จารึกพระราชสาส์นสุพรรณบัฏพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก 4

อักษรที่มีในจารึก

ไทยธนบุรี-รัตนโกสินทร์

ศักราช

พุทธศักราช 2338

ภาษา

ไทย

ด้าน/บรรทัด

ไม่ทราบจำนวนด้าน มี 7 บรรทัด

วัตถุจารึก

ทองคำ

ลักษณะวัตถุ

แผ่นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า

ขนาดวัตถุ

ยาว 11.5 นิ้ว กว้าง 7 นิ้ว

บัญชี/ทะเบียนวัตถุ

ในหนังสือ พระราชสาส์นในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก พระราชทานไปยังประเทศจีน กับประวัติวัดเศวตฉัตร กำหนดเป็น “พระราชสาส์นไปเมืองจีน ครั้งรัชกาลที่ 1 กรุงรัตนโกสินทร์ เมื่อปีเถาะ สัปตศก จุลศักราช 1157 พ.ศ. 2338”

ปีที่พบจารึก

ไม่ปรากฏหลักฐาน

สถานที่พบ

ไม่ปรากฏหลักฐาน

ผู้พบ

ไม่ปรากฏหลักฐาน

ปัจจุบันอยู่ที่

ไม่ปรากฏหลักฐาน

พิมพ์เผยแพร่

พระราชสาส์นในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก พระราชทานไปยังประเทศจีน กับประวัติวัดเศวตฉัตร ([กรุงเทพฯ] : กรมศิลปากร, 2505), 30-33.

ประวัติ

คำอ่านจารึกพระราชสาส์นสุพรรณบัฏนี้ กรมศิลปากรได้คัดลอกมาจากสมุดไทยดำเส้นหรดาน หมายเลข 1/7 ซึ่งกรมเลขาธิการคณะรัฐมนตรีได้มอบให้เมื่อ วันที่ 7 กรกฎาคม พ.ศ. 2482 พระราชสาส์นของกษัตริย์ไทยสมัยธนบุรี-รัตนโกสินทร์นั้น เดิมถูกเก็บรักษาไว้ในพระบรมมหาราชวัง ต่อมาเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงการปกครอง ใน พ.ศ. 2475 รัฐบาลได้ตั้งกรมเลขาธิการคณะรัฐมนตรีขึ้น เอกสารทั้งหมดจึงอยู่ในความครอบครองของหน่วยงานดังกล่าวซึ่งมีจำนวนหลายร้อยเล่ม เมื่อกรมศิลปากรทำการตรวจสอบ ได้พบสำเนาพระราชสาส์นที่พระราชทานแด่กษัตริย์จีนตั้งแต่สมัยพระเจ้าตากสินจนถึงรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงทำการคัดลอกเอกสารดังกล่าวด้วยการพิมพ์ดีด แต่ยังไม่มีการตีพิมพ์เผยแพร่ จนเมื่อ พ.ศ. 2505 มีการขออนุญาตตีพิมพ์คำอ่านพระราชสาส์นเพื่อเป็นอนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ หม่อมราชวงศ์หญิงเจียน ฉัตรกุลโดยเจาะจงเฉพาะพระราชสาส์นของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกที่พระราชทานไปยังกษัตริย์จีนเท่านั้น

เนื้อหาโดยสังเขป

พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ทรงระลึกถึงพระราชไมตรี ที่มีต่อพระเจ้าต้าฉิง (พระเจ้าเกาจง) จึงโปรดให้อัญเชิญพระราชสาส์น พร้อมด้วยเครื่องมงคลราชบรรณาการ รวมทั้งพระราชสาส์นคำหับอักษรจีน ถวายแด่พระเจ้าต้าฉิง ตามขนบที่มีมาแต่โบราณ

ผู้สร้าง

พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (รัชกาลที่ 1)

การกำหนดอายุ

จารึกนี้ไม่ปรากฏศักราช แต่สามารถกำหนดอายุได้จากพระราชสาส์นคำหับที่กำกับไปพร้อมกับพระราชสาส์นสุพรรณบัฏซึ่งระบุถึงวันเดือนปีว่า วันศุกร์ เดือน 6 แรม 12 ค่ำ จุลศักราช 1157 ตรงกับ พ.ศ. 2338 ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (รัชกาลที่ 1)

ข้อมูลอ้างอิง

เรียบเรียงข้อมูลโดย : พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., 2548, จาก :
1) ก่องแก้ว วีระประจักษ์, “จารึกพระราชสาส์นสุพรรณบัฏ,” ศิลปากร 39, 6 (พฤศจิกายน-ธันวาคม 2539), 13-23.
2) จยาหรง โจว, ประวัติศาสตร์จีน (กรุงเทพฯ : นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่นส์, 2547).
3) ดนัย ไชยโยธา, ประวัติศาสตร์ไทย : ยุคกรุงธนบุรีถึงกรุงรัตนโกสินทร์ (กรุงเทพฯ : โอเดียนสโตร์, 2546).
4) พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก, 2279-2352, พระราชสาส์นในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก พระราชทานไปยังประเทศจีน กับประวัติวัดเศวตฉัตร ([กรุงเทพฯ] : กรมศิลปากร, 2505), 30-33.