ฐานข้อมูลจดหมายเหตุมานุษยวิทยา

51. รหัส : MM-1-17-61

การทำนา

| 19 มิ.ย. 1965 ขั้นตอนการทำนา – ใส่กล้า ไถ ปลูกนาลุ่ม นาดอน ปลูกนาหลวง ไถทุ่งลอด้วยแทร็กเตอร์ ไถทุ่งลอด้วยควาย การเก็บเกี่ยว ปริมาณข้าวที่ปลูกและผลผลิตที่เก็บเกี่ยวได้ หากต้องใช้ควายในการไถนาจะเสียเงิน 60-70 บาท การทำนาของคำแหง ชาวบ้านต้องไปช่วยกันเพราะเขาไม่มีควาย และมีแรงงานไม่พอ ถ้าเขาไม่ลงแรงกับญาติ ต้องไปเป็นลูกจ้างหาเงินมาจ้างควาย เจ้าของควายจะได้ข้าวเป็นค่าตอบแทน ถ้าไม่ใช่ญาติกันจะไม่ค่อยไปลงแรงให้ การจ้างแรงงานที่ทุ่งลอจะได้ข้าว 60-100 หาบ ถ้ากำแหงหาแรงงานมาทำนาบ้านได้ เขาต้องจ่ายอย่างน้อย 25 หาบ | บัตรบันทึกแบบเจาะ

โดย : ไมเคิล มอร์แมน

52. รหัส : MM-1-17-62

ความหลากหลายของประชากร

| 19 มิ.ย. 1965 ความหลากหลายของผู้คน ขมุถือเรื่องผีมาก หากมีคนตายพวกเขาจะฆ่าสัตว์เลี้ยงของคนตายด้วย พร้อมฝังเงินลงไป หากกลับมาเกิดใหม่อีกครั้งจะขุดเงินนั้นขึ้นมาทำพิธีสู่ขวัญ มอร์แมนเปิดหนังสือแล้วให้ ใหม่คำ แม่ช่วยหลาย ปิงยาว และเด็กๆ บอกข้อมูลว่ากลุ่มคนที่เห็นในภาพคือใคร โดยจำแนกจากการแต่งกาย เสื้อผ้า เครื่องประดับ ข้าวของเครื่องใช้ กลุ่มชาติพันธุ์อื่น ได้แก่ อีก้อ กะลา เย้า มูเซอ มูเซอแดง แม้ว (แม้วมี 3 กลุ่ม แม้วขาว แม้วลาย แม้วดำ คนละภาษา) ไทดำ นอกจากนี้มีซาไก ลิซูแดง ยาง อาข่า ขมุ กะเหรี่ยง กระเหรี่ยงแดง | บัตรบันทึกแบบเจาะ

โดย : ไมเคิล มอร์แมน

53. รหัส : MM-1-17-64

สุขและสาย

| 19 มิ.ย. 1965 สายไม่ต้องการแต่งงานกับสุขเพราะเธอแก่เกินไป อีกทั้งเป็นแม่หม้ายและมีลูกหลายคน ถ้าผู้หญิงคนใดผ่านการหย่ามาหลายครั้งจะถูกมองว่าไม่ดี แต่ถ้าผู้ชายมีเมียมาหลายคนจะแค่ถูกว่าเท่านั้น สำหรับผู้หญิงแล้วจะเข้มงวดกว่า และถ้าผู้ชายได้แต่งงานกับแม่หม้ายถือว่าเสียหน้า ผู้หญิงแต่งงานกับพ่อหม้ายก็เสียหน้าเช่นกัน | บัตรบันทึกแบบเจาะ

โดย : ไมเคิล มอร์แมน

54. รหัส : MM-1-17-65

การอบรมดูแลเด็ก

| 19 มิ.ย. 1965 พ่อหนานธรรมชัยและผู้ใหญ่บ้านจะคอยสอนเด็กๆ ไม่ให้เข้าใกล้มอร์แมนมากเกินไป รวมไปถึงห้ามผู้หญิงเข้าใกล้พระสงฆ์และเณร ให้นั่งให้เรียบร้อย เมื่อไปเยี่ยมบ้านผู้อื่นต้องทำตัวให้เรียบร้อยเช่นกัน | บัตรบันทึกแบบเจาะ

โดย : ไมเคิล มอร์แมน

55. รหัส : MM-1-17-66

การแต่งงาน

| 19 มิ.ย. 1965 เมื่อลูกสะใภ้มาจากต่างหมู่บ้านที่ไกลๆ ชาวบ้านจะมามัดขวัญให้ เนื่องจากเห็นว่าเดินทางมาไกล | บัตรบันทึกแบบเจาะ

