รายชื่อพิพิธภัณฑ์

บ้านอรรถโฆษิต (หนังฉิ้น)

บ้านอรรถโฆษิต (หนังฉิ้น) ตั้งอยู่ภายในหมู่บ้านธรรมโฆษณ์ อ.สิงหนคร จ.สงขลา เป็นบ้านของนายฉิ้น ธรรมโฆษณ์ หรือ “หนังฉิ้น” ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (หนังตะลุง) ปี พ.ศ. 2532 ที่เปิดให้ใช้เป็นแหล่งเรียนรู้ศิลปะการแสดงหนังตะลุงแห่งแรกของภาคใต้ให้กับประชาชนและเยาวชนทั่วไป ใช้เป็นแหล่งเรียนรู้เกี่ยวกับศิลปะการแสดงหนังตะลุง ตั้งแต่เริ่มต้นฝึกหัดไปจนถึงสามารถเปิดการแสดงได้ ภายในบ้านอรรถโฆษิต ประกอบไปด้วยบ้านพักของท่าน กระท่อมธรรมโฆษณ์ และโรงหนังตะลุง ซึ่งจัดแสดงผลงานด้านวรรณกรรมหนังตะลุง อุปกรณ์การแสดง ตัวหนังตะลุงและรวมไปจนถึงเครื่องดนตรีที่ใช้ในการประกอบการแสดง "หนังฉิ้น” ได้ชื่อเป็นผู้มีปฎิภาณ ไหวพริบอันเป็นเลิศ และมีทักษะในการใช้ภาษาไทยให้เกิดสุนทรียะในการแสดง เพื่อให้การแสดงแต่ละครั้งมีคติสอนใจให้กับประชาชนและเยาวชน เพื่อให้รู้หลักในการดำเนินชีวิตประจำวัน จนกลายเป็นที่ยอมรับ การให้ความเคารพนับถืออย่างสูงของบุคคลที่อยู่ในวงการหนังตะลุง และบุคคลทั่วไป ในปี พ.ศ. 2518 หนังฉิ้นได้มีโอกาสแสดงหนังตะลุงต่อหน้าพระที่นั่ง 2 ครั้ง จนได้รับพระราชทานนามว่า”หนังอรรถโฆษิต” ซึ่งหมายถึงคณะหนังตะลุงที่ประกาศความดี

จ. สงขลา

พิพิธภัณฑสถานธรรมชาติวิทยา 50 พรรษา สยามบรมราชกุมารี

พิพิธภัณฑสถานธรรมชาติวิทยา 50 พรรษา สยามบรมราชกุมารี ตั้งอยู่ที่ตึกไดโนเสาร์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่ การจัดแสดงแบ่งออกเป็น 5 ส่วนหลัก ได้แก่ พื้นที่นอกอาคาร จัดแสดงลักษณะของพืชพรรณและระบบนิเวศ โถงอาคาร ใช้เป็นพื้นที่รวมพลและจัดนิทรรศการขนาดเล็ก พื้นที่ชั้น 1 จัดนิทรรศการเกี่ยวกับกำเนิดธรรมชาติ ชั้นลอยมหัศจรรย์ธรรมชาติ เป็นพื้นที่จัดนิทรรศการหมุนเวียน ชั้น 2 จัดนิทรรศการเกี่ยวกับความหลากหลายของสิ่งมีชีวิต และชั้น 3 จัดแสดงนิทรรศการจำลองระบบนิเวศแบบต่าง ๆ

จ. สงขลา

พิพิธภัณฑ์เมืองหาดใหญ่และหอเกียรติยศ

พิพิธภัณฑ์เมืองหาดใหญ่และหอเกียรติยศ ตั้งอยู่ภายในอาคารศูนย์ประณีตศิลป์ มหาวิทยาลัยหาดใหญ่ ต.คอหงส์ อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา ตัวอาคารศูนย์ประณีตศิลป์มีการออกแบบทางสถาปัตยกรรมเป็นเรือนไทยแบบผสมผสานประยุกต์ แนวคิดในการออกแบบอาคาร เป็นการผสมผสานระหว่างรูปลักษณ์ของอาคารกุฏิจาก “วัดท้ายยอ” จ.สงขลา ผสมผสานกับรูปลักษณ์ของอาคาร “มัสยิดวาดิลฮูเซ็น” หรือ “มัสยิดตะโละมาเนาะ” จ.นราธิวาส ภายในแบ่งพื้นที่จัดแสดงเป็น 3 ส่วน คือ ห้องโถงที่ 1 เป็นห้องจัดแสดงข้อมูลสำคัญๆ เชิงนัยประวัติที่เกี่ยวข้องกับจังหวัดสงขลาและภาคใต้ ห้องโถงที่ 2 จัดแสดงเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ของเมืองหาดใหญ่ เช่น ปฏิทินประวัติศาสตร์เมืองหาดใหญ่ เกร็ดประวัติศาสตร์เมืองหาดใหญ่ ห้องโถงที่ 3 จัดแสดงรูปจำลองพระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร และ Computer multimedia touch screen เรื่อง “สงขลาในความทรงจำ” และ “หาดใหญ่ในความทรงจำ” ในส่วนของหอเกียรติยศนั้น เป็นห้องจัดแสดงถึงเกียรติยศและเกียรติภูมิของมหาวิทยาลัยหาดใหญ่ รวมถึงประวัติของบุคคลสำคัญที่มีส่วนในการผลักดันให้ก่อเกิดเป็นสถาบันการศึกษานาม “มหาวิทยาลัยหาดใหญ่” จนกระทั่งมีพัฒนาการที่เจริญก้าวหน้า

