โครงการวิจัยการปริวรรตและชำระจารึกล้านนา (พ.ศ. 2534)

โครงการวิจัยการปริวรรตและชำระจารึกล้านนา (พ.ศ. 2534)

1. โครงการวิจัยฯ (2534) : ศุภมัสดุ = ขอความดีความงามจงมี, เป็นคำใช้ขึ้นต้น, ลงท้าย ในประกาศที่เป็นแบบหรือข้อความที่สำคัญ เช่น ประกาศพระบรมราชโองการ
2. โครงการวิจัยฯ (2534) : จุลศักราช 977 = ตรงกับ พ.ศ. 2158
3. โครงการวิจัยฯ (2534) : ปีดับเหม้า = ชื่อปีไทยแบบโบราณ ตรงกับปีเถาะ สัปตศก ตามจุลศักราช
4. โครงการวิจัยฯ (2534) : เดือน 5 = เดือน 5 ภาคเหนือ ตรงกับเดือน 3 ภาคกลาง
5. โครงการวิจัยฯ (2534) : เพ็ง = วันเพ็ญ คือวันที่พระจันทร์เต็มดวง หรือวันขึ้น 15 ค่ำ
6. โครงการวิจัยฯ (2534) : วัน 3 = วันอังคาร
7. โครงการวิจัยฯ (2534) : ดับเร้า = ชื่อวันไทยแบบโบราณ รอบหนึ่งมี 60 วัน
8. โครงการวิจัยฯ (2534) : ติดถิ, ติดถี = ดิถี, วันตามจันทรคติ อย่างใช้ว่า ค่ำหนึ่ง, สองค่ำ
9. โครงการวิจัยฯ (2534) : ฤกษ์ = เวลาที่เป็นมงคล
10. โครงการวิจัยฯ (2534) : พาดลั่น = เวลาประมาณ 16.30 - 18.00 น. หรือ 14.30 น. – 16.00 น. แต่ในที่นี้เป็นเวลาเช้า
11. โครงการวิจัยฯ (2534) : พิชนา (ที) = พืช หรือ เพ็ชรนาที = 24 นาที มาตราวัดแบบโบราณ
12. โครงการวิจัยฯ (2534) : ปราณ = มาตราวัดแบบโบราณ 1 ปราณ เท่ากับ 4 วินาที, 10 อักษร = 1 ปราณ, 6 ปราณ = 1 พืช (เพ็ชรนาที), 15 พืช = 1 บาท (6 นาที), 4 บาท = 1 มหานาที, 60 มหานาที = 1 วัน
13. โครงการวิจัยฯ (2534) : นวางค์ = ท้องฟ้า แบ่งออกเป็น 12 ราศี ราศีหนึ่งมี 30 องศา แบ่งราศีออกเป็น 9 ส่วนเท่าๆ กัน หรือเป็น 9 นวางค์
14. โครงการวิจัยฯ (2534) : วรโคตมย = พระโคตมี
15. ฮันส์ เพนธ์, พรรณเพ็ญ เครือไทย และศรีเลา เกษพรหม : พระสงฆ์ 3 คณะ คือ (1) นครวาสี (คามวาสี) (2) อรัญวาสี ลัทธ “สวนดอก” (3) อรัญวาสี ลัทธิ “ป่าแดง” หรือ “สีหฬภิกขุ”
16. โครงการวิจัยฯ (2534) : ชู่ = ทุก
17. โครงการวิจัยฯ (2534) : พระหาร = พระวิหาร
18. โครงการวิจัยฯ (2534) : หื้อ = ให้
19. โครงการวิจัยฯ (2534) : อุดมโกศล = ชื่อพระวิหาร
20. โครงการวิจัยฯ (2534) : ออก = ขึ้น, ข้างขึ้น
21. คณะทำงานฐานข้อมูลจารึกฯ (2548) : วัน 5 = วันพฤหัสบดี
22. โครงการวิจัยฯ (2534) : เปิกสัน = ชื่อวันไทยแบบโบราณ รอบหนึ่งมี 60 วัน
23. โครงการวิจัยฯ (2534) : กลองงาย = ยามตีกลองเช้า คือ เวลา 7.30 น. – 9.00 น.
24. โครงการวิจัยฯ (2534) : ก่อ = สร้าง
25. คณะทำงานฐานข้อมูลจารึกฯ (2548) : พระพุทธเจ้า = ในที่นี้ หมายถึง พระพุทธรูป
26. โครงการวิจัยฯ (2534) : หลวง = ใหญ่
27. โครงการวิจัยฯ (2534) : ปลาย = เศษ, กว่า
28. โครงการวิจัยฯ (2534) : ตน = รูป (ลักษณนามของพระสงฆ์), องค์, พระองค์
29. โครงการวิจัยฯ (2534) : เถิง = ถึง
30. โครงการวิจัยฯ (2534) : ปีระวายสี = ชื่อปีไทยแบบโบราณ ตรงกับปีมะโรง อัฐศก ตามจุลศักราช
31. โครงการวิจัยฯ (2534) : กดสี = ชื่อวันไทยแบบโบราณ รอบหนึ่งมี 60 วัน
32. โครงการวิจัยฯ (2534) : ตูดเช้า = ยามเป่าเขาควายตอนเช้า คือเวลา 6.00 น. – 7.00 น.
33. โครงการวิจัยฯ (2534) : เจติย, เจติยะ = เจดีย์
34. โครงการวิจัยฯ (2534) : จุ = บรรจุ
35. โครงการวิจัยฯ (2534) : ยิง, ยึง = หญิง
36. โครงการวิจัยฯ (2534) : กินบ้านกินเมือง = ปกครองบ้านเมือง
37. โครงการวิจัยฯ (2534) : เมือหน้า = ไปภายหน้า, ต่อไปภายหน้า