| ตัวอย่าง | ปรากฏใน | ด/บ | จังหวัด | ผู้ให้ความหมาย |
|---|---|---|---|---|
|
ปงฺคมฺ ถฺปฺวงฺ นิเวทน ปิ ปนฺทฺวลฺ วฺระ (ศาสน ธูลี วฺระ) ปาท ธูลี เชงฺ วฺระ กมฺรเตงฺ อญฺ ต ... ภควน ... ยวมา ... เปฺร ... ปูชา วฺระ ... วฺระ ศาสน (กราบบังคมทูลตามพระราชโองการของธุลีพระบาทธุลีเชง พระกมรเตงอัญ ... ภควน ... ยวมา ... ใช้ ... บูชาพระ ... พระราชโองการ) |
จารึกปราสาทหินพิมาย 6 | 1/4 | นครราชสีมา | อุไรศรี วรศะริน |
|
1030 ศก อษฺฏมี โรจฺ ปุษฺย อาทิตฺยวาร นุ วฺระ กํมฺรเตงฺ อญฺ ศฺรีวีเรนฺทฺราธิปติวฺรฺมฺม สฺรุกฺ โฉกฺวกุล สฺถาปนา กํมฺรเตงฺ ชคตฺ (เสนาปติไตฺรโล)กฺยวิชย ชา เสนาปติ กํมฺรเตงฺ ชคตฺ วิมาย (1030 ศก แรม 8 ค่ำ เดือนยี่ วันอาทิตย์ พระกมรเตงอัญศรีพิเรนทราธิบดีพรมเมืองโฉกวะกุล สถาปนากมรเตงชคตเสนาบดีไตรโลกยวิชัย ซึ่งเป็นเสนาบดีแห่งกมรเตงชคตพิมายฯ) |
จารึกปราสาทหินพิมาย 3 | 1/1 | นครราชสีมา | อุไรศรี วรศะริน |
|
วฺระ โค เนะ โผง ติ อญฺ ชฺวน ต กมฺรเตง... (พระโคนี้ด้วยซึ่งข้าให้แก่กมรเตง) |
จารึกเนินสระบัว | 1/17 | ปราจีนบุรี | พจนานุกรม เขมร - ไทย ฉบับทุนพระยาอนุมานราชธน |
|
นุ ธูลี เชงฺ กํเสฺตงฺ อญฺ ศฺรีราเชนฺทฺรวรฺมฺม ปงฺคํ ถฺปฺวงฺ นิเวทน วฺระ ปุนฺย โคตฺร อาจารฺยฺย ปรมาจารฺยฺย (ธุลีพระบาท กํเสตง อัญ ศรีราเชนทรวรมันน้อมเศียรบอกพระบุณย์ โคตร อาจารย์ ปรมาจารย์) |
จารึกบ้านพังพวย | 1/3 | สระแก้ว | อุไรศรี วรศะริน |
|
นุ มานฺ วฺระ ศาสน ธูลี วฺระ ปาท ธูลี เชงฺ วฺระ กํมฺรเตงฺ อญฺ ต ธูลี เชงฺ กํเสฺตงฺ อญฺ ศฺรีราเชนฺทฺรวรฺมฺม นุ มฺรตาญฺโขฺลญฺ ศฺรี ลกฺษมินฺทฺราริมถน (ด้วยมีพระศาสนธุลีพระบาท ธุลีเชิง พระกมรเตงอัญ ต่อธุลีเชิงกมรเตงอัญศรีราเชนทรวฺรมมและมรตาญศรีลักษมินทรริมถน) |
จารึกวัดมะกอก | 1/3 | สระแก้ว | อุไรศรี วรศะริน |
|
