Total : 60 pages , Total amount : 1,895 Records , Total amount : 2 Resources.
Advance Search
วรรณกรรมชาดกล้านช้าง เรื่อง นรชีวะชาดก
24.3.1984
(1) วันที่ 10 กันยายน พ.ส.2472 พระวิลาภิกขุได้เขียนธัมม์นันทกุมาร เป็นธัมม์สมบัติวัดน้ำชำ ตำบลห้วยซาย อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่ มณฑลพายัพ ฯ (2) พระวิลาเขียน ข้าพเจ้ามีความปราถนาขอเอาพระพุทธ พระกุสลทั้ง 3 ประการ
เรื่องนี้ระบุผู้แต่งว่าเป็น อาจารย์หมอคลาย บ้านเกาะเกร็ด
หนานแว้น แต้มทานในปีดับไส้ 1327 ตัว เดือน 11 ลอง 15 ฅ่้ำ พร่ำได้แมง 7 ไทยวันเต่าสะง้า เริกฟ้าเจ้าได้ 13 ตัว ยาดน้ำหมายทานข้าแด่ ฯ นิพฺพาน ขอหื้อเปนผละอานิสงโช่นี้แลชาติหน้า คือเมืองฟ้ายอดมหาเนรัพพานแท้ข้าแด่บุญเหิย... แต้มทานกับวัดบ้านสุภมมา เอิ้งในเวียงข้าแล
แต้มแล้วยามกลองแลงข้าแล ฯ ตัวบ่ดีบ่งามสักหยาด ของบ่เหมือนเจ้า ตัวน้อยตัวใหย่แกมกัน ข้ากดทวยแม่ต้างมัน ย้างชูด ๘ ใบ เตมว่าแต้มมายังเหลือ 3 ไม้ 13 ปลายอิด ผู้ข้าผู้ลิกขิตตาแต้มผู้ชื่อว่าหนานอ่อนข้าแล ฯ ตั้งเสี้ยงมี 11 ผูก สลา 5 ห้อง 5 ผูก นางปูฅำ 5 ผูก ปารมีกันแจกผูก 1 ฯ ปุพฺพํคเจตนาสัทธาผู้ข้าหนานไส่ปาง นางหลวง ส้างทานข้าแล ลูกชายชื่อหลวง ผู้ ๑ ชื่อชายสามทิบ ข้าแล ฯ
เรื่องนี้ระบุผู้แต่ง อาจารย์หมอคลาย บ้านเกาะเกร็ด จารเสร็จเมื่อ จ.ศ.1228 (พ.ศ.2409)
ลิกขิตตะแต้ม ข้าขอเปนผลอานิสงส์ข้าแด่ ฯ ธำนางวิสาขาผูกนี้เปนปุพพังคเจตนาสัทธาข้า นางพิน บ้านอโสก เปนเคล้า ลูกเต้าทังมวร ส้างทานเมื่อปี 1363 ตัว เดือนยี่ออก 10 ฅ่ำ หยาดน้ำหมายทานข้าแด่ สาธุ ฯ เจตนาสัทธาผู้ข้าป้าพินเปนเคล้า ลูกเต้าทังมวรหมายมีนางบัวนวน นางฅำแดง อุหนานชาย ภริยาชื่อนางแสงยวง นางเกียงหอม ชายบุญแก้ว นางแก้ว นางหอมฅำ ชายหลวง บ้านอโสกพระกาง ถวายทานเมื่อปี 1363 ตัว เดินเจียงเพง เมงวันพุธ เปนวันหยาดน้ำหมายทานข้าแด่ สาธุ สาธุ ถวายทานกับวัดฟ้ากางข้าแด่
