ตัวอย่าง | ปรากฏใน | ด/บ | จังหวัด | ผู้ให้ความหมาย |
---|---|---|---|---|
โดง โนะ เทบ สฺดจ ลีลา จฺวล เสฺวย พฺระราช … ทย ไอศฺวรฺยฺยาธิปไตย ด สฺรุก สุโขทย เนะ โสฺนง พฺระชนก พระชี วิง รฺวด…กฺษตฺร โผง มาน ด จตุราทิศ สฺยง มาน …นำ..มกุต..ขนชยศฺรีย เสฺวตฉตฺร…อภิเษก โอย นาม พฺระบาท กมฺรเดงอญ ศฺรีศฺรฺยฺย พงฺศราม มหาธรฺมฺมราชาธิราช เสฺวย…
(บัดนั้น จึงเสด็จพระราชดำเนินเข้าเสวยราชย์…ไอสูรยาธิปัตย์ ในเมืองสุโขทัยนี้แทนพระบิดา พระอัยกา…กษัตริย์ทั้งหลาย ซึ่งมีในทิศทั้ง 4... นำ..มกุฏ..พระขรรค์ชัยศรี และเศวตฉัตร อภิเษกแล้วถวายพระนามว่า พระบาทกัมรเดงอัญ ศรีสุริยพงศรามมหาธรรมราชาธิราช เสวย…) |
จารึกวัดป่ามะม่วง (ภาษาเขมร) | 1/8 | สุโขทัย | ศานติ ภักดีคำ |
- - สฺวํ ปฺรสาท สฺรุกฺ - - - (- - - ขอมอบเมือง - - -) |
จารึกพระเจ้าสุริยวรมันที่ 1 | 1/8 | สระแก้ว | อำไพ คำโท |
...ศฺรีวิเรนฺทฺราธิปติวรฺมฺม สฺรุก โฉกฺวกุล สฺถาปก กมฺรเตงฺ ชคตฺ เสนาปติ (...ศรีวิเรนทราธิบดีวรมะ เมืองโฉกวะกุลสถาบกกมรเตงชคตเสนาบดี) |
จารึกปราสาทหินพิมาย 4 | 1/2 | นครราชสีมา | อำไพ คำโท |
1030 ศก อษฺฏมี โรจฺ ปุษฺย อาทิตฺยวาร นุ วฺระ กํมฺรเตงฺ อญฺ ศฺรีวีเรนฺทฺราธิปติวฺรฺมฺม สฺรุกฺ โฉกฺวกุล สฺถาปนา กํมฺรเตงฺ ชคตฺ (เสนาปติไตฺรโล)กฺยวิชย ชา เสนาปติ กํมฺรเตงฺ ชคตฺ วิมาย (1030 ศก แรม 8 ค่ำ เดือนยี่ วันอาทิตย์ พระกมรเตงอัญศรีพิเรนทราธิบดีพรมเมืองโฉกวะกุล สถาปนากมรเตงชคตเสนาบดีไตรโลกยวิชัย ซึ่งเป็นเสนาบดีแห่งกมรเตงชคตพิมายฯ) |
จารึกปราสาทหินพิมาย 3 | 1/1 | นครราชสีมา | อำไพ คำโท |
วฺระ ปุนฺย โคตฺร อาจารฺยฺย ปรมาจารฺยฺย ต คิ สฺรุกฺ วนปุร เลงฺ สํ คณ นุ วฺระ กํมฺรเตงฺ อญฺ ชคตฺ ลิงฺคปุร (พระบุณย์ โคตร อาจารย์ ปรมาจารย์ ซึ่งอยู่เมืองวนปุระ ให้ช่วยร่วมกันดูแก่พระกํมรเตง อัญ ชคต แห่งเมืองลิงคปุระ) |
จารึกบ้านพังพวย | 1/4 | สระแก้ว | พจนานุกรม เขมร - ไทย ฉบับทุนพระยาอนุมานราชธน |
ริ วฺระ วุทฺธโลเกศฺวร ต ปฺรํปฺวานฺน ติ กํเสฺตงฺ ศฺรีสตฺยวรฺม ต มานฺ สิทฺธิ สฺถาปนำ เวฺรงฺ เล อภยคิริ เตํ กํ ปิ ชวา อากฺรานฺต สฺรุกฺ เขฺมรฺ วฺระ โนะ สฺยงฺ ตนุ ตฺวลฺล เทา โทงฺ (ส่วนพระพุทธโลเกศวรองค์ประเสริฐ ที่กัมรเตง ศรีสัตยวรมัน ผู้มีความปรารถนาดี ได้สถาปนาไว้บนอภัยคีรีเป็นครั้งแรก เพื่อมิให้ชวามารุกรานสรุกเขมร และยกเอาพระนั้นไป) |