สฺเตงฺ อญฺ ศิวไกวลฺย ต อฺชิ ปฺราชฺญ ชา คุรุ ชา ราชปุโรหิต ต วฺระ ปาท ปรเมศฺวร . มนฺ วฺระ ปาท ปรเมศฺวร เถฺลงฺ โมกฺ อมฺวิ อินฺทฺรปุร (เสตงอัญศิวไกวัลยะ ซึ่งเป็นปราชญ์ราชครู ได้ดำรงตำแหน่งเป็นราชปุโรหิตของพระองค์ เมื่อพระองค์เสด็จจากอินทรปุระ) |
จารึกสด๊กก๊อกธม 2 | 3/61 | สระแก้ว | อุไรศรี วรศะริน |
|
859 ศก จตุรฺทฺทศิ โรจฺ อาษาฒ นุ เสฺตญฺ อาจารฺยฺย ต โขฺลญฺ สํตปฺ นุ เสฺตญฺ อาจารฺยฺย ต โขฺลญฺ วฺนํ วฺระ กํมฺรเตงฺ อญฺ ต ปรเมศฺวร ปงฺคํ โถฺปฺวงฺ (859 ศก แรม 14 ค่ำ เดือน 8 ด้วย เสตญอาจารย์โขลญสันดับ และ เสตญอาจารย์โขลญพนม พระกัมรเตงอัญปรเมศวร น้อมเศียร) |
จารึกสด๊กก๊อกธม 1 | 1/4 | สระแก้ว | อุไรศรี วรศะริน |
|
1041 ศก ปญฺจมี เกตฺ ศฺราวณ จนฺทฺรวาร นุ วฺระ ปาท กมฺรเตงฺ อญฺ ศฺรีสูรฺยฺยวรฺมฺมเทว สฺตจฺ เทา ต วฺระ (กฺร)ลา (มหาศักราช 1041 ขึ้น 5 ค่ำ เดือนสาวนะ วันจันทร์ ด้วยพระบาทกัมรเตงอัญศรีสุริยวรมันเทวะ เสด็จพระราชดำเนินไปหอประชุม) |
จารึกปราสาทหินพระวิหาร 2 | 1/3 | ศรีสะเกษ | อุไรศรี วรศะริน |
|
นุ วฺระ กมฺรเตงฺ อญฺ... (วฺระ)กมฺรเตงฺ อญฺ ศฺรีราชปติวรฺมฺม ต อฺจสฺ สฺรุกฺ อธฺยปุร ปงฺคํ ถฺปฺวงฺ นิเวทน ต วฺระ ปาท กมฺร (เตงฺ กํตฺวนฺ) อญฺ ศฺรีสูรยฺยวรฺมฺมเทว รุวฺ คิ ภกฺติย ศฺรีสุกรฺมฺมา กํเสฺตงิ (พระกัมรเตงอัญ... พระกัมรเตงอัญศรีราชปติวรมัน ซึ่งเป็นผู้เฒ่าแห่งเมืองอวัธยปุระ กราบบังคมทูลพระบาทกัมรเตงกันดวนอัญศรีสุริยวรมันเทวะ เกี่ยวกับความจงรักภักดีของศรีสุกรรมากำเสตงงิ) |
จารึกปราสาทหินพระวิหาร 1 | 1/1 | ศรีสะเกษ | อำไพ คำโท |
|
964 ศก วฺยรฺ เกตฺ ไจตฺร วิศุวสํกฺรานฺต นุ วฺระ กํมฺรเตงฺ อญฺ ศิวทาส คุณโทษ วฺระ สภา นา กํมฺรเตงฺ ชคตฺ ศฺรีวฺฤทฺเธศฺวร สฺรุกฺ สฺตุกฺ อํวิลฺ (มหาศักราช 964 ขึ้น 2 ค่ำ เดือน 5 แห่งวิศุวสงกรานต์ ด้วยพระกัมรเตงอัญศิวทาส คุณโทษ พระสภาแห่งกัมรเตงชคต ศรีพฤทเธศวร เมืองสดุกอำพิล) |
จารึกวัดสระกำแพงใหญ่ | 1/2 | ศรีสะเกษ | อุไรศรี วรศะริน |
