เอกสารโบราณในประเทศไทย

NPT009-018พระเถรีคาถา เผด็จตามประสงค์ ผูก 8

เถรีคาถา เป็นภาษิตทางธรรม มีคติเตือนใจของพระเถรี (นางภิกษุณีผู้เป็นเถรี) รวม 73 รูป เช่น ภาษิตของพระนางปุณณาเถรี “ดูก่อนปุณณา ! เธอจงเต็มไปด้วยธรรมทั้งหลาย เหมือนดวงจันทร์วัน ขึ้น 15 ค่ำ จงทำลายกองแห่งความมืดด้วยปัญญาอันบริบูรณ์” ภาษิตของพระนางติสสาเถรี “ดูก่อนติสสา ! เธอจงศึกษาตามข้อที่ควรศึกษา กิเลสเครื่องผูกมัดอย่าก้าวล่วง (เอาชนะ) เธอได้ เธอจงเปลื้องตน จากเครื่องผูกมัดทั้งปวง ไม่มีอาสวะ (กิเลสที่ดองสันดาน) เที่ยวไปในโลก. ” ข้อมูลจาก http://www.larnbuddhism.com/tripitaka/prasuttanta/k18.html https://www.baanjomyut.com/pratripidok/prasudtanpidok/1805.html

NPT009-019พระเถรีคาถา เผด็จแล้วตามประสงค์ ผูก 9

เถรีคาถา เป็นภาษิตทางธรรม มีคติเตือนใจของพระเถรี (นางภิกษุณีผู้เป็นเถรี) รวม 73 รูป เช่น ภาษิตของพระนางปุณณาเถรี “ดูก่อนปุณณา ! เธอจงเต็มไปด้วยธรรมทั้งหลาย เหมือนดวงจันทร์วัน ขึ้น 15 ค่ำ จงทำลายกองแห่งความมืดด้วยปัญญาอันบริบูรณ์” ภาษิตของพระนางติสสาเถรี “ดูก่อนติสสา ! เธอจงศึกษาตามข้อที่ควรศึกษา กิเลสเครื่องผูกมัดอย่าก้าวล่วง (เอาชนะ) เธอได้ เธอจงเปลื้องตน จากเครื่องผูกมัดทั้งปวง ไม่มีอาสวะ (กิเลสที่ดองสันดาน) เที่ยวไปในโลก. ” ข้อมูลจาก http://www.larnbuddhism.com/tripitaka/prasuttanta/k18.html https://www.baanjomyut.com/pratripidok/prasudtanpidok/1805.html

NPT009-016พระเถรีคาถาเผด็จตามประสงค์ ผูก 1

เถรีคาถา เป็นภาษิตทางธรรม มีคติเตือนใจของพระเถรี (นางภิกษุณีผู้เป็นเถรี) รวม 73 รูป ข้อมูลจาก http://www.larnbuddhism.com/tripitaka/prasuttanta/k18.html

NPT009-017พระเถรีคาถาเผด็จตามประสงค์ ผูก 7

เถรีคาถา เป็นภาษิตทางธรรม มีคติเตือนใจของพระเถรี (นางภิกษุณีผู้เป็นเถรี) รวม 73 รูป เช่น ภาษิตของพระนางปุณณาเถรี “ดูก่อนปุณณา ! เธอจงเต็มไปด้วยธรรมทั้งหลาย เหมือนดวงจันทร์วัน ขึ้น 15 ค่ำ จงทำลายกองแห่งความมืดด้วยปัญญาอันบริบูรณ์” ภาษิตของพระนางติสสาเถรี “ดูก่อนติสสา ! เธอจงศึกษาตามข้อที่ควรศึกษา กิเลสเครื่องผูกมัดอย่าก้าวล่วง (เอาชนะ) เธอได้ เธอจงเปลื้องตน จากเครื่องผูกมัดทั้งปวง ไม่มีอาสวะ (กิเลสที่ดองสันดาน) เที่ยวไปในโลก. ” ข้อมูลจาก http://www.larnbuddhism.com/tripitaka/prasuttanta/k18.html https://www.baanjomyut.com/pratripidok/prasudtanpidok/1805.html

