สังเกตการณ์ที่สถานีตำรวจ

28 ม.ค. 1969 ผู้กำกับและเสมียนโต้เถียงกันในเรื่องการเขียนสำนวนคดี (?) ผู้กำกับมองว่าเสมียนยังเขียนละเอียดไม่พอ

บ้านแพด

ปัจจุบันเด็กชาวลื้อรุ่นใหม่ไม่พูดภาษาลื้อที่แท้จริงแล้ว, ศัพท์ภาษาลื้อแบบใหม่และแบบเก่า

การเดินทางไปเชียงใหม่และพะเยา

อ.ไกรศรีเล่าว่าหลังจากหมดฤดูเก็บเกี่ยวแล้ว บางคนจะเดินทางไปค้าขายและไปมีภรรยาใหม่ จนทำให้เกิดการหย่าร้างกัน คำว่าพ่อเป็นคำเรียกที่แสดงความนับถือ ลุงเปรียบเหมือนอาจารย์ ส่วนเอ้ยเป็นคำเรียกที่แสดงความสนิทสนม มอร์แมนเล่าเรื่องราวของเชียงใหม่เกี่ยวกับสภาพบ้านเมือง คนงานจากต่างอำเภอเข้ามาทำงานในตัวเมืองเชียงใหม่ ศาลากลางจังหวัดยังไม่เสร็จ ราคาที่ดินเชียงใหม่ การทำเกษตรกรรม เกสเฮ้าส์ ห้างสรรพสินค้า ตึกรถตุ๊กตุ๊ก สิ่งเหล่านี้เกิดจากการที่มีคนเข้ามาลงทุนในเชียงใหม่มากขึ้น เจฟเล่าถึงนายสมที่เป็นผู้นำและเป็นที่นับถือของชาวบ้านที่ฝาง มอร์แมนกล่าวถึงความเปลี่ยนแปลงของฝางและเชียงดาว การเปิดบริษัทและการทำธุรกิจของไกรศรี วัดที่แม่ไกรศรีสร้างไว้ที่เชียงราย การทำงานเพื่อการกุศลของตระกูลนิมมานเหมินทร์ ที่พะเยามีค่ายผู้อพยพใกล้เชียงคำประมาณ 10 แห่ง มีคนลื้อ ขมุ และอื่นๆ โดยได้รับการดูและจากทางรัฐบาล จะมีการแข่งขันเปตองที่พะเยา

การพูดคุยกับมิภัทรและสรรเสริญ

การพูดคุยกับมิภัทรซึ่งเป็นผู้พิพากษาศาลอุทธรณ์ เกี่ยวกับประวัติการทำงาน เรื่องการทุจริตและความขัดแย้งของชาวนากับรัฐบาล การพูดคุยกับสรรเสริญ กรรมการตุลาการ เรื่องการบันทึกเสียงในห้องพิจารณาคดี เขากำลังปรับปรุงศาลแรงงาน รวมถึงต้องการก่อตั้งศาลพาณิชย์และศาลภาษี

ปัญหาของศาสนาพุทธและคอมมิวนิสต์

ปัญหาของศาสนาพุทธและคอมมิวนิสต์ ไกรศรีบอกว่ากำนันทั่วประเทศไทยมีวิทยุเพื่อติดต่อสื่อสารกับที่ทำการตำบล ธนาคารโลกและธนาการเพื่อการพัฒนาเอเชียนต้องการให้บริษัทก่อสร้างเอกชนสร้างถนนและระบบชลประทาน ภายใต้การดูแลของบริษัทจากต่างประเทศ ซึ่งทำได้เร็วและดีกว่ากรมชลประทาน ปัญหาการเช่าที่ของชาวนาและเจ้าของที่ดินในภาคเหนือ ที่ศาลจังหวัดเชียงใหม่มีผู้พิพากษามากขึ้น และมีนักโทษฝรั่งมากขึ้นจากคดียาเสพติด

