รายชื่อพิพิธภัณฑ์

พิพิธภัณฑ์หินแปลก

พิพิธภัณฑ์หินแปลกเป็นพิพิธภัณฑ์เอกชนที่เจ้าของคุณยรรยง เลิศนิมิตร อดีตนักธุรกิจสิ่งทอ ได้เก็บสะสมหินที่มีรูปทรงแปลกโดยธรรมชาติ จากทั้งภายในประเทศไทยและต่างประเทศ แล้วนำมาจัดแสดงให้แก่บุคคลทั่วไปได้ร่วมชื่นชม โดยราวปี 2540 คุณยรรยง เลิศนิมิตร ได้มีโอกาสเที่ยวชมงานเกี่ยวกับหินและบอนไซ ที่ River City เกิดความประทับใจและเห็นคุณค่าเชิงศิลปะของหินธรรมชาติที่มีรูปร่างแปลกและมีความหลากหลายอยู่ในตัว จึงเริ่มสะสมหินแปลกตั้งแต่ตอนนั้น เมื่อสะสมเป็นจำนวนมากเข้า ก็คิดเผื่อแผ่ความงดงามตามธรรมชาติ แนวคิดทางปรัชญา และความรู้เชิงธรณีวิทยา ที่เกิดจากหินเหล่านี้ให้แก่คนอื่นได้ร่วมชื่นชม จึงคิดก่อตั้งพิพิธภัณฑ์หินแปลกขึ้นเป็นแห่งแรกในประเทศไทย

จ. ปทุมธานี

บ้านชินประชา

พิพิธภัณฑ์บ้านชินประชา ตำบลตลาดใหญ่ อำเภอเมืองภูเก็ต จังหวัดภูเก็ต เป็นคฤหาสน์หลังเดิมของ “พระพิทักษ์ชินประชา (ตันม่าเสียง)” คหบดีผู้ทำคุณประโยชน์ให้แก่จังหวัดภูเก็ตในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 รูปแบบสถาปัตยกรรมของอาคารได้รับอิทธิพลมาจากสถาปัตยกรรมแบบชิโน-ยูโรเปียน ซึ่งพบได้ทั่วไปในบริเวณอดีต สเตรทเซ็ตเทลเม้นท์ (Strait settlement) ของภูเก็ตที่เรียกว่า “อั่งม้อหลาว” และยังเป็นถิ่นฐานของกลุ่มจีนเปอรานากัน (Peranakan Chinese) ในจังหวัดภูเก็ต ซึ่งชาวจีนกลุ่มนี้ตั้งถิ่นฐานกระจายตัวหนาแน่นในบริเวณ. ช่องแคบมะละกา บางครั้งจึงเรียกว่า จีนช่องแคบ (Strait Chinese) อัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมของจีนเปอรานากันเกิดจากการรับเอาและปรับใช้วัฒนธรรมท้องถิ่น อาทิ มลายู อินโด วัฒนธรรมจีนโพ้นทะเล รวมถึงวัฒนธรรมยุโรปที่เป็นเจ้าอาณานิคมในบริเวณนี้ กระทั่งเกิดเป็นอัตลักษณ์ของ เครื่องแต่งกาย อาหาร ภาษา วรรณกรรม สถาปัตยกรรม เป็นต้น พิพิธภัณฑ์บ้านชินประชา จัดแสดงในรูปแบบพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่น เล่าเรื่องราวประวัติศาสตร์ความเป็นมาผ่านข้าวของเครื่องใช้ในชีวิตประจำวันของผู้คนชาวภูเก็ต โดยเฉพาะชาวจีนเปอรานากัน อาทิ เครื่องแต่งกายของสตรี (ญอณญ่าหรือย่าหยา) หรือชุดบาจูปันจัง เครื่องเรือนเฟอร์นิเจอร์ อาทิ เก้าอี้ โต๊ะ เตียงนอน ภาชนะที่ใช้ในครัวเรือน หรือวัตถุที่มีความหมายทางการเมือง อาทิ หางเปียพระพิทักษ์ชินประชา ใบหาเสียง เป็นต้น

