บ้านท้าวเทพกระษัตรี

ภูมิประเทศ

สภาพทั่วไป

แหล่งบ้านเก่าย่าจันย่ามุก หรือบ้านท้าวเทพกระษัตรี มีสภาพพื้นที่ปัจจุบันเป็นพื้นที่ราบระหว่างภูเขา ติดกับคลองนบนางตัก ปัจจุบันอยู่ในความครอบครองของเอกชน เป็นที่ตั้งของบ้านเรือนราษฎรและพื้นที่เกษตรกรรมทำสวน ไม่มีซากโบราณสถานใดๆ และไม่เหลือสภาพเป็นเกาะดังเอกสารประวัติศาสตร์ที่ระบุว่าบ้านท้าวเทพกระษัตรี (จัน) อยู่ในพื้นที่ที่เรียกว่า เกาะบ้านเคียน

ความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลาง

ทางน้ำ

คลองนบนางตัก, ทะเลอันดามัน

สภาพธรณีวิทยา

พื้นที่ทับถมจากตะกอนน้ำพาในสมัยโฮโลซีน

ยุคทางโบราณคดี

สมัย/วัฒนธรรม

ประวัติการศึกษา

ประเภทของแหล่งโบราณคดี

สาระสำคัญทางโบราณคดี

นักวิชาการท้องถิ่นได้ศึกษาหลักฐานทางประวัติศาสตร์โบราณคดี สภาพพื้นที่ และเรื่องเล่าต่างๆ แล้ว จึงสันนิษฐานว่าพื้นที่บริเวณนี้เป็นที่ตั้งบ้านของท้าวเทพกระษัตรี (จัน)

ปัจจุบันพื้นที่นี้เป็นที่ตั้งบ้านเรือนราษฎรและพื้นที่เกษตรกรรมทำสวน ไม่มีซากโบราณสถานใดๆ และไม่เหลือสภาพเป็นเกาะดังเอกสารประวัติศาสตร์ที่ระบุว่าบ้านท้าวเทพกระษัตรี (จัน) อยู่ในพื้นที่ที่เรียกว่า “เกาะบ้านเคียน” มีคลองนบนางตักไหลผ่านพื้นที่

ชาวบ้านและหน่วยงานท้องถิ่นได้ร่วมกันบริจาคและกันพื้นที่ส่วนหนึ่งในบริเวณนี้ ติดป้ายและล้อมรั้วเพื่อจัดเป็น “สถานที่ประวัติศาสตร์บ้านเก่าย่าจันย่ามุก” ภายในเป็นที่ตั้งของศาล “บ้านย่า” (ย่าจัน ย่ามุก) สภาพพื้นที่ได้รับการปรับปรุงภูมิทัศน์ ปูพื้นอิฐ ปลูกต้นไม้ต่างๆ ทำให้ภายในมีบรรยากาศเงียบสงบร่มรื่น มีศาลาและที่นั่งพักผ่อน มีป้ายบรรยายให้ข้อมูลความรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์ของถลาง ท้าวเทพกระษัตรี ท้าวศรีสุนทร และมูลเหตุที่ทำให้เชื่อว่าพื้นที่บริเวณนี้เป็นที่ตั้งของบ้านท้าวเทพกระษัตรี รวมทั้งแผ่นป้ายจารึกภาษาไทยและภาษาอังกฤษ แสดงข้อความดังนี้

บ้านท้าวเทพกระษัตรี

     “หน้าเรือนแม่หม้า มีขามคอม้า มีหว้ากาจับ มีต้นม่วง

คล้าสระหน้าบ้าน มีคูโดยรอบ มีขอบค่ายไผ่” คำเชิญตา

ยายผีถลาง ที่บ่งบอกบริเวณบ้านของท้าวเทพกระษัตรี (จัน)

     สถานที่นี้เดิมเป็นจวนของจอมร้างบ้านเคียน ผู้รั้งเมือง

ถลางสมัยพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ ตกมาเป็นมรดกของบุตร

สาว คือคุณหญิงจัน (ท้าวเทพกระษัตรี) คุณผู้หญิงจันได้สร้างค่ายไว้ต้านศึกพม่า จนพม่าแตกพ่ายไปเมื่อวันที่ ๑๓ มีนาคม ๒๓๒๘

     พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว  รัชกาลที่ ๖ เคยเสด็จทอดพระเนตร เมื่อวันที่ ๒๗ เมษายน ๒๔๕๒ (ร.ศ.๑๒๘)”

ผู้เรียบเรียงข้อมูล-ผู้ดูแลฐานข้อมูล

บรรณานุกรม

ข่าวที่เกี่ยวข้อง