ว่าด้วยเรื่อง นาม แปลยกศัพท์ภาษาบาลีเป็นภาษาพม่า ;นาม ธรรมที่รู้จักกันด้วยชื่อ กำหนดรู้ด้วยใจเป็นเรื่องของจิตใจ, สิ่งที่ไม่มีรูปร่าง ไม่ใช่รูปแต่น้อมมาเป็นอารมณ์ของจิตได้ 1. ในที่ทั่วไปหมายถึงอรูปขันธ์ ๔ คือ เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ 2. บางแห่งหมายถึงอรูปขันธ์ ๔ นั้นและนิพพาน (รวมทั้งโลกุตตรธรรมอื่นๆ) 3. บางแห่งเช่นในปฏิจจสมุปบาท บางกรณีหมายเฉพาะเจตสิกธรรมทั้งหลาย เทียบ รูป ศักราช จ.ศ. 1205 (พ.ศ. 2386) เดือน 4 ขึ้น 6 ค่ำ วันศุกร์ สภาพของเอกสาร มีไม้ประกับ ฉบับปิดทองล่องชาด, เส้นอักษรบาง ไม่ชัด ผิวใบลานสีไม่สม่ำเสมอ รหัสเอกสารเดิม อักษรพม่า 24 ที่มาเอกสาร ดร.อนาโตล เป็ลติเยร์มอบให้
ว่าด้วยเรื่อง นาม แปลยกศัพท์ภาษาบาลีเป็นภาษาพม่า ;นาม ธรรมที่รู้จักกันด้วยชื่อ กำหนดรู้ด้วยใจเป็นเรื่องของจิตใจ, สิ่งที่ไม่มีรูปร่าง ไม่ใช่รูปแต่น้อมมาเป็นอารมณ์ของจิตได้ 1. ในที่ทั่วไปหมายถึงอรูปขันธ์ 4 คือ เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ 2. บางแห่งหมายถึงอรูปขันธ์ 4 นั้นและนิพพาน (รวมทั้งโลกุตตรธรรมอื่นๆ) 3. บางแห่งเช่นในปฏิจจสมุปบาท บางกรณีหมายเฉพาะเจตสิกธรรมทั้งหลาย เทียบ รูป หรืออาจเป็นเรื่องบาลีไวยากรณ์ สภาพของเอกสาร มีไม้ประกับ ฉบับปิดทองล่องชาด ที่มาเอกสาร ดร.อนาโตล เป็ลติเยร์มอบให้ รหัสเอกสารเดิม อักษรพม่า 28
(2) ข้าเขียนปลางเมื่ออยู่สถิตวัดซายมน วันนั้นกี้แล ฯ
(หน้าทับ) ส้างในปลีเต่าเส็ด สกราชได้ ๑๑๖สี่ตัว เดือน 11 แรม 13 ฅ่ำ พร่ำได้วันผัส ยามกอง สะเด็จแล้วยามกองแลนายเหย ฯ นามสัพท์ตัทธิต ผูกต้นแล สช ท้องแล้ว ฯ มุลสัทธาสวาธุเจ้าพุทธวงส์อรัญญวาสี พร้อมกับด้วยสิสสานุสิสสะเจ้าชู่ตนชู่พระองค์ ส้างไว้โชฏกะสาสนาแห่งพระเปนเจ้า เพื่อหื้อตั้งหมั้นแห่งพระปริยัตติธรรมเจ้าแล ฯ (2) อันคร้านหาที่จักว่าบ่ได้เสียแลเจ้าเลย ฯ พระอวนนี้บ่รู้ ได้ไหว้ เท่าฝัน หายโสกทุกข์เสียบันเทา แก่ข้อย เมื่ออินท์ราชบดบัน กินเครื่อง เมืองเอย่ แหนมบ่เมือเมืองฝ้าอยู่สถาน หอมอวน ฯ ลายลักขณ์บ่จังจาน จิตสนิทหลาย พอเขียนขีดเปนบทหมาย ร่ำชู้ ทรวงเรียนสั่นสยบตาย พลัดแม่ มีเอย่ ตนตัวตายบอกบทเบื้องรู้ ราชแค้งตรัสมโน ฯ
ไชยเสนาภิกขุเขียน ฯ
(มีอักษรไทนิเทส)
-