|
มนฺ กาล ต คิ วฺระ ราชฺย ธูลี วฺระ ปาท ธูลี เชงฺ วฺระ กมฺรเตงฺ อญฺ ต สฺตาจฺ เทา วฺรหฺมโลก (ต่อจากนั้นมา ในรัชกาลของธุลีพระบาทธุลีเชิงพระกัมรเตงอัญ ซึ่งเสด็จไปพรหมโลก) |
จารึกทวลระลมทิม | 1/7 | สระแก้ว | อุไรศรี วรศะริน |
|
893 ศก นุ มานฺ วฺระ ศาสน ธูลี วฺระ ปาท ธูลี เชงฺ วฺระ กํมฺรเตงฺ อญฺ ต ปรม ปวิตฺร ต กํมฺรเตงฺ อญฺ วฺระ ศกล ต จตุราจารฺยฺย นา โท ติ เปฺร สฺถาปนา วฺระ กํมฺรเตงฺ อญฺ ศฺรีอสฺมานฺธฺฤตจนฺทฺร มเหศฺวร นุ วฺระ กํมฺรเตงฺ อญฺ ศฺรีอสมานฺธฺฤตจนฺทฺรสฺถาม นุ กนฺโลงฺ กํมฺรเตงฺ อญฺ ศฺรีอสมานฺธฺฤตจนฺทฺรเทวี (มหาศักราช 893 มีพระกระแสรับสั่ง ธุลี พระบาทธุลีเชิง พระกัมรเตงอัญ พระบรมบพิตร แก่กัมรเตงอัญ พระสกล จตุราจารย์ ให้ไปสถาปนา พระกัมรเตงอัญศรีอสมานธฤตจันทรมเหศวร, พระกัมรเตงอัญศรีอสมานธฤตจันทรสถามะ และพระแม่เจ้ากัมรเตง อัญศรีอสมานธฤตจันทรเทวี) |
จารึกปราสาทเมืองแขก 1 | 1/2 | นครราชสีมา | อุไรศรี วรศะริน |
|
นุ วฺระ กํมฺรตางฺ อญฺ ศฺรี โสรฺยวรฺมฺม ต กุรุงฺงฺ - อายฺ มฺฤ โทงฺ วฺระ กํมฺรตางฺ อญฺ ศฺรีจกฺกฺรวรฺติ ติ อายฺ ตํรงฺ เสฺตงฺ กมฺรตางฺ อญฺ ศฺรีวิกฺกฺร มรุทฺร ติ อายฺ สฺโร พฺรา (และพระกำมรตางอัญศรีโสรยวรรมะ ผู้ครองที่มฤเช่นเดียวกับพระกำมรเตงอัญศรีจักรวรรติ ณ ตำรางเสตง กำมรเตงอัญวิกรมรุทระ ณ เสราพรา) |
จารึกหินขอน 1 | 2/12 | นครราชสีมา | อุไรศรี วรศะริน |
|
เทปฺ มานฺ ปฺรสาท กรุณา โอยฺ ชํนา ต ไทติ ไภ ไท ต มานฺ กฺฤต ปมฺเร อายฺ ต อญฺ สมฺยกฺ อญฺ โอยฺ ปฺรสาท ติ สุลกฺษ เลงฺ อฺยตฺ ปิ อจฺจ ไท เทา โตยฺ วฺระกลาศ นิตฺย เลงฺ จตฺตฺ อญฺวฺงา ขฺมิ มะ ปิ ถา อํญฺกรุณา เลงฺ ขฺญุํ ต ไท ติ ชย กํมฺรเตงฺ สฺรมิ ติ เลงฺ สฺถิติ วฺระ ชา ต ติ มานฺ กฺษณ จฺรปตฺ ภฺรานฺติ กํปิ มานฺ อริวีรฺยฺย ปิ มรฺ มนฺ อฺวลฺ อศฺจรฺยฺย ต เถฺว วหุ วิธ คี กุเล สฺยงฺ ต เปฺร เถฺว สุธรฺมฺม