เอกสารโบราณในประเทศไทย

Manuscripts of Thailand

Total : 57 pages , Total amount : 1,815 Records , Total amount : 2 Resources.

กัปปิยะการะกะ (นิสสัยยะ) และขุททะสิกขา ปาฬิ
คอลเลกชั่นพิเศษของ ดร. อนาโตล เป็ลติเยร์ กัปปิยะการะกะ (นิสสัยยะ) และขุททะสิกขา ปาฬิ
SAC001-004กัปปิยะการะกะ (นิสสัยยะ) และขุททะสิกขา ปาฬิ
ธรรมคดี

กัปปิยะ หมายถึง สมควร ควรแก่สมณะบริโภค ของที่สมควรแก่ภิกษุบริโภคใช้สอย คือพระพุทธเจ้าอนุญาตให้ภิกษุให้หรือฉันได้ เช่น ข้าวสุก จีวร ร่ม ยาแดง เป็นกัปปิยะ กัปปิยะการก หมายถึง ผู้ที่ทำของสมควรแก่สมณะ ผู้ที่ทำหน้าจัดของที่สมควรแก่ภิกษุบริโภค ขุททสิกขา จัดอยู่ในคัมภีร์อนุฎีกา คือปกรณ์ที่พระอนุฎีกาจารย์ทั้งหลายแต่งแก้หรืออธิบายคัมภีร์ฎีกาให้เข้าใจมากขึ้น ซึ่งอนุฎีกานี้เป็นหลักฐานชั้น 4 รองจาก พระไตรปิฎก อรรถกา และฎีกา ศักราช จ.ศ. 1241 (พ.ศ. 2422) เดือน 5 แรม 5 ค่ำ วันเสาร์ สภาพของเอกสาร มีผ้าห่อ ไม้ประกับมีจารึก ขอบลานมีลวดลายตัดแต่ง ฉบับลานดิบ มีการร้อยใบลานหลายใบติดกันให้หนาขึ้นเพื่อทำเป็นตัวแบ่งบท มีรอยปลวกกิน รหัสเอกสารเดิม อักษรพม่า 6 ที่มาเอกสาร ดร.อนาโตล เป็ลติเยร์มอบให้

กายนคร
วัดใหม่นครบาล กายนคร
RBR003-355กายนคร
ธรรมคดี

หน้าแรก หัวลาน ระบุ “พระกายละคร” ท้ายลาน ระบุ “ลังสือไกรภูมิของหลวงตากา สร้างไว้ในพระศาสนา ขอให้ได้ดังความปรารถนา ขอให้ กุสล กุศลอันนี้ ผู้ข้าได้สร้างพระไตรภูมินี้ จงไปเถิงลูกเมียญาติกาทั้งทั้งหลาย ขอให้ได้เข้าสู่นิพพานพร้อมกันทุกตนทุกตน ก็ข้าเทอญ นิพฺพาน ปจฺจโย โหตุ ıı กับทั้งข้าพเจ้าผู้ริจนาด้วยกัน ๔ คน ท่านมีใหญ่ องค์ ๑ ท่านมีน้อย องค์ ๑ ขอให้เป็นญาติติดกันทุกชาติ ๆ ทั้งชาตินี้แลชาติหน้า ตราบเท่าเข้าสู่นิพพาน ขอให้ได้พบพระศรีอาริยเมตไตยเจ้า องค์จักมาโปรดสัตว์นำเข้าสู่พระมหานครนิรพาน นิพฺพาน ปจฺจโย โห โห แล้วแล เจ้าข้าเอย ıı๛”

กายนคร
วัดใหม่นครบาล กายนคร
RBR003-332กายนคร
ธรรมคดี

RBR_003_332 อยู่ใน “เลขที่ ๑๔๑ ตำนานพญาอินทร์, พระแก้วดอนเต้า, พญาจิตราช อักษรธรรมล้านนา ภาษาบาลี-ไทยล้านนา ฉบับทองทึบ, ล่องชาด, ลานดิบ ๙ ผูก” หน้าต้น ระบุ “๏ฯฯ หน้าทับเค้า กายพระนคร แแล ฯ ๛ ๏ รัสสภิกขุชม พร้อมกับด้วยโยมอยู่ โยมมาก สร้างไว้ในพระศาสนาแแล” / เขียนอักษรไทย ด้วยปากกาลูกลื่นสีน้ำเงิน “พระยาจิตตราช” ลานแรก หัวลาน เขียนอักษรไทย ด้วยดินสอ “วัดหน้า” และเขียนอักษรธรรมล้านนา “หน้า” ท้ายลาน ระบุ “กริยาอันกล่าวยังธรรมเทศนาอันชื่อว่า กายนคร ก็สมเร็จเสด็จแล้วเท่านี้ก่อนแแล ฯ ๛ นิพฺพาน ปจฺจโย โหตุ เม ธุวํ ธุวํ แก่ข้าเแด่เทอะ จบแล้วยามเมื่อบ่าย ๔ โมงค่ำ รัสสภิกขุชม สร้างไว้ปางเมื่อบวชเป็นภิกขุอยู่วัดดอนแจง ข้าขอกุศลนาบุญอันนี้ไปรอดพ่อแม่ พี่น้องชู่ผู้ชู่คนแด่เทอะ เพราะว่า อยากได้บุญเต็มที่เขียนบ่ดีสักน้อย ลางตัวก็ใหญ่ ลางตัวก็หน้อย ทุพี่องค์ใดได้เล่าผิดก็ใส่หื้อจิ่มเทอะ ฯะ๛”

กายนครโทน
วัดใหม่นครบาล กายนครโทน
RBR003-356กายนครโทน
ธรรมคดี

หน้าต้น เขียนอักษรไทย ด้วยปากกาลูกลื่นสีน้ำเงิน “กายนคร” หน้ารอง หน้าต้น ระบุ “ หน้าทับเค้า หนังสือกายนครโทน ผูกเดียว ฯ ข้าผู้สร้างชื่อว่า ฯ สีวิสุทโธ อยู่บ้านปู่ฟ้า ข้าขอหื้อได้เป็นอรหั[น]ตสาวก ต จะ ตัดกิเลสวัตถุกามหื้อขาด ฯ” ท้ายลาน ระบุ “กริยาอันกล่าวยังธรรมเทศนาอันชื่อว่า กายนคร ก็สมเร็จเสด็จแล้วเท่านี้ก่อนแล ๚ ๚ บริบูรณ์ เสด็จแล้วยามตาวันบ่าย ๕ โมงค่ำแล วันเสาร์ เดือนยี่ ปีมะแม ข้าเขียนหนังสือผูกนี้ ขอส่วนกุศลนาบุญไปรอดไปเถิงปิตามาดาญาติทั้งหลายทั้งผู้สร้างแล ผู้เขียนจิ่มเทอะ นิพฺพาน ปจฺจโย โหตุ เขียนหื้อทุอาสม ฯฯ๛” หน้าปลาย ระบุ “หน้าทับปลาย กายนคร ผูกเดียว ม่วนอาละแลเนยหาย เป็นตาดีอายเด ทุอาวสมเหย เขียนบ่ได้ดีหลายแล ฯฯ๛”