จ. ภูเก็ต

พิพิธภัณฑ์เมืองภูเก็ต โรงแรมถาวร

พิพิธภัณฑ์เมืองภูเก็ต โรงแรมถาวร เป็นพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นที่จัดแสดงในบริเวณห้องต้อนรับไปจนถึงห้องอาหารของโรงแรม มีการนำข้าวของเครื่องใช้ต่าง ๆ รวมทั้งภาพถ่ายเก่าสมัยบรรพบุรุษของตระกูลถาวรว่องวงศ์ มาจัดแสดง เช่น เครื่องประดับศรีษะแบบจีนฮกเกี้ยนในพิธีแต่งงาน รองเท้าลูกปัดสตรีผู้ดีจีน เครื่องถ้วย ข้าวของเครื่องใช้จากกิจการของตระกูลถาวรว่องวงศ์ เช่น ตู้เซฟเหล็กขนาดใหญ่ หัวแร่ที่วางไว้บนหัวเรือขุดแร่ ตะกรันจากการถลุงแร่ดีบุก ฯลฯ กิจการโรงภาพยนตร์ เช่น ใบปิดหนัง เครื่องฉายภาพยนตร์รุ่นเก่า รวมถึงภาพถ่ายเก่าตัวเมืองภูเก็ต ภาพเครื่องบินลำแรกที่มาภูเก็ต เรือขุดเเร่ลำแรกของภูเก็ต ภาพคนเด่นคนดังที่เคยมาพักที่โรงแรมแห่งนี้ เป็นต้น “โรงแรมถาวร” เป็นโรงแรมแห่งแรกๆ ในภูเก็ต เป็นกิจการของตระกูลถาวรว่องวงศ์ หรือ ติลกกรุ๊ป หนึ่งในตระกูลเก่าแก่ของภูเก็ต ที่มีจุดเริ่มต้นจากการเป็นนายเหมือง ในยุคเหมืองแร่ ก่อนจะพัฒนาสู่ธุรกิจการท่องเที่ยว ด้วยการจัดการแบบกงสี ติลกกรุ๊ป ถือว่าเป็นผู้บุกเบิกการลงทุนด้านโรงแรมในภูเก็ต

จ. ภูเก็ต

บ้านเหมืองแร่

พิพิธภัณฑ์บ้านเหมืองแร่ เป็นพิพิธภัณฑ์ส่วนบุคคลที่ก่อตั้งโดยนายไชยยุทธ ปิ่นประดับ(เสียชีวิตแล้ว) ปราชญ์ท้องถิ่นของจังหวัดภูเก็ต ปัจจุบันคุณสุชาดา ปิ่นประดับ บุตรสาว รับหน้าที่ดูแลพิพิธภัณฑ์ต่อมา บ้านเหมืองแร่ตั้งอยู่ในเขตอำเภอกะทู้ ซึ่งเป็นพื้นที่ทำเหมืองแร่มาก่อน พื้นที่บริเวณนี้เป็นที่ราบต่ำเหมาะกับการทำเหมืองหาบ ด้านหลังบ้านมีลำธารน้ำไหลผ่าน เมื่อฤดูน้ำจะพัดพาดินโคลนทรายหยาบ และทรายละเอียด เอ่อล้นลำราง ทำให้ดินโคลนทรายไหลลงทับถมพื้นที่ตั้งบ้านเหมืองแร่จนเต็มพื้นที่ และต่อมาชาวบ้านสามารถปลูกสร้างบ้านเรือน และปลูกพืชผลไม้ได้ ตระกูลของนางสุลี ปิ่นประดับ ภรรยาคุณไชยยุทธเกี่ยวข้องกับการทำเหมือนแร่เมื่อกว่า 100 ปีมาแล้ว โดยย้อนไปสมัยทวด ชื่อนายอู๋ ก้ามเหี้ยม เป็นทวดของภรรยามาจากประเทศจีน มณฑลฮกเกี้ยน เข้ามาทำเหมืองแล่น เหมืองครา รุ่นต่อมาคือนายอู่ ยกโป้ บุตร ขอประทานบัตรทำเหมืองแร่ ที่ตำบลบ้านไม้เรียบ และเปิดรับซื้อแร่ดีบุกที่กะทู้ รุ่นที่สาม นายจู้บุ๋น เสงี่ยม หลาน เป็นครูสอนภาษาจีน ทำการค้าขาย เป็นเสมือนฝ่ายการเงิน ทำหน้าที่เป็นผู้จัดการเหมืองแร่ บริษัทเหมืองแร่ลำแพะ เป็นบิดาของนางสุลี ปิ่นประดับ ภรรยาของนายไชยยุทธ ปิ่นประดับ ข้าวของที่จัดแสดงในบ้านอาทิ ตัวอย่างแร่ดีบุกสมัยโบราณที่ใส่เบ้ามาแล้ว ลักษณะที่ผ่านการหลอมแล้วนำมาใส่เบ้าให้เป็นรูปแบบที่ง่ายต่อการส่งออก แร่ตะกรันเป็นแร่ที่ได้จากเศษที่เหลือจากการทลุงแร่ดีบุก สมัยก่อนชาวบ้านนิยมนำไปถมถนน สมุดบัญชีจีน ใช้ในการบันทึกประจำวันของกิจการเหมืองแร่ กิจการโรงคลึง หรือฝ่ายช่างต่างๆ ในเหมืองแร่