โดย : ไมเคิล มอร์แมน

56. รหัส : MM-1-17-67

ความรู้เรื่องโลกภายนอก

| 19 มิ.ย. 1965 (ข้อมูลของปิงยาว) แม้วลายเคยเป็นคอมมิวนิสต์ ปัจจุบันเข้าไปอยู่ฝ่ายของอเมริกา เพราะคอมมิวนิสต์ไม่ให้การสนับสนุนแต่อเมริกาให้ข้าว บ้าน และสัตว์เลี้ยง มอร์แมนได้ยินเด็กๆร้องเพลง “หมาน้อยน้อยธรรมดา” ซึ่งชาวบ้านและเด็กๆฟังมาจากวิทยุ | บัตรบันทึกแบบเจาะ

โดย : ไมเคิล มอร์แมน

57. รหัส : MM-1-17-68

การทักทาย

| 19 มิ.ย. 1965 การทักทาย –แม่สาตอบคำทักเพียงยืนเฉยๆ หรือนั่งเงียบๆ | บัตรบันทึกแบบเจาะ

โดย : ไมเคิล มอร์แมน

58. รหัส : MM-1-17-69

ความหลากหลายของประชากร

| 20 มิ.ย. 1965 (ข้อมูลของแม่แก้วและแสง) การเลี้ยงชีพ การทำบุญ ฮีตรวมอยู่ในภาษา (คำลื้อ) เมื่อมอร์แมนมาอยู่ที่นี่มอร์แมนคือคนลื้อ แต่กลับประเทศไปแล้วเป็นฝรั่ง พ่อหนานธรรมชัยให้ข้อมูลของกลุ่มคนอื่นๆโดยดูจากการแต่งกาย เครื่องประดับ ภาษา – อีก้อ มูเซอ ชาวเขาจะมีวิธีการเดินที่แตกต่างกัน ข่า คืออีก้อ ขมุ กะฮอก และมูเซอ ส่วนพวกที่ไม่ใช่ข่า คือ ยาง เย้า แม้ว ผีป่า | บัตรบันทึกแบบเจาะ

โดย : ไมเคิล มอร์แมน

59. รหัส : MM-1-17-70

การทำนา

| 20 มิ.ย. 1965 มุนกำลังปลูกข้าวที่ทุ่งลอ ปีที่แล้วไม่ได้ใช้แทร็คเตอร์ไถเพราะฝนตกเร็วและดินเปียก หญ้าจึงขึ้นเต็มที่นา ปีนี้มุนและลูกจ้าง 4 คน ในปีต่อไปหลังจากใช้วิธีปลูกข้าวเพื่อเป็นการฆ่าหญ้าแล้วจึงใช้วิธีการหว่าน ปีนี้มุนใช้แทร็คเตอร์ไถและใช้ควายไถซ้ำอีกครั้งหนึ่ง ปลูกข้าวเจ้าครึ่งหนึ่ง ข้าวเหนียวครึ่งหนึ่ง ทั้งหมดเป็นข้าวปี การปลูกข้าวที่ทุ่งลอต้องใช้เงินและแรงงานมาก ทุ่งลอกินพื้นที่ระหว่างสองหมู่บ้านคือบ้านธาตุและบ้านกวาง (บ้านนคร) | บัตรบันทึกแบบเจาะ

โดย : ไมเคิล มอร์แมน

60. รหัส : MM-1-17-71

การสร้างถนน

| 20 มิ.ย. 1965 ชาวบ้านบอกว่าการทำถนนจะทำให้การขายข้าวได้ราคาดีขึ้น จะมีของซื้อขายกันมากขึ้น สามารถซื้อม้าจากพะเยาแล้วมาขายต่อให้ชาวเขาที่นี่เพื่อทำกำไร ส่วนคนงานที่มาทำถนนก็ต้องมาสร้างที่อยู่ชั่วคราวที่นี่ ทำให้คนในหมู่บ้านมีรายได้ เป็นเรื่องดีที่หมู่บ้านจะมีถนนดีๆ ไปพะเยา อีกทั้งดีสำหรับพ่อค้าและเจ้าหน้าที่รัฐ และยังทำให้การเดินทางสะดวกขึ้น ส่วนชาวบ้านทั่วไปได้ใช้ถนนน้อย การมีถนนจึงไม่ดีและไม่เลว | บัตรบันทึกแบบเจาะ

โดย : ไมเคิล มอร์แมน