ศัพทานุกรมจารึก

The Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre

ศัพทานุกรมจารึก

ผลลัพท์การค้นหา

	คำศัพท์	คำจารึก	ชนิด	ความหมาย	ภาษา
3217	แก้คอ (0)
3218	แก้คอแก้ไหล่ (1)	แก้คอแก้ไหล่	น.	ท่านั่งพับเพียบพนมมือระดับอกแล้วดันฝ่ามือด้านตรงข้ามสลับกันไปมา พร้อมทั้งขดตัวลงให้มากที่สุด	ท.
3219	อนิตถิคันธ์ (1)	อนิตถิคันธ์	น.	พระฤาษีผู้เคยเป็นพระอนิตถิคันธ์กุมาร ได้ถูกขับไล่ออกจากเมืองเพราะมาตุคาม ต่อมาเบื่อหน่ายจึงออกบวช (ดู อรรถกถาชาดก ลำดับที่ 507 มหาปโลภชาดก)	ป.
3220	ติ้ว (1)	ติ้ว	ว.	ตึง, แน่น	ท.
3221	ชระดัด (1)	ชระดัด	ก.	ดัด	ท.
3222	เทพนม (1)	เทพนม	น.	ชื่อรูปหรือลายมีเทวดาประนมมือ, ชื่อท่ามวย ท่าหนึ่ง ชื่อท่ารําท่าหนึ่ง	ท.
3223	แก้ลมอก (1)	แก้ลมอก	น.	ท่านั่งแบะขาโดยใช้มือกดเข่าแล้วไล่ลงไปนวดที่เท้า	ท.
3224	สัจพัณธ์ (1)	สัจพัณธ์	น.	พระฤาษีผู้อาราธนาพระพุทธเจ้าให้ประดิษฐานพระพุทธบาทได้ที่ยอดเขาสัจพันธ์เพื่อสักการบูชา	ป.
3225	นรชาติ (1)	นรชาติ	น.	คน, หมู่คน	ท.
3226	แก้เส้นมหาสนุกระงับ (1)	แก้เส้นมหาสนุกระงับ	น.	ท่านั่งพับขาข้างหนึ่งคล้ายการนั่งขัดสมาธิข้างเดียว เท้าแขนข้างเดียวกันไว้ที่เข่าโดยหันปลายนิ้วเข้าหาตัวและกดเข่าไว้ ขาอีกข้างหนึ่งยืดออกไปด้านข้าง ส่วนแขนเอื้อมไปจับปลายเท้าซึ่งเหยียดเต็มที่	ท.
3227	แก้คอแก้ไหล่ (1)	แก้คอแก้ไหล่	น.	ท่านั่งชันเข่าข้างหนึ่ง และใช้มือนวดตั้งแต่แข้งลงไปถึงฝ่าเท้า	ท.
3228	มิคาชินทร์ (1)	มิคาชินทร์	น.	พระฤาษีผู้ให้โอวาทแก่พระเจ้าชนก (ดู อรรถกถาชาดกที่ 539 มหาชนกชาดก)	ท.
3229	แก้เส้นทั่วสาระพางค์ (1)	แก้เส้นทั่วสาระพางค์	น.	ท่านั่งพับเข่าหรือคุกเข่าราบ เท้าแขนข้างลำตัว ปลายนิ้วชี้ไปทางปลายเท้า แอ่นตัว เหยียดแขนเต็มที่ แก้เส้นทั่	ท.
3230	อัลทิปะกะ (1)	อัลทิปะกะ	น.	พระราชรรษีผู้ออกบวชพร้อมกับพระสหาย ชื่อ อัลกัปปกะ พระอัลทิปะกะฤาษีเมื่อสิ้นพระชนม์ได้บังเกิดเป็นเทวดา ได้ลงมาเยี่ยมเยียนพระสหาย และได้มอบพิณพร้อมกับมนตร์เรียกช้างไว้ให้ ต่อมาพระอัลกัปปกะ ได้ถ่ายทอดวิชานี้ให้แก่เจ้าชายอุเทน (ดูเรื่องอุเทนในอรรถกถาธรรมบท และเรื่องอุเทนคำฉันท์ ของพระยาอิศรานุภาพ (อ้น) ในต้นฉบับตัวเขียนว่า อัลทิปะกะ ฉบับพิมพ์ใช้ว่า เวฏฐทีปกะ)	ป.
3231	พนัส (1)	พนัศ	น.	ป่า ดง ไพร	ท.
3232	แก้ไหล่ขัด ตะโพกขัด (1)	แก้ไหล่ขัด ตะโพกขัด	น.	ท่ายืนคว่ำหน้าลง มือทั้งสองข้างจรดพื้น	ท.
3233	อัลกัปปะ (1)	อัลกัปปะ	น.	พระราชรรษีผู้เป็นสหายกับพระเวฏฐทีปกฤาษี ได้สอนมนตร์เรียกช้างและพิณให้แก่เจ้าชายอุเทน ผู้ซึ่งพระฤาษีได้เลี้ยงดูมาแต่เยาว์วัย ต่อมาเจ้าชายอุเทนก็ได้รับราชสมบัติในเมืองของพระบิดาคืน	ท.
3234	แก้ลมเอว (1)	แก้ลมเอว	น.	ท่าขัดสมาธิ มือข้างหนึ่งจับเอวทางด้านตรงข้ามไว้ ส่วนแขนอีกข้างหนึ่งเหยียดออกไปคล้ายท่ารำ	ท.
3235	ชฏิล (1)	ชฏิล	น.	ผู้มีผมมุ่นเป็นชฎา นักพรตพวกหนึ่งที่เราเรียกว่า ฤษี.	ป.
3236	สกล (1)	สกล	ว.	เต็มบริบูรณ์, ทั้งหมด, ทั้งสิ้น	ป.
3237	แก้ลมกล่อน (1)	แก้ลมกล่อน	น.	ท่านั่งพับขาข้างหนึ่ง ส่วนอีกข้างหนึ่งยกขึ้นไปพาดที่คอโดยใช้มือพยุงเข่าไว้	ท.
3238	สิทธิกรรม์ (1)	สิทธิกรรม์	น.	ปรากฏชื่อและภาพในตำราภาพเทวรูป	ท.
3239	แก้ลมมือ ลมเท้า (1)	แก้ลมมือ ลมเท้า	น.	ท่านั่งห้อยขา ตั้งศอกขึ้นข้างหนึ่ง มืออีกข้างหนึ่งกดนวดข้อศอก	ท.
3240	แก้สลักไหล่ (1)	แก้สลักไหล่	น.	ท่ายืนบนขาข้างหนึ่ง ส่วนอีกข้างหนึ่งงอและใช้ปลายเท้ากดต้นขาของขาข้างที่ยืน แขนอยู่ในท่างอศอกโดยมีมือข้างหนึ่งกุมไว้	ท.