รมฺยสถาน ปฺรศสฺต วิวิธยติคณ สฺยงฺ ต โอยฺ ชย(ปฺร)ตฺเยก เทา ... ทกฺษริยฺ ลกฺษ ตํเว ต มธุย เทวาศฺรเม ติ นา จารฺ เลงฺ อารฺยฺย (มีข้อความมืดมน ซึ่งมีบุคคล (อาจเป็นกฤตัชญวัลลภ แห่งจารึกภาษาสันสกฤต บทที่ 16) กล่าวถึงตนเอง (อญฺ) แต่อาจจะกล่าวถึงผลประโยชน์ต่างๆ ที่ตนได้รับ (ปฺรสาทกรุณา) และแสดงความปรารถนาบางประการเกี่ยวกับสกุลของตน) |
จารึกปราสาทหินพนมวัน 5 | 1/1 | นครราชสีมา | อุไรศรี วรศะริน |
|
o 1115 ศก วฺระ ชํนฺวนฺ วฺระ ปาท กมฺรเตงฺ อญฺ ศฺรีชยวรฺมฺมเทว ต วฺระ อาโรคฺยสาล นา สํโวกฺ o (1115 ศก พระไทยธรรม พระบาทกมรเตงอัญ ศรีชยวรมเทวะ ทรงมอบให้แก่พระอาโรคยสาล (โรงพยาบาลอันประเสริฐ) ณ ตำบลสังโวก ฯ) |
จารึกเชิงเทียนสัมฤทธิ์ | 1/1 | ปราจีนบุรี | อุไรศรี วรศะริน |
|
สฺวาสฺติ 942 ศก ปญฺจมี โรจฺ ศฺราวณ วุธวาร วฺระ กรุณา ปรมวิตฺร ติ กํเสฺตงฺ ศฺรีชยสิงฺสวรฺมฺม ต ปนฺทฺวลฺ วฺระ อาลกฺษณ ต วฺระ กํมฺรเตงฺ อญฺ กํเสฺตงฺ สภาปติ นา ตฺรีณิ ปเมฺร วฺระ สภา นุ วฺระ หรปาล เทา ลงฺโคลฺ ภูมิ สิทฺธิปุรปิ (ขอความสวัสดีจงมี ศักราช 942 แรม 5 ค่ำ เดือน 9 วันพุธ พระกรุณาบรมบพิตร คือ กัมเสตง ศรีชยสิงสวรมัน ประกาศพระอาลักษณ์แก่พระกัมรเตงอัญ กัมเสตง สภาบดี ชั้นตรี ให้ติดตามรับใช้พระสภา กับพระหรปาลไปปักหลักเขตที่ดินสิทธิปุระ) |
จารึกปราสาทตาเมือนธม 5 | 1/3 | สุรินทร์ | อุไรศรี วรศะริน |
|
o ชํนฺวนฺ วฺระ กมฺรเตงฺ อญฺ ศฺรีวิเรนฺทฺราธิปติวรฺมฺม ต กมฺรเตงฺ ชคตฺ ศฺรีวิเรศฺวร นา สํโวกฺต 1109 สก o (ไทยธรรม พระกมรเตงอัญ ศรีวิเรนทราธิบดีวรม แด่กมรเตงชคต ศรีวิเรศวร ณ ตำบลสังโวกต 1109 ศก) |
จารึกขันทรงวงรีสัมฤทธิ์ | 1/1 | ปราจีนบุรี | อำไพ คำโท |
|
o ชํนฺวนฺ วฺระ กมฺรเตงฺ อญฺ ศฺรีวิเรนฺทฺราธิปติวรฺมฺม ต กมฺรเตงฺ ชคตฺ ศฺรีวิเรสฺวร นา สํโวกฺต 1109 สก o ( ไทยธรรม พระกมรเตงอัญ ศรีวิเรนทราธิบดีวรม แด่กมรเตงชคต ศรีวิเรศวร ณ ตำบลสังโวกต 1109 ศก) |