1-ข้าขอเอาสุข ๓ ประการ มีเมืองฟ้าแลนิพพานเปนยอดแด่ ฯ จุดสักกภัททะ จุฬสกราชได้ 1164 ตัว ปลีเต่าเส็ด เดือน 11 ออก 13 ฅ่ำ พร่ำว่าได้วัน 3 ยามกองแลงเรือนน้อย ฯ ข้าเขียนทึงบ่เปนตัว ปุคละผู้ใดได้อยืมต่อ อย่าด่าข้าสะน่อยเทอะ ฯ อุนาทิแล ส้างปลางเมื่ออยู่วัดแก้วดอนมนซายฅำ แจ่งกะท้ำกล้ำใต้วันนั้นกี้แล สาวหยนฺติ พี่เขียนบ่งามคำแล้วแลนายเหย ฯ 3-มุลสัทธาภายในหมายมีครูบาเจ้าพุทธวงส์วชิรอรัญญวาสี ทังสิกข์โยมชู่ตนชู่องค์ หนสัทธาภายนอกหมายมีเถ้าแก่พ่อแม่พ่อออกแม่พี่น้องลูกหลานชู่ฅน ส้างปัจจยุปถัมภะไว้ค้ำชูสาสนาพระพุทธเจ้าตราบห้าพันพระวัสสา ขอเปนประจัยแก่สุข ๓ ประการ มีเนรัพพานเปนยอด คำปราถนามีด้วยประการสันใด จุ่งสมริทธีชู่เยื่องชู่ประการแก่ผู้ข้าทังหลายแด่เทอะ ฯ ส้างในปีเต่าเส็ด สกราชได้ ๑๑๖๔ ตัว เดือน 11 ออก 2 คร่ำ พร่ำได้อาทิตย์ สระเด็จแล้วแล สมณลิกขิตตะ อัตตโน ด้วยตนเองแล นิพฺพาน ปจฺจโย โหตุ โน นิจฺจํ ฯ
เนื้อหากล่าวถึง การอาบน้ำชำระล้าง (กูสูน) ในโอกาสต่าง ๆ บทสวดขอพร (ดุอา) ในโอกาสต่าง ๆ เช่น วันอีด ดุอาตวงข้าว ชะกาตฟิตเราะห์ การอาบน้ำละหมาด การเสียน้ำละหมาด กฎเกณฑ์และขั้นตอนของการละหมาด
หน้าต้น เขียนอักษรไทย ด้วยปากกาลูกลื่นสีแเดง “ไก่นอ้ยผูกเดียว” ท้ายลาน ระบุ “กุกฺกุฏฺฏฺฐํ กริยาอันกล่าวยังนิทานไก่น้อยไก่โจก ก็สมเร็จเสด็จแล้วเท่านี้ก่อนแล ฯ๛ นิพฺพาน ปจฺจโย โหตุ เม ธุวํ ธุวํ แท้เทอะ”
RBR_003_325 อยู่ใน “เลขที่ ๑๔๒ ตำนานตะโก้ง อักษรธรรมล้านนา ภาษาบาลี-ไทยล้านนา ฉบับทองทึบ, ล่องชาด ๗ ผูก” หน้าต้น ระบุ “หน้าทับเค้าธาตุตะคู้ง มีผูก ๑ เสด็จแล้ว ปีซร (ฉลู?) ยามบ่ายแล เดือน ๑๐ แรม ๑ สาม ค่ำ พร่ำว่าได้วัน ส ส ร ภิกขุน้อยเป็นผู้จาร ตัวบ่ดีสักน้อย หนังสือธาตุตะคูง มีผูกเดียว” / เขียนอักษรไทย ด้วยปากกาลูกลื่นสีน้ำเงิน “ตำนานพระเกสาธาตุเจ้าตะกุ้ง” หน้ารองหน้าต้น ระบุ “โยมธิม (ทิม?) บ้านล่องโภงาม (ร่องโพธิ์งาม?) สร้างไว้ในศาสนาแลนายเหย ข้าขอกุศลนาบุญจิ่มเทอะ ขอหื้อไปถึงปิตตาและมาดาข้าแล” / ด้านหลัง ระบุ “หน้าทับเค้าธาตุตะกู้งมีผูกเดียว” ท้ายลาน ระบุ “สํวณฺณนา นิฏฺฐิตา กริยาอันกล่าวยังนิทานตำนานพระเกสาธาตุเจ้าตะกู้ง ก็บังคมเสด็จแล้วเท่านี้ก่อนแล ธุวํ ธุวํ ธุวํ แก่ข้าแด่เทอะ บ่ดีสักน้อยเพราะว่าบ่ชำนาญ ผิดที่ใดใส่หื้อจิ่มเนอ ทุพี่ทุอาวเหย”
