ศัพทานุกรมจารึก

The Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre

ศัพทานุกรมจารึก

ผลลัพท์การค้นหา

คำศัพท์ คำจารึก ชนิด ความหมาย ภาษา
601 พระกาน (1) พ(ระ)...ล น. พระกาล = พระศิวะ เขียนว่า “พระกานล” หรือ “พระกาลล” เพื่อให้ลงลักษณะร่าย ป.
602 บารเมสูร (1) บารเมสูร น. “บารเมสูร” เป็นรูปบาลีของศัพท์สันสกฤตว่า “ปารเมศวร” และเป็นคำคุณศัพท์ Sir. M. Monier - Williams, Sansakrit - English Dictionary (OXford, 1899) p. 620 ได้ให้ความหมายว่า “relatijng or belonging to or coming from the supream god (Siva)” (เกี่ยวกับหรือเป็นของหรือบังเกิดขึ้นจากศิวะ) ในที่นี้ใช้ขยายพระกาลอันเป็นเทพที่บังเกิดจากพระนลาฎของพระศิวะเมื่อตอนโกรธจัด ส.
603 ควง (2) ควง น. บริเวณ ท.
604 ห้าลานแผ่นดิน (1) หาลานแผนดิน น. ห้าทวีปในจักรวาล กล่าวคือ ที่ตั้งเขาพระสุเมรุอันเป็นศูนย์กลางกับอุตตรกุรุ (เหนือ) บุพพวิเทห (ตะวันออก) ชมพูทวีป (ใต้) และอมรโคยาน (ตะวันตก) ท.
605 อนันตจักรวาล (2) อนัต่จกกราพาล น. จักรวาลหรือปริมณฑลที่ไม่มีสิ้นสุด ป.
606 มลาก (2) มลาก ว. มาก, ดี ; “อยู่มลาก” ควรแปลว่า อายุยืน หรือ อยู่ในความอุดมสมบูรณ์ อย่างใดอย่างหนึ่ง ท.
607 เล็บ (1) เลบ ก. อาจมีความหมายว่า ปวด เช่นมีสำนวนไทยว่า “หยิกเล็บเจ็บเนื้อ” ท.
608 เมลื่อย (1) เมลย ก. เมื่อย ท.
609 ห้าน (1) หาน ก. กระโผกกระเผกหรือเป็นง่อยเปลี้ย ท.
610 อิด (1) อิด ก. หมดเรี่ยวหมดแรง เช่นในคำปัจจุบันว่า อิดโรย ท.
611 โสด (11) โสด ว. แล, หนึ่ง, เดียว, อีกประการหนึ่ง, อีกส่วนหนึ่ง ท.
612 ตราบไปได้แก่ (1) ตราบไปไดแก น. ตราบถึงได้บรรลุ ท.
613 อรหัตตผล (1) อรหดัตผล น. ผลแห่งการสำเร็จเป็นพระอรหันต์ ท.
614 อาตม (1) อาตม น. ตัวตน, กาย ส.
615 ผิวคำ (1) ผิวคำ น. ผิวเปล่งปลั่งดั่งทองคำ ท.
616 ขัดสา (1) ขดัสา ก. ขัดจนเรียบงาม ท.
617 ในต้นว่า (1) ในตนวา ว. เป็นต้นว่า ท.
618 อันบ่ดีกล่าว (1) อนับดีกลาว ก. เป็นอัปมงคลมิควรกล่าว ท.
619 ปีเต่าสง้า (1) ปีเตาซะงา น. ชื่อปีไทยแบบโบราณ ตรงกับปีมะเมีย จัตวาศก ตามจุลศักราช ท.
620 เมิงคน (3) เมิงฅน น. เมืองคน, เมืองมนุษย์ ท.
621 หม้ออเพจี (1) ห̅ม๋..พจี น. นรกสำหรับลงอาชญาแก่สัตว์ที่มีบาปหนักที่สุด ภาคเหนือเรียกขุมนรกนี้ว่า หม้อนรก ท.
622 เมิงฟ้า (6) เมิงฟวาก น. เมืองฟ้า ท.
623 เนียนพาน (1) นยนพาน น. นิพพาน, ความดับ, ความสิ้นกิเลส ท.
624 เข้า (1) เขา น. มาตราตวงโบราณ ท.