อภิธานศัพท์


| | ฃ | | ฅ | ฆ | | | | | | ฌ | ญ | ฎ | ฏ | ฐ | | ฒ | ณ | | | | | | | | | | | | | | | | | ฤ | | ฦ | | | ษ | | | ฬ | | | ทั้งหมด

แสดง 21 ถึง 40 จาก 193 ผลลัพธ์

เครื่องถ้วย

porcelain, pottery, ceramic

(1) หรือพอร์ซเลน (porcelain) เป็นการแบ่งประเภทภาชนะดินเผา (รวมถึงเครื่องปั้นดินเผา) ตามอุณหภูมิการเผาและเนื้อดิน ลักษณะเนื้อภาชนะดินเผาประเภทนี้จะละเอียด (ความพรุนน้อยกว่า

... อ่านเพิ่มเติม

เครื่องปั้นดินเผา

ceramic

เครื่องใช้ทำจากดินเหนียวและส่วนผสมอื่นๆ เช่น ทราย แกลบข้าว เป็นต้น ปั้นเป็นรูปร่างต่างๆ ตามลักษณะการใช้งาน จากนั้นจึงนำไปเผาไฟเพื่อให้แข็งแรงคงทน

อ่านเพิ่มเติม

เคลือบ (การ)

(glazing)

วิธีตกแต่งบนผิวภาชนะดินเผา (หรือวัตถุดินเผาอื่นๆ) โดยการใช้น้ำยาที่มีส่วนผสมของซิลิกา (silica) ทา ชุบ หรือลงน้ำยาทับบนผิว เมื่อนำไปเผาด้วยความร้อนสูง น้ำยาจะกลายเป็นแก้ว เคลือบเป็นชั้นบางๆ บ

... อ่านเพิ่มเติม

เคลือบขุ่น

(opaque glaze)

การเคลือบภาชนะดินเผา (หรือวัตถุดินเผาอื่นๆ) ด้วยน้ำเคลือบเมื่อเผาเสร็จแล้ว เคลือบที่ได้มีลักษณะทึบแสง

อ่านเพิ่มเติม

เคลือบราน

(crackle glaze)

การเคลือบภาชนะดินเผา (หรือวัตถุดินเผาอื่นๆ) ที่ทำให้เกิดรอยแตกอยู่ใต้ผิวเคลือบ เพื่อความสวยงาม อาจเกิดขึ้นโดยการผสมวัตถุหรือสารปรับอุณหภูมิการละลายตัว (flux) จำนวนมากเกินไป เช่น อัลคาไ

... อ่านเพิ่มเติม

เคลือบสี

(colour glaze)

การเคลือบภาชนะดินเผา (หรือวัตถุดินเผาอื่นๆ) โดยใช้น้ำยาเคลือบที่ทำให้เกิดสี โดยการเติมออกไซด์ของโลหะต่างๆ สีที่เกิดขึ้นอยู่กับชนิด จำนวนของออกไซด์ และอุณหภูมิที่ใช้ในการเผาภาชนะ

อ่านเพิ่มเติม

เคลือบใส

(transparent glaze)

การเคลือบภาชนะดินเผา (หรือวัตถุดินเผาอื่นๆ) โดยใช้น้ำยาเคลือบที่เมื่อเผาเสร็จแล้วน้ำเคลือบจะใสเหมือนแก้ว สามารถเห็นผิวภาชนะใต้เคลือบได้

อ่านเพิ่มเติม

จารึก

inscription, inscribe

(1) การเขียนหรือจารให้เป็นรอยลึกลงบนแผ่นศิลา แผ่นโลหะ ก้อนดิน เป็นต้น 

(2) เอกสารโบราณที่บันลึกลายลักษณ์อักษรเป็นร่องลึกบนหิน เรียกว่า ศิลาจารึก นอกจากนี้อาจจารึกบนแผ่นทอง เงิน ห