จ. สงขลา

สถานแสดงพันธุ์สัตว์น้ำ สงขลา

สถานแสดงพันธุ์สัตว์น้ำสงขลา หรือสงขลาอควาเรียม ตั้งอยู่บริเวณปลายแหลมสนอ่อน เป็นแหล่งเรียนรู้เกี่ยวกับระบบนิเวศทางน้ำและสัตว์น้ำหลากหลายชนิด การจัดแสดงแบ่งออกเป็น 3 ส่วน ได้แก่ ส่วนน้ำจืด จะมีการจำลองน้ำตกและแสดงพันธุ์ปลาน้ำจืด ส่วนน้ำกร่อย จะมีการจำลองระบบนิเวศน้ำอย่างป่าชายเลน และส่วนน้ำเค็ม จัดแสดงสัตว์ทะเลและพันธุ์หลากหลายชนิด นอกจากนี้ยังมีกิจกรรมต่าง ๆ ให้ร่วมสนุก เช่น โชว์มหัศจรรย์สัตว์น้ำเพื่อนรัก ซิ่งสนุกมันส์ไปกับโกคาร์ท ตะลุยไปกับ ATV คู่ใจ สปาปลา และการแข่งขันดริฟท์ เป็นต้น

จ. สงขลา

พิพิธภัณฑ์พื้นบ้านตำบลตะโล๊ะหะลอ

พิพิธภัณฑ์ตะโล๊ะหะลอ ตั้งอยู่ในตำบลตะโล๊ะหะลอ จังหวัดยะลา ซึ่งเป็นชุมชนที่ทำกริชรามันมาตั้งแต่อดีตหลายชั่วอายุคนจวบจนปัจจุบัน โดย “กริชรามัน” มีประวัติความเป็นมาที่ยาวนานเมื่อ 200-300 ปีก่อน เล่ากันว่าเจ้าเมืองรามันประสงค์จะให้มีกริชเป็นอาวุธคู่บ้านคู่เมือง จึงได้เชิญช่างทำกริชจากอินโดนีเซียมาทำกริชที่เมืองรามัน และสืบทอดภูมิปัญญามาจนปัจจุบัน กริชที่เมืองรามันนิยมทำเป็นหัวนกพังกะมากกว่าชนิดอื่น นอกจากนี้ยังทำเป็นหัวรูปไก่ หัวงูจงอาง และรูปคน ส่วนใหญ่สลักด้วยไม้หรือกระดูกปลา กลุ่มที่สืบทอดการทำกริชนำโดยนายตีพะลี อะตะบู ประธานกลุ่มกริชรามัน และเป็นครูภูมิปัญญาพื้นบ้านคนสำคัญที่เป็นผู้สืบสานและชำนาญการเรื่องการทำกริช และนายตีพะลียังเป็นผู้รริเริ่มก่อตั้งพิพิธภัณฑ์ โดยพิพิธภัณฑ์ตั้งอยู่ในพื้นที่บ้านของนายตีพะลี จัดแสดงกริชโบราณ และผลิตภัณฑ์ที่จำลองขึ้นมาใหม่ และโบราณวัตถุอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับวัฒนธรรมคนมุสลิมในยะลา และยังเป็นศูนย์การเรียนรู้ที่พร้อมถ่ายทอดองค์ความรู้เรื่องราวของกริชให้กลุ่มเยาวชนคนรุ่นใหม่ได้สืบทอดรักษามรดกนี้ไว้

จ. ยะลา

พิพิธภัณฑ์เพื่อการศึกษา โรงเรียนอนุบาลยะลา

โรงเรียนอนุบาลยะลาได้จัดสร้างพิพิธภัณฑ์เพื่อการศึกษา เนื่องในมหามงคลการจัดงานฉลองสิริราชสมบัติครบ 60 ปี ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 โดยใช้งบประมาณจากผู้บริจาค และจากสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินทรงประกอบพิธีเปิดพิพิธภัณฑ์ เมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2550 ภายในพิพิธภัณฑ์จัดแสดงวัตถุข้าวของเครื่องใช้ที่วัฒนธรรมของคนภาคใต้และคนมุสลิม อาทิ หนังสือบุด เครื่องมือเครื่องใช้ในครัว เหล็กขูด กริช เครื่องปั้นดินเผา เครื่องกระเบื้อง เครื่องทองเหลือง เป็นต้น

จ. ยะลา