จารึกบ้านซับบาก | 1/32 | บุรีรัมย์ | อำไพ คำโท |
เสฺตงฺ อญฺ รุทฺราจารฺยฺย สฺวํ วฺนํ โนะ นุ ภูมิ โนะหฺ ต วฺระปาท วิษฺณุโลก . จตฺ สฺรุกฺ สฺถาปนา ต คิ. (ท่านได้รับพระราชทานภูเขาจากพระเจ้าวิษณุโลก แล้วสร้างหมู่บ้านเป็นที่อยู่อาศัย) |
จารึกสด๊กก๊อกธม 2 | 4/4 | สระแก้ว | ชะเอม คล้ายแก้ว |
เนะ คิ โระหฺ ศาข สนฺตาน โนะ . สนฺตาน อนินฺทิตปุร เตมฺ สฺรุกฺ ศตคฺราม . กุรุงฺ ภวปุระ โอยฺ ปฺรสาท ภูมิ อายฺ วิษย อินฺทฺรปุระ . สนฺตาน จตฺ สฺรุกฺ ชฺมะ ภทฺรโยคิ . องฺคฺวยฺ ต คิ สฺถาปนา วฺระศิวลิงฺค ต คิ. (ต่อไปนี้ คือประวัติของสายสกุลดังกล่าว ครั้งแรกสกุลนี้ได้อาศัยอยู่ในเมืองศตคราม นครอนินทิตปุระ พระราชาแห่งกรุงภวปุระได้พระราชทานที่ดินในตำบลหนึ่งของอินทรปุระให้แก่เขา ดังนั้น สกุลนี้จึงได้ตั้งถิ่นฐานอยู่อาศัยในหมู่บ้านภัทรโยคี แล้วสร้างพระศิวลึงค์ไว้ประจำหมู่บ้านนั้น ) |
จารึกสด๊กก๊อกธม 2 | 3/59 | สระแก้ว | ศานติ ภักดีคำ |
มานฺ วฺระ ศาสน ธูลิ วฺระ ปาท ธูลิ เชงฺ วฺระ กํมฺรเตญฺ อญฺ ต กํเสฺตญฺ. อญฺ ศฺริ วีเรนฺทรวรฺมฺม เปฺร ปฺรตฺยย โมกฺ สํ ปฺรศสฺต ต คิ สฺรุกฺ เนะ (มีพระราชดำรัสธุลีพระบาทธุลีเชงพระกัมรเตงอัญ ถึงกำเสตญอัญศรีวีเรนทรวรมัน ใช้ปรัตยยะมาปักหลักศิลาจารึกไว้ในเมืองนี้) |
จารึกสด๊กก๊อกธม 1 | 1/14 | สระแก้ว | อำไพ คำโท |
ภควตฺ ปาท กมฺรเตงฺ อญฺ ต คุรุ ศฺรีทิวากรปณฺฑิต ปฺรสาท เหมโทลา ต ชิะ สิตาต ปตฺรนร ติ เปฺร อฺนกฺ ฉตฺตฺรธาร คิ ต เสงฺ ปฺรสาท สรฺวฺว ทฺรวฺย ต ทํเนปฺร ขาลฺ มาส วานฺ วตฺ ขฺลาสฺ ปฺรติคฺรห ตมฺรฺย เอฺสะ สฺรุกฺ ทาสทาสี อฺวลฺ (ภควัตบาทกัมรเตงอัญดคุรุศรีทิวากรบัณฑิต ทรงถวายเสลี่ยงทองสำหรับเป็นที่นั่งพร้อมทั้งผู้ชายที่ทำหน้าที่กางร่ม และหาม (เสลี่ยงทอง) และทรงประสาทราชทรัพย์เป็นต้นว่า หม้อทอง พาน ถ้วย กระโถน ช้าง ม้า หมู่บ้าน ทาสชาย ทาสหญิง เป็นจำนวนมาก) |
จารึกปราสาทหินพระวิหาร 2 | 1/17 | ศรีสะเกษ | อำไพ คำโท |