... อ่านเพิ่มเติม

จำแนกหลักฐานทางโบราณคดี (การ)

classification

การจัดหมวดหมู่หลักฐานทางโบราณคดีตามประเภท ชนิด ลักษณะ วัสดุ อายุ และหน้าที่การใช้งาน เพื่อศึกษาเชิงปริมาณและคุณลักษณะ

อ่านเพิ่มเติม

เจดีย์

Pagoda, Chedi, Stupa, Buddhist stupa

(1) สิ่งอันควรแก่การเคารพบูชา เจดีย์ในพุทธศาสนา แบ่งออกได้เป็น 4 ประเภท ได้แก่ ธาตุเจดีย์ บริโภคเจดีย์ ธรรมเจดีย์ และอุเทสิกเจดีย์ ความหมายที่เข้าใจกันในปัจจุบันหม

... อ่านเพิ่มเติม

ฉนวน

corridor

ทางเดินที่มีเครื่องกำบัง ได้แก่ กำแพง ผนัง หรือแผงที่บังตาทั้งสองข้าง สำหรับพระมหากษัตริย์หรือเจ้านายฝ่ายใน หากเป็นทางเดินไปยังฝั่งน้ำ เรียกว่า ฉนวนน้ำ

อ่านเพิ่มเติม

ชั้นดินที่ถูกรบกวน

(disturbed layer)

ชั้นดินที่ถูกเปลี่ยนแปลงในภายหลัง โดยการกระทำของมนุษย์ สัตว์ พืช หรือกระบวนการตามธรรมชาติ

อ่านเพิ่มเติม

ชั้นดินธรรมชาติ

(natural layer)

ชั้นดินที่เกิดตามกระบวนการทางปฐพีวิทยา โดยไม่มีร่องรอยกิจกรรมของมนุษย์ มักหมายถึงชั้นดินล่างสุดของแหล่งโบราณคดีซึ่งเกิดขึ้นมาก่อนที่มนุษย์เข้ามาทำกิจกรรม (pre-occupation layer) แต่โดยข

... อ่านเพิ่มเติม

ชั้นดินวัฒนธรรม

(cultural layer)

ชั้นดินที่เกิดจากการกระทำของมนุษย์ พบร่องรอยกิจกรรมของมนุษย์ในอดีต ซึ่งเป็นหลักฐานนำไปสู่ข้อสันนิษฐานเกี่ยวกับวิถีชีวิตความเป็นอยู่และการดำรงชีพของมนุษย์ในแต่ละสมัย

อ่านเพิ่มเติม

ชั้นดินสมมติ

arbitrary layer

ชั้นดินย่อยที่นักโบราณคดีกำหนดขึ้นระหว่างการขุดค้น โดยเฉพาะการขุดค้นที่ไม่สามารถขุดค้นได้ตามชั้นดินธรรมชาติและตามชั้นดินวัฒนธรรม ทั้งนี้ นักโบราณคดีจะกำหนดชั้นดินสมมติแต่ละชั้นในมาตราว

... อ่านเพิ่มเติม

ชั้นทับถมแบบทุติยภูมิ

secondary deposit

ชั้นของหลักฐานทางโบราณคดีหรือชั้นของโบราณวัตถุที่เกิดขึ้นมาจากการทำกิจกรรมของคนสมัยโบราณ ณ ตำแหน่งหนึ่งๆ ของแหล่งโบราณคดี แล้วถูกเคลื่อนย้ายทั้งหมด หรือเพียงบางส่วน มาทับถมกันที่ตำแห

... อ่านเพิ่มเติม

ชั้นทับถมแบบปฐมภูมิ

primary deposit

ชั้นของหลักฐานทางโบราณคดีหรือชั้นของโบราณวัตถุที่เกิดขึ้นมาจากการทำกิจกรรมหนึ่งๆ ของคนสมัยโบราณ และถูกทิ้งให้คงอยู่ ณ ตำแหน่งดั้งเดิมที่ชั้นของหลักฐานทางโบราณคดีหรือชั้นของโบราณวัตถุนั

... อ่านเพิ่มเติม