ความเปลี่ยนแปลงด้านสิ่งแวดล้อม

หนานบุญเคยเลี้ยงวัว แต่หลังจากที่ป่าถูกถางเป็นไร่ จึงขายวัวไปซื้อที่นา แล้วจ้างคนอีสานมาทำ แม่หนูขายที่นาเพื่อให้รัฐทำสนามบิน แสงยอมขายที่ดินสำหรับที่มีโฉนดไร่ละ 1500 บาท ไม่มีโฉนดไร่ละ 800 บาท และบางแห่งก็ไม่ได้อะไรเลย ชาวบ้านบางคนยังคงทำนา บางคนหันไปทำสวนผลไม้ส่งขายที่ตลาด

เชียงคำ

โรงพยาบาลของท้องถิ่นราคาแพง ชาวบ้านจึงชอบมาหาโดโรธีมากกว่า ชาวเขาอพยพออกไปจากแถบเชิงเขาไปอบู่ข้างล่าง เนื่องจากปัญหาสงคราม คอมมิวนิสต์และฝิ่น ปัญหาเรื่องเฮโรอีนและโคเคนเป็นปัญหาด้านสุขภาพของเชียงคำ โดยเฉพาะในกลุ่มนักเรียน ภาวะแห้งแล้งจากการตัดไม้ทำลายป่าทำให้ข้าวเสียหายและปลาตาย นโยบายเกี่ยวกับชาวเขาของรัฐมีความไม่แน่นอน ไม่ได้รับสัญชาติ ไม่มีกรรมสิทธิ์ในที่ดิน กีดกันด้านการศึกษา รัฐสนับสนุนให้ชาวบ้านสร้างห้องน้ำ มีการเปลี่ยนแปลงด้านประสบการณ์และค่านิยมระหว่างคนรุ่นใหม่และรุ่นเก่า เด็กรุ่นใหม่รู้จักดิสโก้ ภาษาผสมผสานระหว่างไทยและลื้อ นายอำเภออยากศึกษาว่าอะไรคือสาเหตุที่ทำให้ชาวบ้านสูญเสียที่ทำกินและเสียไปให้ใคร มีร่างทรงผู้หญิงที่คอยรักษาโรคให้ชาวบ้าน

โครงการเพื่อสุขภาพ ลำปาง

ดร.เทียนกล่าวว่าโครงการนี้มีขึ้นเพื่อสำรวจและตรวจสอบการบริการด้านสุขภาพแก่คนในชนบท ข้อมูลได้มาจากการสอบถามคนไข้และผู้ให้บริการ ที่บ้านแพดชาวบ้านคุมกำเนิดด้วยการกินยาคุม ซึ่งมีจำหน่ายที่ร้านขายยาและแจกฟรีที่สถานีอนามัย ชาวบ้านไม่นิยมใส่ห่วงคุมกำเนิด นอกจากนี้มีการทำหมัน ซึ่งรัฐจะอนุญาตให้ผู้หญิงที่มีบุตรแล้วสองคนทำหมันได้ ผู้ชายจะกลัวการทำหมันมากกว่า

ศาสนาและพิธีกรรม

วัดสนามในเป็นศูนย์การฝึกและนั่งวิปัสนา ซึ่งเป็นวัดที่เงียบสงบแม้จะอยู่ในกรุงเทพฯ ก็ตาม ที่บ้านแพด แม่แสงหรือฟองจะถวายข้าวที่หิ้งพระทุกเช้า ในหมู่บ้านยังคงมีการเลี้ยงผี ผู้ชายจะบวช 1 พรรษาหรือ 1 อาทิตย์ก็ได้ และรัฐอนุญาติให้ผู้ชายลาบวชได้ 121 วัน โดยยังคงได้รับค่าจ้าง บางครั้งชาวบ้านจะไปขอหรือเสี่ยงทายที่เทวดาบ้าน หากได้ตามที่ขอ จะนำไก่ไปเซ่นไหว้