...ศาสน โอยฺ... วฺระ กมฺรเตงฺ อญฺ ต คุรุ มานฺ วฺระ ศาสน ปนฺทฺวลฺ เปฺร สฺถาปนา ปฺรศสฺต เนะ ภควตฺ ปาท กมฺรเตงฺ อญฺ ต คุรุ ศฺรีทิวากรปณฺฑิต สฺรุกฺ วฺนุรฺ ทฺนงฺ วิษย สทฺยา ต (กรฺมฺมา) นฺตรตฺรีณิ อุทิ โตทิตว (มีพระบรมราชโองการรับสั่งให้จัดทำคำประกาศทางราชการบนศิลาจารึกนี้ ภควัตบาทกัมรเตงอัญดคุรุศรีทิวากรบัณฑิตแห่งเมืองพะนุรทะนง (เนินประดู่) วิษัยสัทยา ผู้มีตำแหน่งชั้นตรี และเป็นผู้เชี่ยวชาญทางระเบียบประเพณี) |
จารึกปราสาทหินพระวิหาร 2 | 1/8 | ศรีสะเกษ | พจนานุกรม เขมร - ไทย ฉบับทุนพระยาอนุมานราชธน |
นุ วฺระ กมฺรเตงฺ อญฺ... (วฺระ)กมฺรเตงฺ อญฺ ศฺรีราชปติวรฺมฺม ต อฺจสฺ สฺรุกฺ อธฺยปุร ปงฺคํ ถฺปฺวงฺ นิเวทน ต วฺระ ปาท กมฺร (เตงฺ กํตฺวนฺ) อญฺ ศฺรีสูรยฺยวรฺมฺมเทว รุวฺ คิ ภกฺติย ศฺรีสุกรฺมฺมา กํเสฺตงิ (พระกัมรเตงอัญ... พระกัมรเตงอัญศรีราชปติวรมัน ซึ่งเป็นผู้เฒ่าแห่งเมืองอวัธยปุระ กราบบังคมทูลพระบาทกัมรเตงกันดวนอัญศรีสุริยวรมันเทวะ เกี่ยวกับความจงรักภักดีของศรีสุกรรมากำเสตงงิ) |
จารึกปราสาทหินพระวิหาร 1 | 1/2 | ศรีสะเกษ | อุไรศรี วรศะริน |
964 ศก วฺยรฺ เกตฺ ไจตฺร วิศุวสํกฺรานฺต นุ วฺระ กํมฺรเตงฺ อญฺ ศิวทาส คุณโทษ วฺระ สภา นา กํมฺรเตงฺ ชคตฺ ศฺรีวฺฤทฺเธศฺวร สฺรุกฺ สฺตุกฺ อํวิลฺ (มหาศักราช 964 ขึ้น 2 ค่ำ เดือน 5 แห่งวิศุวสงกรานต์ ด้วยพระกัมรเตงอัญศิวทาส คุณโทษ พระสภาแห่งกัมรเตงชคต ศรีพฤทเธศวร เมืองสดุกอำพิล) |
จารึกวัดสระกำแพงใหญ่ | 1/3 | ศรีสะเกษ | อุไรศรี วรศะริน |
เอฺป ใต กํปิตฺ เทา ผฺตาตฺ เสฺตญฺ วฺนํ เจฺรงฺ ปิ โยกฺ กฺรปิ มฺวายฺ ปิ โอยฺ วาปฺ โนสฺ สฺรุกฺ ปานฺทคาร ต โขฺลญฺ สฺรูเชงฺ วฺนํ (อเบ ไตกํบิดได้ไปติดต่อกับเสตญพนมเจรง เพื่อมอบควายตัวหนึ่งให้แก่วาบโนสแห่งเมืองบานทาคารและขโลญสรูเชิงพนม) |
จารึกทวลระลมทิม | 1/9 | สระแก้ว | อุไรศรี วรศะริน |
... งฺ สฺคลฺริ สฺรุกฺ ต ไตฺรวิงฺศติ รปฺ ปี หา รุว เลงฺ ... ปฺรตฺเยก นิ มานฺ ทิไท นา สฺลา ทฺเยา ตฺรวงฺ เฌ นุวฺ จฺรางฺ ... ไท สฺรุกฺ เสฺร ปฺรสาท ต ทฺรฺ ... นุวฺ สฺรุกฺ ตฺรวางฺ โว เนะ ... ปุรวิษเย จุรฺ ตฺยงฺ สมรฺถ ปฺรตฺยกฺษ ตฺยงฺ โสตฺ ริยฺ สฺรุกฺ อายฺ เล วฺนํ โยธาปุร สํ นุ. สุขาลย ... เชงฺ ปิงฺ สุขาวาส นุ วีรคฺราม ... ทีรฺคฺฆา จํนตฺ ... นุวฺ วฺระ ทํนปฺ ไท อํเวงฺ ต มฺวายฺ ภาค ปฺรมานฺ อายฺ ไชฺรณนฺ สฺรุกฺ ขฺยลฺ ... วฺระเกสฺ นุ จํนตฺ กนฺตาลฺ ไท ขฺยลฺ วกฺ ตฺรวางฺ โถฺม นุ จํปกฺ ฉฺทิงฺ ขฺสจฺ สํรจฺจฺ สํขฺยา คิ โกฺม ... อํ ... ยตฺ โสตฺ สํ โฉกฺ เพฺนา ... ทํร ... อนฺเล คองฺ มรากต สฺรุกฺ มฺวายฺ โขฺลญฺ คิ นา มานฺ เลงฺ กํปิ ขฺรานฺ ต โสงฺ อารฺยฺย ปิถา นุ สากฺษาตฺ ริ สาธุสชฺชน กํ เลฺมสฺ ติ นุ ปุนฺยกรฺมฺม เผฺย ธรฺมฺม อญฺ กํปิ ปํปตฺ (กล่าวถึงหมู่บ้าน 23 แห่ง และจบลงด้วยข้อความที่ห้าม (เลงฺกํปิ) แก่หัวหน้าหมู่บ้าน โดยมีอยู่ข้อหนึ่ง (สฺรุกฺ มฺวายฺ คิ นา มานฺ) ให้ทำบางสิ่งบางอย่าง ซึ่งแสดงโดยข้อความที่ไม่อาจเข้าใจได้ (ขฺวานฺ ต โสงฺ ฯลฯ)) |
จารึกปราสาทหินพนมวัน 5 | 1/7 | นครราชสีมา | อำไพ คำโท |
ชา ธรฺมฺม ไน โขฺลญฺ วลฺล สฺวํ เลงฺ ติ ปาเลรุว กลฺปนา อญฺญฺ o รุว วฺระ กํลุงฺ สฺรุ(กฺ) โลฺว ต มานฺ รฺมฺมำ จมฺรฺยงฺ (ข้าพเจ้ามอบไว้ในความดูแลของโขลญพล ขอให้ท่านรักษาไว้ตามกัลปนาของข้าพเจ้าดังนี้ คือ พระในเมืองละโว้ ซึ่งมีนางระบำกับนักร้องเพลง) |
จารึกศาลเจ้าเมืองลพบุรี | 1/9 | ลพบุรี | อำไพ คำโท |
ภูมิ สฺรุกฺจฺวารฺ มฺโม นยฺ วฺระ กมฺรเตงฺ อญฺ ศิวลิงฺค โตยฺ ปุรฺวฺว เทา วปฺ ต โคลฺ อาคฺเนย (ดินแดนแห่งจวารโม ถวายแด่พระกมรเตงอัญศิวลึงค์ ตั้งแต่ทิศตะวันออกไปถึงหลักเขตทิศตะวันออกเฉียงใต้) |
จารึกปราสาททัพเสียม 1 | 1/17 | สระแก้ว | อำไพ คำโท |
มหาเสนาปติ ตลา ไน ต จำ สฺรุกฺ คฺรหิ อาราธนา ต มฺรเตง ศฺรีญาโน เถฺว ปฺรติมา เนะ ทํงนฺ มานฺ สํริตฺ ภาร มฺวยฺ ตุล พิรฺต ชา พฺยายฺ มาสฺ ตปฺ ตนฺลิงฺ (ให้มหาเสนาบดีตลาไน ผู้รักษาเมืองครหิอาราธนา มรเตง ศรีญาโน ให้ทำ (พระพุทธรูป) ปฏิมากรนี้ สำริด มีน้ำหนัก 1 ภาระ 2 ตุละ ทองคำ (ที่ปิด) มีราคา 10 ตำลึง) |
จารึกบนฐานพระพุทธรูปวัดหัวเวียง | 1/2 | ชะเอม คล้ายแก้ว | |
วฺระศาสน วฺวํ ชาปิ สฺวตนฺตฺร ต วฺริหปรฺยฺยงฺ วิษย จญฺจูล โผงฺ เนา รุว โขฺลญฺวล โผงฺ ต จุญฺ เถฺว วฺระราชการฺยฺย อายฺ สฺรุกฺเกฺรา (พระราชโองการนี้ มิได้ให้อำนาจแก่วรีหะเปรียง วิษัยแห่งจัญจูลและขโลญพลซึ่งจะออกไปปฏิบัติราชการตามชนบทนั้น) |
จารึกวัดตาพระยา | 2/13 | สระแก้ว | พจนานุกรม เขมร - ไทย ฉบับทุนพระยาอนุมานราชธน |
วฺระ ศาสน โอยฺ ชา จฺรโล วาปฺสรฺวฺวศิว นูวฺ สฺรุกฺ เสฺร ภูมิ สฺรโมเอํม มนฺ (พระราชโองการในการได้รับพระราชทานสิ่งที่เป็นเครื่องบำเหน็จความดีความชอบแก่วาบสรรพศิวะ ผู้อยู่สรุกเสร อันเป็นดินแดนแห่งสระโมเอม) |
จารึกวัดตาพระยา | 1/5 | สระแก้ว | อำไพ คำโท |