จารึกฉันท์อัษฎาพานร แผ่นที่ 5

อักษรที่มีในจารึก

ไทยธนบุรี-รัตนโกสินทร์

ศักราช

ไม่ปรากฏศักราช

ภาษา

ไทย

ด้าน/บรรทัด

จำนวน 1 ด้าน จำนวน 22 บรรทัด

วัตถุจารึก

หินอ่อน

ลักษณะวัตถุ

แผ่นสี่เหลี่ยมจัตุรัส

ปีที่พบจารึก

ไม่ปรากฏหลักฐาน

สถานที่พบ

วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามฯ แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

ผู้พบ

ไม่ปรากฏหลักฐาน

ปัจจุบันอยู่ที่

ผนังด้านในศาลาหน้าพระมหาเจดีย์หลังใต้ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามฯ แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

พิมพ์เผยแพร่

ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน (กรุงเทพฯ : คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน, 2544), 630-631.

ประวัติ

“จารึกฉันท์อัษฎาพานร” ติดอยู่ที่ผนังด้านในศาลาหน้าพระมหาเจดีย์หลังใต้  ใน “การปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน : ถอดจากโคลงดั้นพระนิพนธ์กรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส” กล่าวถึงจารึกเรื่องนี้ในส่วนของการปฏิสังขรณ์พระมหาเจดีย์และบริเวณ ว่า “ปลายผนังด้านในทางลานพระมหาเจดีย์ เขียนกระบวนแห่กฐินพยุหยาตราทางสถลมารค ตอนกระบวนช้างและกระบวนม้าต่อกันทั้ง 2 หลัง ผนังตอนต่ำติดศิลาจารึกฉันท์กฤษณาสอนน้อง (อยู่หลังเหนือ) ปฤษนาพานรแปด (อยู่หลังใต้) กลอนพาลีสอนน้อง (อยู่หลังใต้) คำทายโพธิบาทว์ (อยู่หลังใต้) สุภาษิตพระร่วง (อยู่หลังเหนือ)”

เนื้อหาโดยสังเขป

กล่าวถึงพระราชาถูกขับจากเมืองเพราะความโง่เขลา แต่เมื่อได้รับฟังโอวาทของวานร 8 ตัว ซึ่งก็คือเทวดาแปลงตัวมา พระราชาก็กลับมีปัญญาฉลาดเฉลียวและได้กลับไปครองราชสมบัติดังเดิม

ผู้สร้าง

พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3)

ข้อมูลอ้างอิง

เรียบเรียงข้อมูลโดย : นวพรรณ ภัทรมูล, โครงการฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย, ศมส., 2556, จาก :
1) “จดหมายเหตุ เรื่องการปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน : ถอดจากโคลงดั้นพระนิพนธ์กรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส,” ใน ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน (กรุงเทพฯ : คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน, 2544), 57-73.
2) “ฉันท์อัษฎาพานร,” ใน ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน (กรุงเทพฯ : คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน, 2544), 624-633.

ภาพประกอบ

ภาพถ่ายจารึกได้รับความอนุเคราะห์จาก คณะอนุกรรมการจัดทำแผนการอนุรักษ์และเผยแพร่จารึกวัดโพธิ์, 2552-2554 (ไฟล์; DSCF6236)