ศาลพันท้ายนรสิงห์ วัดโคกขาม

ศาลพันท้ายนรสิงห์ วัดโคกขาม

เผยแพร่เมื่อ: 23 ธันวาคม 2562 | 

ปรับปรุงแก้ไขเมื่อ: 22 มกราคม 2565

ที่ตั้งตามการปกครอง หมู่ 2 บ้านโคกขาม ตำบลโคกขาม อำเภอเมืองสมุทรสาคร
ละติจูด 13.568044
ลองจิจูด 100.344209
รายละเอียดศาสนสถานและศาลสิ่งศักดิ์สิทธิ์

บริเวณหน้าโบสถ์เก่าของวัดโคกขาม ริมคลองโคกขามเก่า มีศาลพันท้ายนนรสิงห์ ซึ่งชาวบ้านเล่าว่าสมัยก่อนเป็นศาลไม้มีระเบียง หลังคาทรงไทย ปัจจุบันปรับปรุงสร้างใหม่เป็นศาลปูนกว้างประมาณ 6-7 เมตร ทาสีเขียว ภายในศาลมีรูปปั้นพันท้ายนรสิงห์แต่งชุดทหารโบราณ มือถือพาย ยืนอยู่บนเรือ ด้านขวาประดิษฐานพระบรมรูปพระเจ้าเสือ ด้านซ้ายเป็นแท่นบูชากุมารทอง ภายในศาลจะมีป้ายคาถาบูชาพันท้ายนนรสิงห์ แต่จะไม่มีคำว่า “มหาลาโภ” ต่อท้ายเหมือนกับคาถาที่พบในศาลพันท้ายนรสิงห์ที่อื่น นอกจากนั้นยังมีการเขียนวิธีการบูชาเจ้าพ่อพันท้ายนรสิงห์ด้วยมาลัยดอกดาวเรือง และสิ่งของต้องห้าม ได้แก่ น้อยหน่า ละมุด มังคุด มะเฟือง มะไฟ และของร้อน

ในช่วงเดือนกุมภาพันธ์จะมีการจัดงานประจำปีของวัดโคกขาม ถือเป็นช่วงบูชาเจ้าพ่อพันท้ายนรสิงห์ ชาวบ้านละแวกวัดโคกขามจะมากราบไหว้บูชาบนบานศาลกล่าว และขอให้เจ้าพ่อพันท้ายช่วยคุ้มครองให้ปลอดภัย ช่วยให้หายป่วยจากโรคภัยไข้เจ็บ และประสบความสำเร็จในสิ่งต่าง ๆ โดยเฉพาะการขอให้ถูกหวย ถ้าได้ตามคำขอก็จะมาแก้บนด้วยละคร เรื่องเดียวที่ชาวบ้านจะไม่มาขอคือการไม่ต้องเป็นทหาร ชายหนุ่มที่ถึงวัยเกณฑ์ทหารจะไม่มาขอให้เจ้าพ่อพันท้ายช่วย เวลาเดินผ่านศาลจะไม่ไหว้ไม่ทักทาย ไม่เดินผ่าน เวลาขับรถผ่านศาลจะไม่บีบแตรในช่วงการเกณ์ทหาร

ความศักดิ์สิทธิ์ของเจ้าพ่อพันท้ายนรสิงห์ ชาวบ้านอธิบายว่า “ไปไหนมาไหนก็บอก ขึ้นโรงขึ้นศาลก็อย่าให้แพ้ ให้นายเมตตา บางคนเขาก็หลุด แต่ว่าเวลาไปเกณฑ์ทหาร เด็ก ๆ แถวนี้เขาจะไม่ผ่านนะ สมมติว่าถ้าบ้านอยู่ข้างในเนี่ย จะไปเลย ไม่ทัก ถ้าใครทักหรือยกมือไหว้ ไม่เคยพลาด ได้ใบแดง ก็เหมือนกับปาฎิหาริย์นั่นแหละ ถ้าใครอยากลองแบบกูระดับนี้แล้วใครจะเอามาเป็นทหาร คือความสูงก็ได้อยู่ แต่หน้าอกเขาอ้วน ก็จับได้ใบแดง ขนาดหุ่นไม่น่าเป็นยังเป็นเลย เวลาไปจะไม่ทักไม่บีบแตร แต่ไอ้คนนั้นมันบีบแตร แล้วบอกว่า พ่อครับไปละนะ ทหารเอกกรุงศรีเก่า ก็โดนละ ใครจะเกณฑ์ทหารห้ามทัก จะออกไปตรงไหนก็ไป ลูกชายเกณฑ์ทหารก็ไปออกนู่น ไม่ผ่านเลย ถ้าทักส่วนมากจะจับได้ใบแดงเลย ช่วงเมษาจะไม่มีใครทักใครผ่านท่าน ไม่มอง ไม่นึกถึง ห้ามนึก” (สัมภาษณ์ 11 พฤศจิกายน 2558)

นอกจากนั้นบริเวณด้านหน้าของศาลหลังนี้ ก็มีศาลปูนลักษณะเป็นศาลโปร่งขนาดเล็ก ประดิษฐานพระบรมรูปเจ้าพ่อเสือ และพันท้ายนรสิงห์ สูงเท่าคนจริง

ประเภท ศาลบูชาบุคคลสำคัญทางประวัติศาสตร์
ศาสนา วิญญาณนิยม
นิกาย/ลัทธิ อื่นๆ
คำสำคัญ ไทยพื้นถิ่นโคกขาม,ไทยพื้นถิ่น
บุคคลที่เกี่ยวข้อง พันท้ายนรสิงห์,พระเจ้าสุริเยนทราธิบดี (พระเจ้าเสือ)
รูปแบบลิขสิทธิ์ อ้างอิงแหล่งที่มา ห้ามนำไปใช้เพื่อการค้า (CC-BY-NC)

บรรณานุกรม

รายงานวิจัย เรื่องชุมชนกับความเชื่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในอำเภอเมือง จังหวัดสมุทรสาคร
ผู้แต่ง นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ
ปัณวัฒน์ ผ่องจิต
ชื่อหนังสือ/วารสาร รายงานวิจัย เรื่องชุมชนกับความเชื่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในอำเภอเมือง จังหวัดสมุทรสาคร
สถานที่พิมพ์ กรุงเทพฯ
สำนักพิมพ์ ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)
ปีที่พิมพ์ 2559

รูปภาพ

close