จารึกขันทรงกลมสัมฤทธิ์ | 1/1 | ปราจีนบุรี | อุไรศรี วรศะริน |
|
อาชฺญา วฺระ กมฺรตางฺ อญฺ นิ คิ อํสรฺ มฺรตาญฺ อนงฺค โผงฺ คิ ก เตลฺ มฺรตาญฺ โอยฺ โผงฺ ติ . . . . . (คำสั่งพระกัมรตางอัญนี้ ที่มีมรตาญอนงค์ทั้งปวง สิ่งของเบื้องต้นที่มรตาญให้ทั้งปวง คือ . . . . . . ) |
จารึกจันทบูร | ชิ้นที่ 2/1 | จันทบุรี | อุไรศรี วรศะริน |
|
โตงฺ มานฺ ติ อญฺ ทุญฺ นุ ตมฺรฺย นุ (จึงได้ซื้อช้าง - - - - -) |
จารึกปราสาทเมืองแขก 3 | 1/15 | นครราชสีมา | อุไรศรี วรศะริน |
|
กรฺณฺโณจฺนา วฺระ กมฺรเตงฺ อญฺ ศิวลิงฺค ไต อจฺราณ ไต วนฺ ไต เหม เปา 1 (กรณโณจนา พระกัมรเตงอัญศิวลิงคะ ไต อัจราณ ไตวัน ไตเหมกลุ่มหนึ่ง) |
จารึกปราสาทเมืองแขก 2 | 1/1 | นครราชสีมา | อำไพ คำโท |
|
ภูมิ สฺรุกฺจฺวารฺ มฺโม นยฺ วฺระ กมฺรเตงฺ อญฺ ศิวลิงฺค โตยฺ ปุรฺวฺว เทา วปฺ ต โคลฺ อาคฺเนย (ดินแดนแห่งจวารโม ถวายแด่พระกมรเตงอัญศิวลึงค์ ตั้งแต่ทิศตะวันออกไปถึงหลักเขตทิศตะวันออกเฉียงใต้) |
จารึกปราสาททัพเสียม 1 | 1/18 | สระแก้ว | อุไรศรี วรศะริน |
|
1105 ศก โถะ นกฺษตฺร ต ตปะสกฺติ กมฺรเตงฺ อญฺ มหาราช ศฺรีมตฺไตฺรโลกฺยราชเมาลิภูษฺณพรฺมฺมเทว ปิ เกตฺ เชฺยษฺฐ โนะ พุทฺธพาร (ศักราช 1105 เถาะนักษัตร มีพระราชโองการ กัมรเดงอัญ มหาราช ศรีมัตไตรโลกยราชเมาลิภูษณวรรมเทวะ ขึ้น 3 ค่ำ เชฏฐมาส (เดือน 7) วันพุธ) |
จารึกบนฐานพระพุทธรูปวัดหัวเวียง | 1/1 | อุไรศรี วรศะริน | |
|
สนฺเมนิ โยกฺ กฺรปิ วฺยรฺ โอยฺ นา วฺระราชการฺยฺย เทปฺ โอยฺ ภูมิ ใวฺรสฺรโมเอํ ต คิ วฺระราชธูลิ วฺระปาทธูลิเชงฺ วฺระกมฺรเตงฺ อญฺ ต สฺดาจฺ เทา รุทฺรโลก (พร้อมทั้งมอบกระบือ 2 ตัวให้ทางราชการ และได้มอบที่ดินแห่งป่าสระโมเอมให้เป็นส่วนพระราชกุศลแด่ธุลีพระบาทธุลีเชิงพระกัมรเตงอัญซึ่งเสด็จไปสู่รุทรโลก) |
จารึกวัดตาพระยา | 1/11 | สระแก้ว | อุไรศรี วรศะริน |
