เชิงอรรถอธิบาย |
1. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “925”
ล้อม เพ็งแก้ว : มาสเกณฑ์และหรคุณของวันเถลิงศก จ.ศ. 925 คำนวณตามคัมภีร์สุริยยาตรได้เท่ากับ 11441 และ 337865 เมื่อนำไปเทียบกับที่ปรากฏในจารึกก็เห็นชัดว่ามาสเกณฑ์และหรคุณในจารึกน้อยกว่ามาสเกณฑ์และหรคุณวันเถลิงศก คือมาสเกณฑ์น้อยกว่า 2 เดือน หรคุณน้อยกว่า 61 วัน หรือประมาณ 2 เดือน นั่นคือจะต้องเป็น จ.ศ. 924 มิใช่ 925
ธวัช ปุณโณทก : ศักราช 925 สังเกตเลข 5 เป็นปัญหาตรงที่หางซึ่งเป็นที่สังเกตว่าจะเป็นเลข 4 หรือ 5 เลือนรางไป ฉะนั้น ในที่นี้จะเป็นได้ทั้ง 4 และ 5 เมื่อยึดตัวเลขแน่นอนไม่ได้ ก็ต้องไปยึดลำดับปีในปีนักษัตร คือปีก่าไค้ (ก่า - ลำดับปีที่ลงท้าย 5, ไค้ - ปีกุน)
2. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก ปริวรรตเป็น “สังกราช” คือ ศักราช
3. นวพรรณ ภัทรมูล : 924 เป็น จุลศักราช ตรงกับ พ.ศ. 2105 (ธวัช ปุณโณทก ว่า 925 ซึ่งตรงกับ พ.ศ. 2106)
4. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “มาษะเกน”
5. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “11439”
6. ธวัช ปุณโณทก : มาสเกณฑ์ = เกณฑ์เดือน หมายถึง จำนวนเดือน นับตั้งแต่เดือนแรกที่ตั้งจุลศักราช จนถึงเดือนที่ลงในจารึก
7. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “337804”
8. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “ฤก”
9. ธวัช ปุณโณทก : หรคุณ = คือ จำนวนวัน โดยการนับเช่นเดียวกันกับมาสเกณฑ์ คือนับตั้งแต่วันแรกที่ตั้งจุลศักราชจนถึงวันที่จารึก
10. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “เฑิน 4 ขึน 4 คำ” และปริวรรตเป็น “เดือน 4 ขึ้น 4 ค่ำ”
11. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “มื”
12. นวพรรณ ภัทรมูล : ปีกาไค้, ก่าไค้, กาไก๊ = ชื่อปีไทยแบบโบราณ ตรงกับปีกุน เบญจศก ตามจุลศักราช
13. ธวัช ปุณโณทก : มื้อ = วัน
14. ธวัช ปุณโณทก : กาบสัน = ชื่อวันของภาคอีสาน ซึ่งใช้แบบเดียวกับภาคเหนือ
15. ธวัช ปุณโณทก : วัน 5 = วันพฤหัสบดี
16. ธวัช ปุณโณทก : ตน = สรรพนามของกษัตริย์, พระสงฆ์, พระพุทธรูป
17. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “ภิภพฺพ”
18. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “มิ”
19. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “สทฺธา”
20. ธวัช ปุณโณทก : พระเชยยเชฏฐาธิราช = พระเจ้าไชยเชษฐาธิราชแห่งล้านช้าง (ร่วมสมัยกับพระจักรพรรดิ์) ได้อ้างตนว่าเป็นกษัตริย์แห่งล้านช้าง (เสวยพิภพในศรีสตนาคนหุตนครราชธานี) แสดงว่าเวลานั้นคงหมดอำนาจจากล้านนาแล้ว ตามหลักฐานในพงศาวดารโยนก และพงศาวดารลาว ฉบับกะซวงสึกสาทิกานกล่าวตรงกันว่าทรงเป็นกษัตริย์ 2 อาณาจักร นั่นคือ อาณาจักรล้านนาและล้านช้าง
21. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก ปริวรรตเป็น “ทศราชธรรม”
22. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “วัด”
23. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “สุพรฺณฺณคุหา”
24. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก ปริวรรตเป็น “วัดสุพรรณคูหา”
25. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “ภายนอั”
26. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านและปริวรรตเป็น “ราชาเนต” คือ ตำแหน่งขุนนาง มักจะเรียกว่า ซาเนต ซึ่ง เป็นตำแหน่งคู่กับ ซานน
27. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “เปัน”
28. ธวัช ปุณโณทก : ภายใน = ฝ่ายสงฆ์, ภายในคณะสงฆ์
29. ธวัช ปุณโณทก : ภายนอก = ฝ่ายฆราวาส, ภายนอกคณะสงฆ์
30. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านและปริวรรตเป็น “รับ”
31. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “หฺมึน”
32. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “ไตมาลฺย (ลง)” และปริวรรตเป็น “ใต้มาลง”
33. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “หฺมิน”
34. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก ปริวรรตเป็น “ใต้”
35. ธวัช ปุณโณทก : ยอยไร = การเก็บรวบรวมภาษีอากร, ยอย = ทยอยมา, เรี่ยไร, ไร = ส่วย มักจะใช้ว่า ส่วยไร
36. ธวัช ปุณโณทก : แปง, แปลง = สร้าง, ทำ เช่น สร้างบ้านแปงเมือง
37. ธวัช ปุณโณทก : พังเพา = ตำแหน่งขุนนาง
38. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “ผุไพร” และปริวรรตเป็น “ผู้ไพร่”
39. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “เรือ”
40. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “หีนชน”
41. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “ชนุ” และปริวรรตเป็น “ซนู”
42. ธวัช ปุณโณทก : กว๊าน = หัวหน้าหมู่บ้าน, กำนัน
43. ธวัช ปุณโณทก : แทก = วัด
44. ธวัช ปุณโณทก : แลด้านแลพันวา = ด้านละ ๑,๐๐๐ วา
45. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก ปริวรรตเป็น “นาสีกส้าง”
46. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก ปริวรรตเป็น “นาท่าเป็ด”
47. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “พิชฺช”
48. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “หมัา”
49. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “พรุ”
50. นวพรรณ ภัทรมูล : ฝูง = พวก, หมู่
51. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “พรุ”
52. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “อฺยา”
53. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “ชีง”
54. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “อฺยา”
55. ธวัช ปุณโณทก : คุบชิง, คลุบชิง = ช่วงชิง, ตะครุบช่วงชิง
56. ธวัช ปุณโณทก : ลุน = ภายหลัง
57. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “หัา”
58. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “ตณฺหา”
59. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “มัา”
60. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “ผุ”
61. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “อปาย”
62. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านและปริวรรตเป็น “ธมฺมตุลฺล”
63. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านและปริวรรตเป็น “เลากราช นาเมา”
64. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “ปสาเทา”
65. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “สาสฺนูปถมฺภเกา”
66. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “ปฏฺฏยฺย มาเนา” และปริวรรตเป็น “ปฏฺฏยฺย มาโน”
67. นวพรรณ ภัทรมูล : ธวัช ปุณโณทก อ่านเป็น “การิเต”
|
โพสต์เมื่อวันที่ 17 กุมภาพันธ์ 2555 เวลา 17:18:21 