RBR004-213พระทุกขอริยสัจจที่ 1

อริยสัจสี่ที่ 1 ทุกขัง

RBR004-244พระเทโรหนะสูตร

พระสูตรว่าด้วยเทโรหนะ

RBR006-003พระธรรมกถาปกรณ์ ผูก 3

NPT003-008พระธรรมคำสอน

ธรรมะซึ่งพระพุทธเจ้าทรงค้นพบและนำออกเผยแผ่ หรือคำสอนของพระพุทธเจ้า เกี่ยวกับความจริงตามธรรมชาติของทุกข์และวิธีการดับทุกข์ ธรรมะของพระพุทธเจ้านั้นแต่เริ่มสืบทอดกันด้วยวิธีท่องจำแบบปากต่อปาก ต่อมาจึงได้มีการบันทึกไว้เป็นลายลักษณ์อักษร

PBI001-021พระธรรมเจ็ดคัมภีร์

RBR007-006พระธรรมเจ็ดคัมภีร์

สมุดไทยขาวเป็นเรื่องเกี่ยวกับพระอภิธรรม 7 คัมภีร์ เป็นธรรมที่พระพุทธเจ้าแสดงโปรดพุทธมารดา เมื่อจบพระอภิธรรมเทศนาเทวดาและพรหม ได้บรรลุธรรมและสันตุสิตเทพบุตร (พุทธมารดา) ได้สำเร็จ เป็นพระโสดาบันบุคคล สมุดไทยขาวปรากฎข้อความดังนี้ หน้าต้น “นังสืโยมพระทรั่มโยทรางไวยไนยพรสาศหนา ฃอไหยภเจาทัรร พรสีอารเทิฎนีบภาณ่ปัทจะโยโหตุ” หน้าปลาย “สิ้นสมุดแต่เท่านี้แล พระธรรม 7 คัมภีร์แล จบเดือนแปดขึ้นค่ำหนึ่ง”

NPH001-079พระธรรมเทศนา

ทะเบียนของหอจดหมายเหตุสาธารณสุขแห่งชาติ คือ (23) สบ. 23.1.4/79 นายทองอ่อน สิทธิไกรพงษ์ได้มอบให้หอจดหมายเหตุสาธารณสุขแห่งชาติเก็บรักษา หมายเหตุ ใบลานมีรอยกัดแทะ เนื้อหาเลือนลางบ้างเล็กน้อย

NPT003-009พระธรรมเทศนา พระสังคหะ

อภิธัมมัตถสังคหะ หมายถึง คัมภีร์ซึ่งรวบรวมเนื้อความของพระอภิธรรมทั้ง 7 คัมภีร์ ไว้โดยย่อ อันเปรียบเสมือนแบบเรียนเร็ว ต่อมามีผู้รู้ได้นำเอาคาถาในพระอภิธัมมัตถสังคหะมาสวดเป็นทำนอง สรภัญญะ (คือการสวดเป็นจังหวะสั้น ยาว) เรียกว่า สวดสังคหะ โดยนำเอาคำบาลีในตอนต้นและตอนท้ายของแต่ละปริจเฉท ซึ่งมีทั้งหมด 9 ปริจเฉทมาเรียงต่อกันเป็นบทสวด

NPT009-003พระธรรมบท บั้นต้น ผูก 35

RBR003-051พระธรรมเบิกสมาด

สมุดไทยบันทึกชื่อเรื่อง พระธรรมเบิกสมาด รัสสะภิกขุเป็นผู้แต่ง เสร็จเมื่อ จุลศักราช 1220 ตรงกับพุทธศักราช 2401 สมัยรัชกาลที่ 4 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์

RBR003-052พระธรรมและตำรายา

สมุดไทยบันทึกเรื่อง พระธรรม เป็นของสีกาปุย อยู่บ้านท่ามะเฟือง มีบทสวดต่าง ๆ และมีตำรายาแทรกด้วย

NPT001-001พระธรรมศาสตร์

ว่าด้วยเรื่องของบทลงโทษ ข้อตกลง การปรับสินไหม ในคดีต่างๆ เป็นกรณีไป ตามแต่ละมาตรา เช่น การทะเลาะวิวาท การบุกรุกพื้นที่ การลักทรัพย์ การด่าทอด้วยคำหยาบคาย การกู้หนี้ยืมสิน การข่มขู่ การซื้อที่ดินไร่นา เป็นต้น ส่วนหลังของหน้าปลายเขียนด้วยดินสอ มีลักษณะเหมือนสมุดบันทึกเรื่องสัพเพเหระ เช่น บทกวี ตำรายาสมุนไพร บทสวดมนต์ คาถาอาคม ยันต์ เป็นต้น ในส่วนของภาพที่ 54 และ 55 นั้น ให้อ่านภาพที่ 55 ก่อน แล้วจึงเป็นภาพที่ 54

