เสือเยน  

       เสือเยน คือเสือสมิง เป็นเสือชนิดหนึ่ง เชื่อกันว่าเกิดจากเสือที่กินคนมากๆ วิญญาณของคนเข้าสิงอยู่ในร่างเสือทำให้มันดุร้ายยิ่งขึ้นและสามารถแปลงตัวเป็นคนได้ บางท่านว่าเกิดจากคนที่เล่นคาถาอาคมเกี่ยวกับเสือ เมื่อแก่ตัวลงหรือควบคุมอาคมไม่อยู่ก็ทำให้กลายเป็นเสือเยนไป เสือเยนเป็นที่หวาดกลัวของชาวบ้านล้านนาสมัยก่อนมาก

       มีเรื่องเล่าเกี่ยวกับเสือเยนแปลงตัวเป็นคนหลายสำนวนเช่น เล่าว่าพรานหนุ่มคนหนึ่งจำเป็นต้องไปนั่งห้างตอนกลางคืนทั้งๆ ที่เมียท้องแก่ ตกดึกคืนนั้นก็มีคนมาเรียกเขาให้ลงจากห้างโดยบอกว่าเมียเจ็บท้องจะคลอดลูก พอเขาลงมา คนๆ นั้นก็กลายเป็นเสือตะปบเขากิน

       อีกสำนวนหนึ่งเล่าว่า พรานหนุ่มคนหนึ่งไปนั่งห้างล่าสัตว์ยามกลางคืน พอใกล้รุ่งก็มีพระธุดงค์มาขอบิณฑบาต เขาสงสัยว่า อาจจะไม่ใช่พระธุดงค์ พอดีมีนกตัวหนึ่งร้องว่า "จิกจ้องๆ"(ยอดกลด ๆ) เขาจึงเล็งปืนที่ยอดกลดแล้วยิง ปรากฏว่าพระธุดงค์หายไป มีเสือตัวหนึ่งนอนตายตรงที่พระธุดงค์รูปนั้นยืนอยู่

       อีกสำนวนเล่าว่า มีสาวบ้านป่าคนหนึ่งสวยมาก ทุกคืนจะมีหนุ่มคนหนึ่งมานั่งคุยอยู่เป็นประจำ คืนหนึ่งพ่อของสาวกลับมาจากบ้านของเพื่อนบ้าน ขณะจะขึ้นเรือนก็มองเห็นงูก่านปล้อง (งูสามเหลี่ยม) ตัวหนึ่งทอดตัวเลื้อยลงจากชานเรือนพ่อของสาวคนนั้นจึงเอามีดฟันงู ปรากฏว่างที่แกเข้าใจนั้นที่จริงคือหางเสือ เสือเยนตัวนั้นแปลงร่างเป็นชายหนุ่มมาคุยกับลูกสาว เหลือแต่ส่วนหางเท่านั้นที่ยังเป็นเสือ เมื่อถูกฟันที่หาง เสือเยนเจ็บปวดตกใจก็กลายร่างเป็นเสือตามเดิม แล้วกระโจนจากชานเรือนหนีไป

เจริญ มาลาโรจน์