรรษา สยามบรมราชกุมารี

นับเป็นเวลาหลายพันล้านปีมาแล้วที่โลกก่อกำเนิดขึ้น มีการสรรค์สร้างความหลากหลายของสิ่งมีชีวิตผันแปรไปในแต่ละยุคสมัย สิ่งมีชีวิตใดที่ปรับตัวเข้ากับสิ่งแวดล้อมได้ดี สิ่งมีชีวิตนั้นก็จะอยู่รอด เพิ่มจำนวน และสามารถรักษ์เผ่าพันธุ์ไว้ได้ ถ้าสิ่งมีชีวิตใดปรับตัวไม่ได้ ก็จะลดจำนวนลง จนกระทั่งสูญพันธุ์ไปในที่สุด มนุษย์รู้จักปรับตัวและเรียนรู้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติมาเป็นเวลาช้านาน แต่ในระยะหลังมนุษย์เพิ่มจำนวนมากขึ้น มีการแก่งแย่งแข่งขัน และแสวงหาผลประโยชน์จากทรัพยากรทวีความรุนแรงขึ้น จนกลายเป็นการบุกรุก ซ้ำยังทำลายธรรมชาติ ส่งผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิตทุกชนิดในระบบนิเวศ เชื่อมโยงต่อกันจนเป็นลูกโซ่

คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่ เห็นถึงความสำคัญในการเผยแพร่ความรู้ความเข้าใจด้านธรรมชาติวิทยาที่ถูกต้อง ปลูกจิตสำนึกในการรักและหวงแหนทรัพยากรธรรมชาติแก่เด็ก เยาวชน และประชาชนทั่วไป เพื่อนำไปสู่การอนุรักษ์ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมต่อไปในอนาคต โดยใช้พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาเป็นแหล่งเรียนรู้และวิจัยทางธรรมชาติศึกษาแก่ชุมชนในท้องถิ่นภาคใต้ พิพิธภัณฑ์แห่งนี้ได้รับพระราชทานนามจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ ในปี 2549 ว่า “พิพิธภัณฑสถานธรรมชาติวิทยา 50 พรรษา สยามบรมราชกุมารี” ลักษณะเป็นอาคารสูง 3 ชั้น มีเนื้อที่ประมาณ 2,000 ตารางเมตร โดยรวบรวมเรื่องราวทางด้านธรรมชาติวิทยา ประกอบด้วยการดำเนินงานส่วนนิทรรศการและส่วนตัวอย่างอ้างอิง โดยส่วนนิทรรศการเปิดบริการสำหรับนักเรียน นักศึกษา และประชาชนทั่วไป เน้นเรื่องราวเกี่ยวกับการกำเนิดโลก ความหลากหลายทางสิ่งมีชีวิต และระบบนิเวศธรรมชาติ มีการจัดแสดงตัวอย่างหิน แร่ และซากฟอสซิลที่ค้นพบในประเทศไทย ตื่นตาตื่นใจกับแบบจำลองมหายุคต่าง ๆ ของโลก และป่าโบราณยุคคาร์บอนิเฟอรัสที่ไม่สามารถหาชมได้จากที่อื่น แม้กระทั่งนิทรรศการชั่วคราวที่ถูกปรับเปลี่ยนเป็นช่วง ๆ เพื่อให้ผู้ชมได้รับความรู้หลากหลายและทันสมัย

และนิทรรศการที่ได้รับความสนใจไม่แพ้นิทรรศการอื่น ๆ ได้แก่ นิทรรศการชุด “มหัศจรรย์แห่งธรรมชาติ” ที่นำเสนอเรื่องราวเกี่ยวกับกลไกของสิ่งมีชีวิต โดยถ่ายทอดออกมาในรูปแบบของเครื่องเล่นและหุ่นจำลองที่ผู้ชมสามารถสัมผัสจับต้องได้ เน้นให้ผู้ชมได้มีส่วนร่วม ได้รับทั้งความรู้และความเพลิดเพลินในขณะเดียวกัน นอกจากนี้พิพิธภัณฑ์ ยังได้จัดแสดงตัวอย่างสิ่งมีชีวิตหลากหลายชนิด ได้แก่ แมลง ปะการัง สัตว์เลื้อยคลาน ตลอดจนการจำลองระบบนิเวศธรรมชาติ ทั้งบนบกและในน้ำ เพื่อนำไปสู่ความเข้าใจในการอนุรักษ์ทั้งสิ่งมีชีวิตและแหล่งที่อยู่ควบคู่กัน สำหรับส่วนตัวอย่างอ้างอิงจะรวบรวมตัวอย่างสิ่งมีชีวิตทั้งพืชและสัตว์ โดยจัดจำแนกไว้เป็นหมวดหมู่ตามลำดับ อนุกรมวิธาน เพื่อให้นักศึกษา นักวิจัย ในทั้งในประเทศและต่างประเทศ ได้ใช้เป็นแหล่งศึกษาเทียบเคียงตัวอย่าง นำไปสู่การผลิตงานวิจัย และสร้างองค์ความรู้ด้านธรรมชาติวิทยาต่อไป ท่านที่มีจิตศรัทธา ต้องการบริจาคซากพืช สัตว์ หินและแร่ ที่น่าสนใจ ให้เก็บรวบรวมไว้ในพิพิธภัณฑสถานธรรมชาติวิทยา เพื่อประโยชน์ในการศึกษาทางด้านธรรมชาติวิทยาแก่ลูกหลานต่อไป ทางพิพิธภัณฑ์จะจารึกชื่อผู้มอบไว้ให้ด้วย สามารถติดต่อบริจาคโดยตรงได้ที่พิพิธภัณฑ์

ข้อมูลจาก: “พิพิธภัณฑสถานธรรมชาติวิทยา 50 พรรษา สยามบรมราชกุมารี แหล่งเรียนรู้ทางชีวภาพแห่งเดียวในภาคใต้.” มติชนรายวัน 17 กรกฎาคม 2550.