RBR006-008พระธรรมสังคิณี เผด็จโดยสังเขป ผูก 1

RBR004-230พระธรรมสามไตร ผูก 2

พระไตรปิฎก

RBR004-235พระธรรมสามไตร ผูกต้น

NPH001-084พระธรรรมเทศนา

ทะเบียนของหอจดหมายเหตุสาธารณสุขแห่งชาติ คือ (23) สบ. 23.1.4/84 นายทองอ่อน สิทธิไกรพงษ์ได้มอบให้หอจดหมายเหตุสาธารณสุขแห่งชาติเก็บรักษา

NPT004-085พระธัมมจักรกัปปวัตนสูตร

RBR004-086พระธาตุกถา

พระอภิธรรม 7 คัมภีร์ ผูก 3 พระธาตุกถา

RBR006-010พระธาตุกถาปกรณ์ปริเฉท ผูก 3

RBR004-184พระธาตุปกรณ์เผด็จ ผูก 3

พระอภิธรรมเจ็ดคัมภีร์ ผูก 3 พระธาตุกถา

RBR004-243พระธาตุปกรณ์เผด็จ

พระอภิธรรมเจ็ดคัมภีร์ ผูก 3 ธาตุกถา

RBR004-174พระธาตุวิภังค์

พระอภิธรรมเจ็ดคัมภีร์ ผูก 3 พระธาตุวิภังค์

NPT004-038พระนิพพาน (คำจอง)

RBR004-146พระนิพพานสูตร

พระสูตรว่าด้วยเรื่อง นิพพาน

NPT009-008พระนิพพานสูตร

ครั้งหนึ่งพระสารีบุตรได้กล่าวกับภิกษุทั้งหลายในวิหารเวฬุวันว่า “นิพพานนี้เป็นสุข” พระอุทายีตั้งข้อสังกาว่า “นิพพานนี้ไม่มีเวทนา เป็นสุขได้อย่างไร” พระสารีบุตรจึงได้กล่าวว่า “นิพพานไม่มีเวทนานี้แลหะจึงเป็นสุข” พร้อมกับอธิบายถึงสุขที่เกิดขึ้นจากกามสุขทั้ง 5 และอธิบายว่า ถึงแม้ภิกษุที่บรรลุฌานชั้นต่างๆ ตั้งแต่ ปฐมฌานไปจนถึง เนวสัญญานาสัญญาตนฌาน ก็ไม่สามารถปราศจากทุกข์ได้ ต่อเมื่อบรรลุเนวสัญญาสัญญาตนฌานโดยประการทั้งปวง อาสวะทั้งหลายก็สิ้นแล้วเพราะเห็นด้วยปัญญา จึงรู้ว่านิพพานนี้เป็นสุขอย่างไร

NPT006-031พระนิพพานสูตร

ครั้งหนึ่งพระสารีบุตรได้กล่าวกับภิกษุทั้งหลายในวิหารเวฬุวันว่า “นิพพานนี้เป็นสุข” พระอุทายีตั้งข้อสังกาว่า “นิพพานนี้ไม่มีเวทนา เป็นสุขได้อย่างไร” พระสารีบุตรจึงได้กล่าวว่า “นิพพานไม่มีเวทนานี้แลหะจึงเป็นสุข” พร้อมกับอธิบายถึงสุขที่เกิดขึ้นจากกามสุขทั้ง 5 และอธิบายว่า ถึงแม้ภิกษุที่บรรลุฌานชั้นต่างๆ ตั้งแต่ ปฐมฌานไปจนถึง เนวสัญญานาสัญญาตนฌาน ก็ไม่สามารถปราศจากทุกข์ได้ ต่อเมื่อบรรลุเนวสัญญาสัญญาตนฌานโดยประการทั้งปวง อาสวะทั้งหลายก็สิ้นแล้วเพราะเห็นด้วยปัญญา จึงรู้ว่านิพพานนี้เป็นสุขอย่างไร

RBR004-162พระนิโรธอริยสัจจที่ 3

RBR006-004พระบุคคลบัญญัติปกรณ์ ผูก 4