จารึกฐานพระพุทธรูปวัดป่าใหญ่ 3

ชื่อจารึกแบบอื่นๆ

อบ. 20, อบ. 20 จารึกวัดมหาวนาราม หลักที่ 3, จารึกฐานพระพุทธรูปวัดป่าใหญ่ 5

อักษรที่มีในจารึก

ธรรมอีสาน

ศักราช

พุทธศักราช 2374

ภาษา

บาลี, ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวนด้าน 1 ด้าน มี 3 บรรทัด

วัตถุจารึก

สำริด

ลักษณะวัตถุ

ฐานพระพุทธรูป

ขนาดวัตถุ

กว้าง 81 ซม. สูง 13 ซม.

บัญชี/ทะเบียนวัตถุ

1) กองหอสมุดแห่งชาติ กำหนดเป็น “อบ. 20 จารึกวัดมหาวนาราม หลักที่ 3”
2) ในหนังสือ ศิลาจารึกอีสานสมัยไทย-ลาว กำหนดเป็น “จารึกฐานพระพุทธรูปวัดป่าใหญ่ 5”

ปีที่พบจารึก

ไม่ปรากฏหลักฐาน

สถานที่พบ

อยู่ทางด้านขวาของพระพุทธรูปอินทร์แปลง ในวิหารอินทร์แปลง วัดมหาวนาราม​ พระอารามหลวง (วัดป่าใหญ่) ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี

ผู้พบ

ไม่ปรากฏหลักฐาน

ปัจจุบันอยู่ที่

อยู่ทางด้านขวาของพระพุทธรูปอินทร์แปลง ในวิหารอินทร์แปลง วัดมหาวนาราม​ พระอารามหลวง (วัดป่าใหญ่) ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี

พิมพ์เผยแพร่

ศิลาจารึกอีสานสมัยไทย-ลาว (กรุงเทพฯ : คุณพินอักษรกิจ, 2530), 405-406.

ประวัติ

เดิมเป็นพระประธานในพระอุโบสถหลังเดิม ต่อมามีการสร้างพระอุโบสถและพระประธานใหม่ จึงได้ย้ายมาไว้ที่วิหารอินทร์แปง พระทองแดง พุทธเกตุ มีความสนใจได้พยายามอ่านจารึกหลักนี้ และพิมพ์รวมกับจารึกหลักอื่นๆ ของวัดป่าใหญ่ ในหนังสือ ที่ระลึกในงานทอดกฐินพระราชทาน 30 ตุลาคม 2527 ในการอ่านครั้งนี้ ยึดตามตัวอักษรในจารึก จึงแตกต่างจากการอ่านครั้งแรก

เนื้อหาโดยสังเขป

พระมหาราชครูธรรมคุต วัดป่ามณีโชติศรีสวัสดิ์สัสดี (ชื่อเดิมวัดป่าใหญ่) ได้สร้างพระพุทธรูปองค์นี้ เมื่อปี พ.ศ. 2374

ผู้สร้าง

พระมหาราชครูธรรมคุต วัดป่ามณีโชติศรีสวัสดิ์สัสดี (ชื่อเดิมวัดป่าใหญ่)

การกำหนดอายุ

ข้อความจารึกบรรทัดที่ 1 ระบุ พ.ศ. 2374 อันเป็นสมัยที่พระพรหมวรราชสุริยวงศ์ (พรหม) เป็นเจ้าเมืองอุบลราชธานี ซึ่งขณะนั้นเป็นประเทศราชขึ้นต่อราชอาณาจักรไทย ตรงกับสมัยที่พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ปกครองราชอาณาจักรไทย (พ.ศ. 2367-2394)

ข้อมูลอ้างอิง

เรียบเรียงข้อมูลโดย : นวพรรณ ภัทรมูล, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., 2550, จาก :
1) เติม วิภาคย์พจนกิจ, ประวัติศาสตร์อีสาน, พิมพ์ครั้งที่ 3 (กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2542), 91-128.
2) ธวัช ปุณโณทก, “จารึกฐานพระพุทธรูปวัดป่าใหญ่ 5,” ใน ศิลาจารึกอีสานสมัยไทย-ลาว : ศึกษาทางด้านอักขรวิทยาและประวัติศาสตร์อีสาน (กรุงเทพฯ : คุณพินอักษรกิจ, 2530), 405-406.
3) ฝ่ายวิชาการ สำนักพิมพ์โอเดียนสโตร์, 53 พระมหากษัตริย์ไทย : ธ ทรงครองใจไทยทั้งชาติ (กรุงเทพฯ : โอเดียนสโตร์, 2543), 309-330.

ภาพประกอบ

ภาพถ่ายจารึกจาก : ศิลาจารึกอีสานสมัยไทย-ลาว (กรุงเทพฯ : คุณพินอักษรกิจ, 2530)