ค้นหางานศิลปกรรม

ฐานข้อมูลศิลปกรรมในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

 
 
 
 
 
 
 

สถานีรถไฟกรุงเทพ

คำสำคัญ : สถานีรถไฟกรุงเทพ, สถานีรถไฟหัวลำโพง, พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว, รัชกาลที่ 5

ชื่อเรียกอื่นสถานีรถไฟหัวลำโพง
ชื่อหลักสถานีรถไฟหัวลำโพง
ชื่ออื่นสถานีรถไฟหัวลำโพง
ประเภทงานศิลปะสถาปัตยกรรม
ตำบลรองเมือง
อำเภอเขตปทุมวัน
จังหวัดกรุงเทพมหานคร
ภาคภาคกลาง
ประเทศไทย
พิกัดภูมิศาสตร์
ค่าองศาทศนิยม
Lat : 13.738404
Long : 100.517137
พิกัดภูมิศาสตร์
พิกัดกริด
Zone : 47 P
Hemisphere : N
E : 664037.6
N : 1519311.21
ตำแหน่งงานศิลปะริมคลองผดุงกรุงเกษม

ประวัติการสร้าง

สถานีรถไฟหัวลำโพงเดิมเป็นอาคารไม้ 2 ชั้นต่อมาในช่วงปลายสมัยรัชกาลที่ 5 ในราวปีพ.ศ. 2449 เกิดแนวคิดการสร้างสถานีรถไฟในสวยสง่าด้วยแบบร่างของคาร์ล เดอริงห์ แต่สุดท้ายใช้แบบร่างของมาริโอ ตามาญโญ โดยเริ่มก่อสร้างในปี พ.ศ. 2453 มีนายเกอร์เบอร์เป็นวิศวกร แล้วเสร็จในสมัยรัชกาลที่ 6 โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จฯ ไปทรงเปิดเมื่อวันที่ 25 มิถุนายน พ.ศ. 2459

ขนาด-
ลักษณะทางศิลปกรรม

สถานีรถไฟหัวลำโพงนี้เป็นสถานีรถไฟแบบปลายตัน ประกอบด้วยอาคาร 2 ส่วนเชื่อมต่อกัน คือโถงระเบียงหน้าสถานีและโถงชานชาลา โถงระเบียงหน้าออกแบบโดยนายมาริโอ ตามาญโญในปี พ.ศ. 2455 แล้วเสร็จในปี พ.ศ. 2459 มีผังเป็นรูปตัว E มีมุขกลางขนาดใหญ่มีหลังคาโค้ง ปลายสองด้านเป็นป้อมรูปสี่เหลี่ยมเชื่อมต่อกันด้วยระเบียงยาวชั้นเดียว ใช้เสาไอโอนิครับน้ำหนัก ส่วนโถงชานชาลาสร้างขึ้นก่อนโดยนายเกอร์เบอร์ แล้วเสร็จในปี พ.ศ. 2455 เป็นอาคารโถงหลังคาโค้งกว้างทำด้วยเหล็ก ผนังด้านหน้ากรุแผ่นกระจกเล็กๆเรียงกัน มีหอคอยสี่เหลี่ยมจัตุรัสที่ปลายปีกทั้งสองด้าน

ข้อมูลที่สำคัญทางวิชาการ

สถานีรถไฟกรุงเทพฯ หรือสถานีรถไฟหัวลำโพงเป็นสถานีรถไฟหลักและเก่าแก่ที่สุดในประเทศไทย สร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 5 ด้วยรูปแบบสถาปัตยกรรมแบบตะวันตกแบบอิตาเลียน-เรอเนสซองซ์ ที่โดดเด่นด้วยโดมโค้งขนาดใหญ่ที่มีช่วงกว้างและผนังกระจกใหญ่ที่สุดในประเทศขณะนั้น ซึ่งมีความคล้ายคลึงกับสถานีรถไฟแฟรงก์เฟิร์ตในประเทศเยอรมนี ประดับอาคารบางส่วนด้วยหินอ่อนและลวดลายปูนปั้น โดยมีนาฬิกาขนาดใหญ่ตั้งอยู่กลางสถานีรถไฟเป็นสัญลักษณ์

ยุคประวัติศาสตร์
สมัย/รูปแบบศิลปะรัตนโกสินทร์
อายุกลางพุทธศตวรรษที่ 25
ศาสนา/ความเชื่อที่เกี่ยวข้อง-
ตำนานที่เกี่ยวข้อง

-

งานศิลปะที่เกี่ยวข้อง

1. สถานีรถไฟพอร์ตา นูวาแห่งเมืองโตริโน ประเทศอิตาลี สถานีรถไฟที่มีด้านหน้าโถงชานชาลาคล้ายคลึงกับสถานีรถไฟหัวลำโพง คนออกแบบคือนายคาร์โล เซปปิ(Carlo Ceppi) ซึ่งนายตามาญโญเคยทำงานให้

2. สถานีรถไฟแฟรงค์เฟิร์ต ประเทศเยอรมนี สถานีรถไฟสมัยใหม่ในช่วงต้นพุทธศตวรรษที่ 25 (คริสต์ศตวรรษที่ 19) มีลักษณะทางสถาปัตยกรรมในยุคสมัยเดียวกันกับสถานีรถไฟหัวลำโพง

รูปแบบลิขสิทธิ์Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)
เจ้าของสิทธิ์ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)
วันที่จัดทำข้อมูล2017-02-24
ผู้จัดทำข้อมูลพัสวีสิริ เปรมกุลนันท์
บรรณานุกรม

สมชาติ จึงสิริอารักษ์. สถาปัตยกรรมแบบตะวันตกในสยามสมัยรัชกาลที่ 4 – พ.ศ. 2480. กรุงเทพฯ: คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2553.

เอเลนา ตามานโญ. “มาริโอ ตามานโย 25 ปี แห่งการเป็นสถาปนิกในราชสำนักสยาม (2443 - 2468)” เมืองโบราณ. ปีที่ 24, ฉบับที่ 2 (เมษายน – มิถุนายน 2541), 23 – 45.

การรถไฟแห่งประเทศไทย. สถานีรถไฟ: บันทึกความทรงจำความผูกพันและการเปลี่ยนแปลง. กรุงเทพฯ: การรถไฟแห่งประเทศไทย, 2554.

สมชาติ จึงสิริอารักษ์. สถานีรถไฟกรุงเทพฯที่ไม่ได้สร้าง : หน่ออ่อนของสถาปัตยกรรมใหม่ในสยาม. เมืองโบราณ. ปีที่ 25, ฉบับที่ 1(ม.ค. – มี.ค. 2542): 32 – 42.