นิราศเมืองเพชรเป็นนิราศคำกลอนเรื่องสุดท้ายของสุนทรภู่ มีความยาว 209 บท
เล่าเรื่องการเดินทางไปเพชรบุรีประมาณเดือนยี่หรือเดือนสามในปีพ.ศ. 2384
ขณะนั้นสุนทรภู่มีอายุได้ 46 ปี ได้อาสาไปทำกิจธุระถวายเจ้านายพระองค์หนึ่ง ซึ่งสันนิษฐานว่าเป็นพระองค์เจ้าลักขณานุคุณ
เข้าใจว่าสุนทรภู่แต่งนิราศเรื่องนี้ในขณะที่เป็นภิกษุ
เนื่องจากมีข้อความหลายตอนกล่าวถึงการอุทิศส่วนกุศลให้แก่ผู้อื่น เช่น
เมื่อผ่านบ้านหม่อมบุนนาคกล่าวว่า “ยังยากไร้ไม่มีของสนองคุณ
ขอแบ่งบุญให้ท่านทั่วทุกตัวคน” หรือเมื่อไปเยี่ยมภรรยาของขุนแพ่งก็กล่าวว่า
“ได้สวดบังสุกุลแบ่งบุญไป ให้ท่านได้สู่สวรรค์ชั้นวิมาน” ในการเดินทางไปครั้งนี้มีบุตรชายชื่อพัดและนิลรวมทั้งลูกศิษย์ติดตามไปด้วย เดินทางทางเรือออกจากท่าหน้าวัดอรุณราชวรารามไปทางคลองบางกอกใหญ่ วัดหงส์ วัดพลับ วัดสังข์กระจาย คลองบางลำเจียก คลองเตย บางหลวง วัดบางนางชี วัดบางนางนอง วัดจอมทอง บางหว้า บางขุนเทียน บางประทุน คลองขวางบางระแนะ วัดไทร บางบอน บางยี่ขัน วัดกก ศีรษะกระบือ ศีรษะละหาน โคกขาม ย่านซื่อ บ้านขอม ปากน้ำมหาไชย ท่าแร้ง บางขวาง คลองสามสิบสองคด คลองสุนัขหอน บางสะใภ้ ออกแม่น้ำแม่กลองไปปากอ่าว บางช้าง คลองโคน คลองช่อง ข้ามอ่าวยี่สาร คลองบางตะบูน บางหอ เขาตะคริว บ้านบางครก บ้านใหม่ บางกุ่ม บ้านโพธิ์ วัดกุฎีทอง คดอ้อย ถึงพริบพรี(เพชรบุรี) |