RBR_003_329 อยู่ใน “เลขที่ ๑๔๒ ตำนานตะโก้ง อักษรธรรมล้านนา ภาษาบาลี-ไทยล้านนา ฉบับทองทึบ, ล่องชาด ๗ ผูก” หน้าต้น ระบุ “พระธาตุตะคู่งมีผูกเดียว” / เขียนอักษรไทย ด้วยปากกาลูกลื่นสีน้ำเงิน “พระธาตุตะกุ้ง” หน้าหลัง หน้าต้น “๚ ห[น้]าทับเค้า ธาตุตะคูง มีผูกเดียวเท่า ฯıı นี้ เสด็จแล้วปีมะแม ยามบ่ายแล เดือนแปด แรมสี่ค่ำ พร่ำว่าได้วันทิตย์ หนังสือธาตุตะคู่งมี พรหมสุกฺขา ” (ตัวเอียง จารขึ้นทีหลัง) ท้ายลาน ระบุ “สํวณฺณนา นิฏฺฐิตา กริยาอันกล่าวยังนิทานตำนานพระเกสาธาตุเจ้าตะคู่ง ก็บังคมสมเร็จเสด็จแล้วเท่านี้ก่อนแล ฯııะ๛ ฯ ธุวํ ธุวํ แก่ข้าแด่เทอะ บ่ดีสักน้อยเพราะว่าบ่สะนาน (ชำนาญ) ผิดที่ใดใส่หื้อจิ่มเนอ ฯıı๛”
RBR_003_328 อยู่ใน “เลขที่ ๑๔๒ ตำนานตะโก้ง อักษรธรรมล้านนา ภาษาบาลี-ไทยล้านนา ฉบับทองทึบ, ล่องชาด ๗ ผูก” หน้าต้น เขียนอักษรไทย ด้วยปากกาลูกลื่นสีน้ำเงิน “ตำนานธาตุตะกุ้ง” ท้ายลาน ระบุ “สํวณฺณนา นิฏฺฐิตา กริยาอันกล่าวยังนิ ฯ ทานตำนานพระเกสาธาตุเจ้าตะคู้ง ก็บังคมสมเร็จเสด็จแล้วเท่านี้ก่อนแล แลฯ๛ หนังสือธาตุตะโคง ผูกเดียวแล ธุวํ วํ ข้าแด่เทอะ บ่ดีสักหน้อย แล นายเหย ผิดที่ใดใส่หื้อจิ่มเทอะ อาราทฺธนํ กโรมิ หนังสือโยมพิน โยมนาย และพี่น้องเหย”
การปฏิบัติพระกัมมัฏฐานนั้นก็เพื่อชำระจิตของผู้ปฏิบัติให้บริสุทธิ์สะอาดหมดจดจนกระทั่งถึงบรรลุมรรคผลนิพพาน
ครั้งหนึ่งพระสารีบุตรได้กล่าวกับภิกษุทั้งหลายในวิหารเวฬุวันว่า “นิพพานนี้เป็นสุข” พระอุทายีตั้งข้อสังกาว่า “นิพพานนี้ไม่มีเวทนา เป็นสุขได้อย่างไร” พระสารีบุตรจึงได้กล่าวว่า “นิพพานไม่มีเวทนานี้แลหะจึงเป็นสุข” พร้อมกับอธิบายถึงสุขที่เกิดขึ้นจากกามสุขทั้ง 5 และอธิบายว่า ถึงแม้ภิกษุที่บรรลุฌานชั้นต่างๆ ตั้งแต่ ปฐมฌานไปจนถึง เนวสัญญานาสัญญาตนฌาน ก็ไม่สามารถปราศจากทุกข์ได้ ต่อเมื่อบรรลุเนวสัญญาสัญญาตนฌานโดยประการทั้งปวง อาสวะทั้งหลายก็สิ้นแล้วเพราะเห็นด้วยปัญญา จึงรู้ว่านิพพานนี้เป็นสุขอย่างไร
พระสูตรว่าด้วยนิพพาน
พระสูตรว่าด้วยเรื่อง นิพพาน
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