จ. ภูเก็ต

ศูนย์วัฒนธรรมจังหวัดระนอง โรงเรียนพิชัยรัตนาคาร

ศูนย์วัฒนธรรมจังหวัดระนอง โรงเรียนพิชัยรัตนาคาร เป็นศูนย์อนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นของจังหวัดระนอง ซึ่งอยู่ภายใต้การดูแลของคณะกรรมการศูนย์วัฒนธรรมระนอง ก่อตั้งเมื่อปี พ.ศ. 2544 โดยโรงเรียนพิชัยรัตนาคารเป็นผู้สนับสนุนและผู้รับบริจาควัตถุสิ่งของซึ่งเป็นมรดกทางวัฒนธรรมมารวบรวมไว้ การจัดแสดงภายในประกอบด้วย ภาพประวัติศาสตร์ เครื่องมือที่ใช้ในชีวิตประจำวัน และเครื่องมือประกอบอาชีพของคนจังหวัดระนอง นอกจากนี้จุดที่น่าสนใจที่สุด คือ การทำเหมืองแร่ เนื่องจากได้มีการบริจาคเครื่องมือและของสะสมให้ทางศูนย์เก็บรักษาไว้ ทางศูนย์วัฒนธรรมจังหวัดระนองจึงให้ความสนใจในเรื่องดังกล่าวเป็นพิเศษ

จ. ระนอง

ศูนย์ศึกษาธรรมชาติและสัตว์ป่าเขาท่าเพชร

ศูนย์ศึกษาธรรมชาติและสัตว์ป่าเขาท่าเพชร ตั้งอยู่ในพื้นที่สถานีพัฒนาและส่งเสริมการอนุรักษ์สัตว์ป่าเขาท่าเพชร พื้นที่โดยรอบเป็นป่าดิบแล้ง ป่าเบญจพรรณ มีความร่มรื่นด้วยต้นไม้ใหญ่นานาพันธุ์ อาทิ ไม้ตะเคียนทราย ไม้คอแลน กระบก หวายแดง เป็นต้น ทั้งยังสามารถพบสัตว์ที่อยู่อาศัยภายในพื้นที่ เช่น กระจง หมูป่า นกปรอด นกกระจิบกินปลี เป็นต้น บนยอดเขายังเป็นที่ประดิษฐานพระธาตุศรีสุราษฎร์ในพระบรมราชูปถัมภ์ นอกจากนี้ยังมีการจัดงานแห่ผ้าห่มพระธาตุศรีสุราษฎร์ แลธรรมชาติเขาท่าเพชร ขึ้นเป็นประจำทุกปี

จ. สุราษฎร์ธานี